Buxgalteriya hisobining milliy standarti (21-son bhms)

T/r	Xo‘jalik muomalalarining mazmuni
Schyotlarning bog‘lanishi
Debet	Kredit
1	Asosiy vositalarning chiqib ketishidan foyda	9210	9310
2	Boshqa aktivlarning chiqib ketishidan foyda	9220	9320
3	SHartnoma majburiyatlariga rioya etmaganligi uchun boshqa korxonalarga taqdim etilgan jarima, penya va ustamalar summasi	4860	9330
4	Hisobot davrida aniqlangan o‘tgan yillar foydalari	4010	9340
5	Operativ ijara shartnomasi bo‘yicha ijara to‘lovlari summasi	4820	9350
6	Da’vo muddati o‘tishi bilan kreditorlik qarzlarini hisobdan chiqarish	6010	9360
7	Kreditor qarzlar va hokazolarni hisobdan chiqarishdan daromadlar	6910-6990	9360
8	Kamomadlar bo‘yicha baholardagi farqlar moddiy javobgar shaxs hisobiga olib borildi	4730	9370
9	Tekinga olingan pul mablag‘lari	5110-5530	9380
10	Asosiy, yordamchi ishlab chiqarish, xizmat ko‘rsatuvchi xo‘jaliklardagi, umumishlab chiqarish omborlaridagi materiallar, tugallanmagan ishlab chiqarishning ortiqchalari kirim qilindi	2010, 2310, 2510, 2710	9390
11	Ilgari hisobdan chiqarilgan debitorlik qarzlaridan olingan daromadlar	Olinadigan schyotlar	9390
12	Mulk sug‘urtasi bo‘yicha sug‘urta tashkilotlaridan kelib tushgan sug‘urta to‘lovlari	4510	9390
13	SHubhali qarzlar bo‘yicha sarflanmagan zaxira summasining ushbu zaxira tashkil qilingan yildan keyingi yilning foydasiga qo‘shilishi	4910	9390
14	Ortiqcha mahsulotlar, tovarlarning kirim qilinishi	2810-2890, 2910-2990	9390
15	Tugallanmagan qurilishdagi ortiqchalar	0810-0890	9390
16	Xaridorlar va buyurtmachilardan olingan talab qilinmagan bo‘nak summalarining hisobdan chiqarilishi	6310-6390	9390
17	Hisobot davrining oxirida asosiy faoliyatning boshqa daromadlarini hisobga oluvchi schyotlarning yopilishi	9310-9390	9910

5-§. Davr xarajatlarini hisobga oluvchi schyotlar (9400)

403. Ishlab chiqarish jarayoni bilan bevosita bog‘liq bo‘lmagan sotish xarajatlari, boshqaruv xarajatlari, boshqa operatsion xarajatlar, shuningdek kelgusida soliq solinadigan bazadan chegiriladigan hisobot davri xarajatlari to‘g‘risidagi axborotlarni umumlashtirish quyidagi schyotlarda amalga oshiriladi:

9410 “Sotish xarajatlari”;
9420 “Ma’muriy xarajatlar”;
9430 “Boshqa operatsion xarajatlar”.

404. Davr xarajatlarining tarkibi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1999 yil 5 fevraldagi 54-son qarori bilan tasdiqlangan “Mahsulot (ishlar, xizmat)larni ishlab chiqarish va sotish xarajatlarining tarkibi hamda moliyaviy natijalarni shakllantirish tartibi to‘g‘risida”gi Nizom (O‘zbekiston Respublikasi Hukumatining qarorlari to‘plami, 1999 y. 2-son, 9-modda) bilan tartibga solinadi.

405. 9410 “Sotish xarajatlari” schyotida mahsulotni sotish bo‘yicha xarajatlar, ya’ni, mahsulotni iste’molchiga etkazib berish bilan bog‘liq, transport vositalariga ortish, marketing bilan shug‘ullanuvchi xodimlar va bo‘limlarning xarajatlari va boshqalar aks ettiriladi. Hisobot davrining oxirida 9410 “Sotish xarajatlari” schyoti 9910 “YAkuniy moliyaviy natija” schyoti bilan bog‘langan holda yopiladi.

406. 9420 “Ma’muriy xarajatlar” schyotida korxonani boshqarish bo‘yicha xarajatlar, boshqaruv xodimlarining mehnat haqi xarajatlari, umumboshqaruv ahamiyatiga molik asosiy vositalarni ta’mirlash xarajatlari, umumxo‘jalik ahamiyatidagi binolarning ijara to‘lovlari va boshqa xarajatlar hisobga olinadi. Hisobot davrining oxirida 9420 “Ma’muriy xarajatlar” schyoti 9910 “YAkuniy moliyaviy natija” schyoti bilan bog‘langan holda yopiladi.

407. 9430 “Boshqa operatsion xarajatlar” schyotida kadrlar tayyorlash va qayta tayyorlash xarajatlari, axborot, auditorlik va maslahat xizmatlari uchun to‘lov xarajatlari, ish haqi hisoblashda hisobga olinmaydigan kompensatsiyalash va rag‘batlantirish ahamiyatiga molik to‘lovlar, bank va depozitariy xizmatlarining to‘lovlari, zararlar, jarimalar, penyalar va boshqa opersion faoliyat jaryonida vujudga keladigan, ishlab chiqarish jarayoni, moliyaviy faoliyat va favqulodda xarajatlar moddalarining belgilari bo‘lmagan boshqa xarajatlar aks ettiriladi. Hisobot davrining oxirida 9430 “Boshqa opersion xarajatlar” schyoti 9910 “YAkuniy moliyaviy natija” schyoti bilan bog‘langan holda yopiladi.

408.

409. Davr xarajatlarini hisobga oluvchi schyotlar (9400)ning bog‘lanishi: