Yoqilg’ining yonishi havo [21% (hajm) O
2
]; havo
va kislorod aralashmasi
yoki texnologik kislorod [95-98% (hajm) O
2
] kislorodini purkash yordamida
amalga oshadi.
Yoqilg’ining to’liq yonishi ortiqcha havo
purkash koeffitsienti bilan
xarakterlanadi. Agar yoqilg’ini to’liq yonishi uchun purkalayotgan havo etarlicha
bo’lsa, bunda
=1 bo’ladi, purkalayotgan havo miqdori ortiqcha bo’lsa,
>1, kam
bo’lsa,
<1 bo’ladi. Yoqilg’ining yonishi uchun ortiqcha havo samarali
hisoblanmaydi, chunki ortiqcha kislorod bilan birga ~ 4 barobar ko’p
azot kirib
keladi, u esa o’zining qizishi uchun issiqlik talab etadi. Yoqilg’ini yoqish odatda
>1,05-1,1 olib boriladi. Yoqilgi kislorod birligiga
azot miqdori kam kelganda,
ya’ni kislorodga boyitilgan havo yoki texnologik kislorodi yaxshi yonadi.
>1
bo’lganda pech muhiti oksidlovchi,
<1 bo’lganda yonish to’liq bormaydi va
metallurgik qurilmada ko’pincha texnologik talablarga kerak bo’ladigan
qaytaruvchi muhit paydo bo’ladi.
Yuqori namlik va kul miqdori ko’p bo’lganda yoqilg’ini
yonish
samaradorligi tez tushib ketadi. Namlik bug’lanishi va uning yoqilg’i gazlari
haroratigacha bug’ bilan qizishi uchun
issiqlik sarfi talab etadi, kul esa yoqilg’i
sifati va uni yoqish sharotlarini yomonlashtiradi. Metallurgiyada yuqori yonish
issiqligiga ega va tarkibida kul miqdori kam bo’lgan yuqori sifatli yoqilg’i
ishlatishga intilishadi. Bu talablarga ko’pchilik xollarda tabiiy gaz, mazut, koks va
yuqori kaloriyali toshko’mir javob beradi.
Tabiiy gaz. Tabiiy gaz eng qulay yoqilg’i turi hisoblanadi.
Uni quvurlar
yordamida oson uzatish va iste’mol qilish joylariga etkazish mumkin. Gaz
yoqishdan oldin hech qanday tayyorlov talab qilmaydi. Tabiiy gaz tarkibida 85-
98% gacha metan va boshqa uglevodorodlar mavjud. Tabiiy gazning asosiy
qo’shimchalari serovodorod va kondensat (suyuq uglevodorodlar) hisoblanadi.
MDH hududida G’arbiy
Sibir shimolida, O’zbekiston, Saratov va Volgograd
viloyatlarida asosiy gaz zahiralari joylashgan.
1>1>
Dostları ilə paylaş: