The XXXVI International Scientific Symposium "Multidisciplinary Studies of the Turkish World"
The 25
th
of March 2023 ISBN: 978-605-72481-0-7 Eskishehir / Türkiye
---53---
the reader. In our study, the intense emotional flood that emerged as a result of the lyrical me's encounter with
the homeland and the lyrical me's behavior patterns in the face of these feelings were analyzed. Abbas Sehhet's
"Tercüme-i Hâlim Yahut Hululu" and Mehemmed Hadi's "Ümit Sahne-i Temaşa-yı Yaşam Ruhudur" were
selected as the best exemplary texts on the subject. Based on these poems, a number of questions were clarified:
“What kind of feelings does the lyrical me experience when confronted with the character of Vatan? Did the
poets themselves or the characters perform the lyrical me?" etc.
Keywords:
lyrical me, homeland, Abbas Sehhet, Mehemmed Hadi.
Giriş
“20. yüzyıl başlarında Rusya (1905), İran (1905-1907) ve Osmanlı’da (1908) başlanan meşrutiyet
ortamının etkisiyle Azerbaycan’da hız kazanan aydınlanma faaliyetleri eşliğinde vatan kavramı da yeni
boyutlara ulaşır” (Barmanbay, 2020: 14). Azerbaycan romantik edebiyatında görülmekte olan derin keder, o
dönem romantizmine özgü bir vatandaşlık kederidir.
Birçok şiirde bu kederin ümide dönüştüğü de
görülmektedir, “bu değişken ruh hâllerine bazen aynı şiirin farklı dizelerinde bile rastlamak mümkündür”
(Erol, 2017: 52). Romantik eserlerde genellikle “büyük kahramanlıklar yapma, dünyayı değiştirip yeniden
kurma hayalleri içinde” yaşayan başkarakter, “gerçeklikle karşılaştıktan sonra, dünyayı değiştirmenin mümkün
olmadığını anlayıp, bunalıma düşer” (Yarullina Yıldırım, 2016: 20). Tüm bunalım ve karamsarlığa rağmen
Azerbaycan romantikleri vatanın parlak istikbaline olan inançlarını asla kaybetmemiş ve vatandaşlık
duyarlılığının çok ağır bastığından olmalı ki, lirik ben’in vatanın önüne geçmesine izin vermemişlerdir. Bu
dönem Azerbaycan romantik edebiyatının öncülerinden Abbas Sehhet ve Mehemmed Hâdi’nin eserlerinde bu
manzara daha net bir şekilde seyredilmektedir. 20. yüzyıl başlarında Azerbaycan edebiyatında lirik ben’in
vatan kavramı ile karşılaşması sonucu ortaya çıkan en güzel şiir örnekleri Abbas Sehhet’in “Tercüme-i Hâlim
Yahut Hululu” ve Mehemmed Hadi’nin “Ümit Sahne-i Temaşa-yı Hayatın Ruhudur” adlı eserleridir.
Dostları ilə paylaş: