Cyki (Cinsi yolla keçən infeksiyalar)

Klassifikasiya

Dövrülük /mərhələlik sifilisin klassik gedişinə xasdır , bu halda sifilis infeksiyasının dövrləri xarakterik kliniki əlamətlərə uyğun olaraq ardıcıllıqla dəyişir .

Xəstəliklərin X müzakirəsinin (XBT – 10) Beynəlxalq klassifikasiyasına uyğun olaraq qazanılmış sifilisin ( A51 – A53 ) gedişində ayırd edilir :

• 
  inkubasion period – orta davam etmə müddəti 3-4 həftə
  
• 
  erkən sifilis (А51) , aşağıdakılar daxildir
  
  • 
    birincili sifilis (А51.0 – А51.2) – orta davam etmə müddəti 6-8 həftə
    
  • 
    ikincili sifilis (А51.3 – А51.4) – orta davam etmə müddəti 3-4 il
    
  • 
    erkən gizli sifilis (А51.5)
    
  • 
    erkən aşkar edilməmiş (А51.9)
    
• 
  gecikmiş sifilisə (А52) aşağıdakılar daxildir
  
  • 
    kardiovaskulyar sifilis (А52.0)
    
  • 
    neyrosifilis (А52.1 – А52.3)
    
  • 
    üçüncülü sifilis (А52.7)
    
  • 
    gecikmiş gizli sifilis (А52.8)
    
  • 
    aşkar edilməmiş gecikmiş sifilis (А52.9)
    

Anadangəlmə sifilisin (А50) gedişi ayrılır

• 
  erkən anadangəlmə sifilis (А50.0 – А50.2) 2 yaşa qədər olan uşaqlarda , bura daxildir
  

• 
  erkən anadangəlmə sifilis simptomlarla (A50.0)
  
• 
  erkən anadangəlmə gizli sifilis (A50.1)
  
• 
  aşkarlanmamış erkən anadangəlmə sifilis (50.2)
  

• 
  gecikmiş anadangəlmə sifilis (А50.3 – А50.9) 2 yaşdan böyük uşaqlarda , bura daxildir
  

• 
  gecikmiş anadangəlmə sifilis simptomlarla (A50.3 – A50.5)
  
• 
  gecikmiş anadangəlmə gizli sifilis (A50.6)
  
• 
  aşkarlanmamış gecikmiş anadagəlmə sifilis (A50.7)
  

Dövrləri və xarakter kliniki əlamətləri ilə sifilisin klassik gedişindən fərqlənən sifilisin atipik gedişi də ola bilər:

• 
  gizli ( latent ) sifilis (syphilis latens) – diaqnozu daxili orqanlarda və sinir sistemində spesifik zədələnmə əlamətləri , dəri və selikli qişalarda xəstəliyin qeyri – aktiv əlamətləri , müsbət seroloji reaksiyaları olan şəxslərdə qoyulur . Gizli sifilis erkən – yoluxduqdan sonra 2 yaşa qədər olan müddətdə , gecikmiş – yoluxduqdan sonra 2 yaşdan yuxarı müddətdə və aşkar edilməmiş – yoluxmanın zamanını təyin etmək mümkün olmur .
  
• 
  hemotransfuzion, sin.başsız, sifilis (syphilis transfusionalis syn. syphilis decapitate/d’emblee) – yoluxmuş donor qanının köçürülməsi ilə inkişaf edir və bərk şankrın olmaması ilə xarakterizə edilir . Belə ki , solğun treponemalar birbaşa qan axınına düşdüyündən xəstəlik tez bir zamanda ikincili sifilis əlamətləri ilə başlayır .
  
• 
  kəskinləşən, sin.bədxassəli, sifilis (syphilis maligna) – yanaşı olaraq gedişi ağırlaşdıran xəstəliyi ( QİÇS – infeksiyası , vərəm , şəkərli diabet ) olan şəxslərdə bu diaqnoz qoyulur , sifilisin kiliniki əlamətlərinin ( miliar papulyoz sifilid , pustulyoz sifilid və başqaları ) nadir formaları və sifilis dövrlərinin qısalması ilə xarakterizə edilir .
  

Sifilis də digər infeksiyalar kimi inkubasion period (stadium incubationis) – yoluxma anından başlayaraq solğun treponemanın daxil olduğu yerdə bərk şankr əmələ gəlməsi ilə başlayır . İnkubasion periodun orta davam etmə müddəti 2 həftədən 2 aya qədərdir . İnkubasion period 3-3,5 aya qədər uzana bilər və ya 8-10 gün qısala da bilər .

İnkubasion dövrün uzanmasına sifilis infeksiyasının gedişini dəyişə bilən , xəstəliyi ağırlaşdıran xəstəliklərin ( OP3 , angina , qonoreya , pnevmoniya , furunkulyoz və s. ) müalicəsində antibiotiklərin istifadəsi səbəb ola bilər .

İnkubasion dövrün qısalması müşahidə edilir

• 
  reinfeksiya zamanı
  
• 
  sifilisə yoluxmuş , yanaşı ağırlaşdıran xəstəlikləri (QİÇS – infeksiyası , vərəm , şəkərli diabet və s.) olan şəxslərdə
  
• 
  sifilis törədicisinin orqanizmə bir neçə giriş qapısından daxil olması nəticəsində bipolyar yerləşmiş bərk şankrlar tez bir zamanda orqanizmin T pallidum ilə doymasına imkan yaradır , generalizə olunmuş infeksiyanı və orqanizmdə immun dəyişikliklərin inkişafını sürətləndirir.