D. Djanabayev, Sh. Murodov, A. Xolmurzayev chizma geometriya



Yüklə 1,65 Mb.
səhifə61/141
tarix07.01.2024
ölçüsü1,65 Mb.
#202401
növüУчебник
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   141
Chizma geometriya SH.M.

Yechish. Bu burchak berilgan ∆ABC va ∆ABD tekisliklariga perpendikulyar bo’lgan tekisliklar orasidagi chiziqli burchak bilan o’lchanadi. Shuning uchun ham yangi proeksiyalar tekisligini ikki tekislikning umumiy AB kesishish chizig’iga perpendikulyar qilib olinadi. Lekin AB qirra umumiy vaziyayatda bo’lgani uchun Ox, proeksiyalar tekisliklari tizimini avval O1x1, ∥AB qilib (chizmada O1x1AB′ ), so’ngra O2x2, AB qilib (chizmada O2x2A1B1) ketma–ket almashtiriladi.
Natijada, ∆ABC va ∆ABD yangi H1 proeksiyalar tekisligiga perpendikulyar vaziyatda bo’lib qoladi va o’zaro kesishuvchi kesmalar shaklida proeksiyalanadi. Bu kesmalar orasidagi  chiziqli o’tkir burchak izlangan burchak bo’ladi.

5.33-rasm.



5.34-rasm.
7–masala. AB(AB′, AB″) va CD(CD′, CD″) uchrashmas to’g’ri chiziq kesmalari orasidagi masofani aniqlansin (5.35–rasm).

5.35-расм.


Yechish. Bunda CD kesmaga parallel qilib yangi V1 frontal proeksiyalar tekisligi o’tkaziladi. Bu tekislikda CD va AB kesmalarning yangi frontal proeksiyalari C1D1va A1B1 lar yasaladi. So’ngra C1D1 kesmaga perpendikulyar qilib N1 tekislik o’tkaziladi. Bu tekislikda C1D1va A1 B1 larning yangi gorizontal proeksiyalari topiladi. Bunda CD kesma C1D1 nuqta ko’rinishida proeksiyalanadi. Bu nuqtadan A1 B1 kesmaga tushirilgan E1 F1 kesmaning uzunligi CD va AB lar orasidagi masofa bo’ladi. Teskari proeksiyalash bilan E va F nuqtalarning E′, E″ va F′, F″ proeksiyalari yasalgan.
Yuqoridagi masalani, birinchidan, V1 tekislikni AB kesmaga parallel va H1 tekislikni uning yangi proeksiyasiga perpendikulyar qilib o’tkazib echsa, ikkinchidan esa AB yoki CD kesmalardan biriga parallel qilib avval H tekislikni, so’ngra ularning proeksiyalaridan biriga perpendikulyar qilib V ni almashtirsa ham bo’ladi.
8–misol. Berilgan A(A′,A″) nuqtadan BC(BC′, BC″) kesmagacha bo’lgan masofa aniqlansin (5.36–rasm).

Yüklə 1,65 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   141




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin