BILIB OLING. Harakat va holatning bajarilishi yoki bajarilmasligi haqidagi xabar, darakni bildiruvchi fe'l shakli xabar mayli shakli hisoblanadi. Bu mayl fe'l asosiga zamon va shaxs-son qo'shimchalarini qo'shish orqali ifodalanadi. 230-mashq. O'qing. Xabar maylidagi fe'llarni aniqlab, daftaringizga ko'chiring. Ularning qanday zamon shaklida ekanligini ayting.
Nima deysan, ey g'ayur inson?
G'iybatlaring qildi meni qon.
Sen ham bir kun o'tarsan, inon,
Mehr qolur, muhabbat qolur. (Muhammad Yusuf) 231-mashq. Berilgan gaplardagi fe'llarni tarkibiy qismlarga ajrating. Har bir qismni tahlil qiling.
1. Bola chaqqonlik bilan o'zini suvga otdi. (S. Mengnorov) 2. Ishyoqmaslarning idorama-idora yurib arz qilishdan boshqa ishi yo'q. (P. Qodirov) 3. Kabob uchun shahardan zira-piralarni ham olib chiqib qo'ydik. (P. Qodirov) 4. Otasi Qo'qonning Madalixon madrasasida bir necha yillar mudarris bo'lib ishlagan. (Abdulla Qodiriy) 5. Cho'pon gapiradi, xotini aytadi, o'g'li chaqiradi. (Sh. Xolmirzayev) 5. Kunduzi bo'lishiga qaramay, birdan hamma yoq qop-qorong'i bo'lib ketdi. ( P. Qodirov) IV. Yangi mavzuni mustahkamlash: Og’zaki savol-javob.
1. Xabar mayli deb nimaga aytiladi?
2. Xabar maylidagi fe'llarga misollar keltiring.
3. Ishlamoq, yopmoq, qurmoq fe'llarining xabar maylidagi shakllarini yasang.
V.Uyga vazifa VI. Dars yakuni. Baholarni tahlil qilish.
O’quv-tarbiya ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari: ____________________ 77-dars. « Ona tili» 6– “A”, “B” sinf
Sana: ___________ _________ Soati______ Mavzu: BUYRUQ-ISTAK MAYLI Darsning maqsadi: ta’limiy: Ona tili fanining nazariy va amaliy asoslarini o’rganish jarayonida o’quvchilarda estetik did, estetik ong, ona tiliga muhabbat, badiiy tafakkur va tasavvurini kamolga yetkazish va barkamol avlod tarbiyasiga zamin yaratish.
