20
(oldingi yilning mos choragiga nisbatan, foizda)
14
Shu bilan birga, amalga oshirilgan tahlillar natijasida inflyatsiya darajasi, YaIM
deflyatori va pul massasi o’zgarishi o’rtasida aniq va barqaror o’zaro bog’liqliklar
aniqlanmadi.
Pul aylanish tezligi va pul multiplikatori ko’rsatkichlari o’zgarishi ham ushbu
ko’rsatkichlar dinamikasining o’zgaruvchan xarakterga ega ekanligini, pul-kredit
ko’rsatkichlarining maqsadli parametrlarini ishlab chiqishda xatoliklarga olib
kelishi mumkinligini ko’rsatadi.
4-rasm. Pul multiplakatori dinamikasi
15
.
Umuman olganda, pul massasining YaIM nominal hajmiga nisbatan mo’tadil
darajada o’sishi inflyatsiya bosimining sezilarli kuchayishini oldini olishga xizmat
qildi.
Shu bilan birga, ushbu ko’rsatkichlar o’rtasida aniq bog’liqlikning
mavjud
emasligi rezerv pullar va pul massasi aniq darajasini
hisoblash imkoniyatini
bermaydi.
14
https://cbu.uz/upload/monetarnaya_politika/img_05.04.2018_1uzc
15
https://cbu.uz/upload/monetarnaya_politika/img_05.04.2018_2uzc
21
5-rasm. Pul multiplakatori va pul aylanish tezligi dinamikasi
16
.
Pul-kredit siyosatining transmission (o’tkazish) mexanizmi.
Iqtisodiyotda narxlar
barqarorligini ta’minlashda pul-kredit siyosati choralarining
yalpi talab va
inflyatsiya darajasiga samarali ta’sir mexanizmining
mavjudligi xal qiluvchi
ahamiyat kasb etadi.
Inflyatsion targetlash rejimida Markaziy bank inflyatsiya bo’yicha qo’yilgan
maqsaddan kelib chiqib, foiz stavkalarini o’zgartiradi va o’rnatadi.
Iqtisodiyotda inflyatsion xatarlar kuchayganda, Markaziy bank an’anaviy tarzda foiz
stavkalarini oshirish orqali pul-kredit qat’iylashtiradi.
Ushbu choralarning iqtisodiyotning real sektoriga ta’sir qilish darajasi va muddatlari
pul-kredit siyosati transmission mexanizmlarining samaradorligi bilan belgilanadi.
Pul-kredit siyosatining transmission mexanizmi o’zida
Markaziy bank foiz
stavkalari o’zgarishining iqtisodiy faollikka va pirovardida
inflyatsiya darajasiga
ta’sir o’tkazish jarayonini aks ettiradi
17
.
Dostları ilə paylaş: 
