28
Xulosa
Xulosa
qilib aytganda, ushbu maqola iqtisodiy barqarorlik va o’sishga erishishda
pul-kredit siyosatining roli va samaradorligini o’rganib chiqdi. Biz markaziy banklar
uchun mavjud bo’lgan vositalar va mexanizmlarni o’rganib chiqdik. Bizning
tahlillarimiz shuni ko’rsatdiki, pul-kredit siyosatining samaradorligi iqtisodiyotning
holati va boshqa tashqi omillarga qarab o’zgarishi mumkin. Masalan,
pul-kredit
siyosati iqtisodiy tanazzul davrida, foiz stavkalari past va kreditga talab zaif bo’lgan
davrda samaraliroq bo’lishi mumkin. Aksincha, pul-kredit siyosati iqtisodiy
kengayish davrida, foiz stavkalari allaqachon yuqori bo’lgan va kreditga talab kuchli
bo'lgan davrda kamroq samarali bo’lishi mumkin.
Bundan tashqari, pul-kredit
siyosatining muvaffaqiyati moliya bozorining integratsiyalashuvi darajasiga, uy
xo’jaliklari va firmalarning xatti-harakatlariga bog’liq. Masalan, agar uy xo’jaliklari
va firmalar foiz stavkalari va aktivlar narxining o’zgarishiga juda sezgir bo’lsa, pul-
kredit siyosati ularning xarajatlari va investitsiya qarorlariga ta’sir
qilishda
samaraliroq bo'lishi mumkin.
Boshqa tomondan, agar Markaziy bank pul-kredit siyosatiga kamroq urg’u bersa,
iqtisodiy barqarorlik va o֥’sishga erishish uchun boshqa omillar, masalan,
byudjet
siyosati yoki tarkibiy islohotlar zarur bo’lishi mumkin. Pul-kredit siyosati
iqtisodiyotni barqarorlashtirishda muhim rol o’ynashi mumkin bo’lsa-da, u barcha
iqtisodiy kamchiliklar uchun yechim bo’la olmaydi. Bundan tashqari, pul-kredit
siyosatining samaradorligi foiz stavkalarining nol past
chegarasi bilan cheklanishi
mumkin, bu foiz stavkalari nolga yaqin bo’lganda yuzaga keladi va bundan keyin
ham pasaytirish mumkin emas. Shu bois siyosatchilar barqaror iqtisodiy o’sish va
barqarorlikni ta’minlash uchun kompleks yondashuvdan foydalanishlari harakat
qilishadi. Ushbu yondashuv
nafaqat pul-kredit siyosatini, balki fiskal siyosatni,
tartibga solish nazoratini va tarkibiy islohotlarni ham o’z ichiga oladi. Ushbu
siyosatlarni muvofiqlashtirish orqali siyosatchilar iqtisodiy
beqarorlikning asosiy
sabablarini bartaraf etishlari va uzoq muddatli o’sish va farovonlikka yordam
beradigan muhitni yaratishlari mumkin.