Cənnətxan Eyvazov
ciddi ç
ətinliklər yaradırdı. 2014-cü ilin Ukrayna böhranı, ABŞ
v
ə Avropa İttifaqının sanksiyaları və, bütövlükdə, bunların tə-
siri n
əticəsində yaranan vəziyyət Rusiya iqtisadiyyatı üçün
müsb
ət perspektivlər vəd etmir.
11.4. Asimmetrik regional struktur və münaqişələr
4-cü v
ə 5-ci cədvəllərdən göründüyü kimi, PTM əsasən
k
əskin çağırışlar və milli təhlükəsizliyin həssaslığı ilə fərqlənən
dövl
ətlərdən təşkil edilmişdir və onların arasında hərbi və iq-
tisadi güc komponentl
əri üzrə aşkar asimmetriya mövcuddur.
Rusiya PTM-nin strukturunda yegan
ə böyük dövlətdir. Müvafiq
olaraq, PTM-nin bel
ə strukturu onu birmənalı olaraq asimmetrik
regional t
əhlükəsizlik sistemi kimi qəbul etməyə imkan verir.
Bundan
əlavə, burada kardinal güc asimmetriyası mövcuddur.
Çünki, Rusiya il
ə PTM-nin digər dövlətləri arasında milli gücün
bütün
əsas komponentləri üzrə həddən böyük fərq var.
Postsovet keçid dövrünün ç
ətinlikləri Rusiyanı böyük
dövl
ət statusundan məhrum etmədi. Bununla belə, bu dövrdə
onun daxilind
ə kəskinləşən problemlər və müvafiq həssas mə-
qamlar onu dövl
ət parametrlərində güclü kimi qəbul etməyə
imkan vermir. Lakin Rusiya PTM-nin dig
ər dövlətləri ilə nis-
b
ətdə daha az həssaslıq məqamlarına malikdir. Deməli, postso-
vet regionunda güc asimmetriyasına həssaslıq asimmetriyası da
əlavə edilə bilər. Bu isə müvafiq regional sistem çərçivəsində
qar
şılıqlı münasibətlərdə əks olunmaya bilməzdi. Ona görə də
PTM-n
ə məhz neqativ asimmetrik RTS kimi baxılmalıdır. Belə
v
əziyyət, təbii ki, onun hər üç subkompleksi üçün səciyyəvidir.
PTM-nin Avropa hiss
əsindəki subkompleksində struktur
asimmetriya dövl
ətlərin iqtisadi və hərbi güc parametrlərindəki
müxt
əliflikdə də öz əksini tapır. 4-cü cədvəldən göründüyü ki-
mi, bu parametrl
ərə görə Ukrayna Belarus və Moldovadan xey-
li üstündür. Eyni zamanda bu üçlük arasında təhlükəsizlik mü-
166
|