12. Torpaq qanunvericiliyini pozmağa görə dəymiş zərərin ödənilməsi
Azərbaycan Respublikası Torpaq Məcəlləsinin 112-ci maddəsinə uyğun olaraq, hüquqi və fiziki şəxlər torpaq qanunvericliyini pozmaq nəticəsində vurduqları zərəri ödəməyə borcludurlar. Bu ümumi qaydanı iki əsas aspektdə araşdırmaq lazımdır:
a) torpaq qanunvericiliyinin pozulması nəticəsində vətəndaşlara və hüquqi şəxslərə başqa vətəndaşlar və
hüquqi şəxslər tərəfindən zərərin və itkinin vurulması;
b) torpaq sahəsinə müvafiq hüquqlara malik olan vətəndaşlar və hüquqi şəxslərin torpaqlarına təbii
ehtiyat kimi vurulmuş zərərin ödənilməsi.
Birinci halda, yəni, başqa vətəndaşların və hüquqi şəxslərin hüquqazidd hərəkəti nəticəsində
vətəndaşlarda və hüquqi şəxslərdə müvafiq hüquqda olan torpaq sahələrinə zərər vurulduğu zaman, dəymiş
zərərin nəticələrinə görə öhdəliklər haqqında mülki qanunvericiliyin normaları tətbiq olunur. Qanunvericiliyə
müvafiq olaraq şəxsə və ya vətəndaşın əmlakına dəymiş zərər, həmçinin hüquqi şəxsin əmlakına dəymiş zərər
bu zərəri vurmuş şəxs tərəfindən tam həcmdə ödənilməlidir. Əgər zərər hüquqi şəxs tərəfindən vurulmuşsa,
onda təbii ki, onun ödənilməsi öhdəliyi müvafiq hüquqi şəxsin üzərinə düşür. Lakin, mülki qanunvericiliyə
əsasən - hüquqi şəxs, öz xidməti və ya əmək öhdəliklərini yerinə yetirmiş və nəticədə, vətəndaşların və hüquqi
şəxslərin torpaq sahələrinə zərər vurmuş onun işçilərinə, vəzifəli şəxslərinə reqress iddiası (ikinci tərəfin xeyrinə müəyyən zərər çəkmiş və zərərin ödənilməsi haqqında digər şəxsə geriyə tələb irəli sürən şəxsə