Hadisə isə obyektin üzdə olan, müşahidə edilən və dəyişkən tərəfini əks etdirir .
Sistem, struktur, element .
Sistem sözü yunan dilində hissələrdən
təşkil olunmuş tam mə‟nasını verir. Son dövrlərin fəlsəfi ədəbiyyatında
sistem ən çox işlənən anlayışlardandır. Sistem anlayışı mürəkkəbdir. Buna
görə də ona çoxlu tə‟riflər verilir. Hazırda onların sayı 40-dan çoxdur. Bu
müxtəlifliyə baxmayaraq
onların hamısında sistemin elementlərin qarşılıqlı tə‟sirinə əsaslanması qəbul olunur. Sistem dedikdə
mütəşəkilliyə və struktura malik qarşılıqlı əlaqəli elementlər çoxluğu başa
düşülür. Sistem, struktur və element anlayışlarından ayrılmazdır. Struktur
hər bir sistemin daxilində elementlərin nisbi sabit əlaqəsi üsuludur. Hər bir
sistemin ayrılmaz xassəsi onun strukturlu olmasıdır. Struktur, elementlər
arasında sabit münasibət və əlaqələri ifadə edir. Bu anlayış elementlərin
ümumi təşkili qaydası ilə məhdudlaşmır. Onun tərkibinə həm də
elementlərin məkanda yerləşməsi, onların müxtəlif inkişaf səviyyələri
arasındakı əlaqələr də daxildir.
Hər bir sistem daxilində elementlərin çoxsaylı əlaqələri mövcud
olur.
Struktur əlaqələri mühüm əhəmiyyətə malik qanunauyğun əlaqələrdir . Məhz onların sayəsində sistem vahid tam kimi mümkün olur.
Çünki struktur əlaqələri inteqrasiya edici funksiya yerinə yetirir. Struktur
təkcə obyektin elementlərinin məkanda yerləşməsi üsulu deyildir, o həm
də müəyyən bir prosesin zamanda quruluşudur «və prosesdə baş verən
dəyişikliklərin müəyyən ardıcıllığı və ritmi deməkdir».
1
Element sistemin ilkin təhlil vahidi, komponentidir. Elementin
ən mühüm xassəsi onun sistemdə zəruri mövcud olmasıdır. Hətta bir ele-
ment olmayanda belə sistem mümkün deyildir. Məsələn insanı sistem kimi
götürdükdə əsəb sistemi, qan damarları, həzmedici orqanlar onun
elementləridir. Elementlərin əsas rolu bundadır ki, onlar sistemin struktu-
runu təşkil edən əlaqələrin və münasibətlərin maddi daşıyıcısıdır. Element
ilə struktur bir-birindən ayrılmazdır. Hər bir maddi sistem onların
vəhdətinə əaslanır. Mürəkkəb təşkilə malik özüinkişaf edən
