Dərslik Azərbaycan Respublikasının Təhsil Nazirliyinin

______________Milli Kitabxana_____________ 

 347

şərab və zeytun yağı və şərab saxlamaq və daşımaq üçün amfora 

adlanan küp qayırırdılar. Akropolun yaxınlığında bazar meydanı - 

aqora yerləşirdi. Burada dulusçuluq, toxuculuq və kənd təsərrüfatı 

məhsulları satılırdı. Attika yarımadasının cənubunda gümüş 

mədənləri var idi. Afinada gümüş sikkə kəsilməyə başladı. 

Afinada  əvvəllər varlılar torpaqlarını özləri becərirdilər. 

Sonra onlar günəmuzdçulardan, daha sonra isə qullardan istifadə 

etməyə başladılar. Afinada köləliyin  əsas mənbələri dəniz 

quldurluğu, müharibədə  əsir götürmək, borca görə adamları qul 

etmək, qul qadınlardan doğulan uşaqları qul etmək idi. Qullar 

bazarda satılır, onları 

əsasən mədənlərdə, sənətkar 

emalatxanalarında, kənd təsərrüfatı işlərində, ev işlərində xidmətçi 

kimi işlədirdilər. 

Afinada adlı-sanlı adamlar torpağın yaxşısını ələ keçirdilər. 

E.ə. VIII əsrdə onlar Afinanın bütün əhalisini özlərinə tabe etdilər. 

Adlı-sanlı yunanlar mövcud üsul idarəni aristokratiya, yəni 

“yaxşıların hakimiyyəti” adlandırırdılar. 

E.ə. VII əsrdə Afinada sənət və ticarət gur inkişaf etməyə 

başlayır. Evpatritlər (aristokratlar) düzən yerlərdə  məhsuldar 

torpaqları  ələ keçirib geomorları (icmanın sıravi üzvlərini) 

dağətəyi daşlıq torpaqlara sıxışdırırdılar. Evpatritlərin bir hissəsi 

artıq emalatxanalar açıb istehsalla məşğul olurdu, bir hissəsi 

ticarətə girişmişdi. Aristokratların bu təbəqəsinin maraqları 

demosun varlı  təbəqəsinin maraqları ilə üst-üstə düşürdü. E.ə. 

640-cı ildə Afinada olduqca məşhur olan, Olimpiya oyunlarının 

qalibi Kilon demosla aristokratlar arasında ziddiyətlərin 

gərginləşməsindən istifadə etdi. O, Zevsin şərəfinə keçirilən 

bayramda özünə  tərəfdar toplayıb Akpopolu tutdu. Lakin demos 

hələ aktiv fəaliyyətə hazır deyildi. Arxont Meqaklın qoşunu 

Akpopolu mühasirəyə alıb üsyançıları təslim olmağa məcbur etdi. 

Kilon qaçmağa müvəffəq oldu, onun tərəfdarları isə öldürüldülər. 

 Bir  müddətdən sonra aristokratlar demosun varlı 

təbəqəsinin təzyiqi altında güzəştə gedib külliyyat şəklində yazılı 

qeydiyyatına razılıq verdilər. Həm aristokratlar, həm də demos 

üçün ümumi olan qanunların qəbulu mütərəqqi hadisə idi. e.ə. 

621-ci ildə arxont-fesmofet Drakont tərəfindən sərt qanunlar 

---