partizan dəstəsi 1942-ci ildə almanların 11 qatarını, 1 tankını, 3 təyyarəsini
məhv etmiş və Almaniyaya zorla aparılan 400 sovet vətəndaşını azad etmişdi.
Bu dəstə Almaniya Baş Komandanlığı üçün çox böyük strateji əhəmiyyəti olub,
Berlini döyüşən cəbhə bölgəsi ilə birləşdirən əsas rabitə xəttini 28 dəfə
kəsmişdi.
1942 - 1944-cü illərdə Krımda Azərbaycan partizan dəstəsi yeddi ay
faşistlərlə mübarizə apararaq düşmənin çoxlu sayda canlı qüvvəsini və hərbi
texnikasını məhv etmişdi. Minlərlə azərbaycanlı partizan Polşada, 500 nəfər
döyüşçümüz isə Çexoslavakiyada almanlara qarşı qəhrəmanlıqla vuruşmuşdu.
İtaliya və Yuqoslaviyada alman faşistlərinə qarşı partizan hərəkatında
"Mixaylo" ləqəbli əfsanəvi qəhrəman Mehdi Hüseynzadənin kəşfiyyat qrupu
böyük şöhrət qazanmışdı. 1944-cü ildə Mehdi Hüseynzadənin rəhbərliyi altında
keçirilən xüsusi əməliyyat nəticəsində Triest şəhərindəki ticarət bankından 5
milyon italyan lirəsi götürülərək ərzaq və silah sarıdan korluq çəkən partizanlara
verilmişdi. Alman faşistləri Hitlerin ad gününü bayram etdiyi vaxt Mehdi
Hüseynzadə hərbi təyyarə meydanını təyyarələrlə birlikdə göyə sovurmuşdu.
Mehdi Hüseynzadənin qeyri - adi qəhrəmanlığı nəticəsində almanların bir zabit
yeməkxanası, kinoteatn, bir faşist kazarması, hərbi sursat anbarı partladılmış və
min nəfərədək alman faşisti məhv edilmişdi. 1944-cü ildə almanların keçirdiyi
xüsusi əməliyyat nəticəsində həlak olan Mehdi Hüseynzadəyə Sovet İttifaqı
Qəhrəmanı adı 1957-ci il aprelin İldə verilmişdi.
Şimali İtaliyada 300-dən çox azərbaycanlı döyüşçü faşistlərə qarşı
qəhrəmanlıqla vuruşurdu. İtaliyanın faşist diktatoru Mussolinini həbs edən
partizanların arasında Azərbaycanın qəhrəman oğlu Vilayət Hüseynov da var
idi.
315
1943 - 1945-ci illərdə Fransız xalqının sevimli lideri