Dərslik Prof. S.İ. Seyidov və prof. M.Ə. Həmzəyevin elmi redaktorluğu ilə

Təlimin mahiyyəti və qanunauyğunluqları. Təlim insanın əsas fəaliyyət növlərindən biridir. Mək­təb yaşı dövründə isə həmin fəaliyyət məktəblilərin aparıcı fəaliyyətinə çevrilir. Onun köməyi ilə şa­girdlər müəyyən məlumatları, hərəkətləri və davra­nış formalarını mənim­səyirlər. Oyundan fərqli olaraq burada subyekt öyrənmə məqsədi güdür, ona məlum olmayan məlumatları əldə etməyə, bu və ya di­gər hərəkətlərə, davranış tərzlərinə yiyələnməyə ça­lışır. Bu iş kor-korana deyil, şüurlu, planlı şə­kildə həyata keçirilir. Məhz buna görə də təlim pro­sesində aşağıdakı məqsədlərə nail olma baş verir:
a) hər hansı bir fəaliyyət növünün müvəffəqiy­yətlə təşkil edilməsi üçün lazım olan gerçəkliyin zəruri xassələri haqqında məlumatın mənimsənil­məsi; b) həmin fəaliyyət növlərini təşkil edən yolların və əməliyyatların mənim­sənilməsi; v) qar­şıda duran məsələnin həllində lazım olan yolları və əməliyyatları düzgün seçmək və onlara nəzarət et­mək üçün qeyd olunan məlumatlardan istifadə qayda­larını mənimsəmək. Birinci halda biliklərin, ikin­ci halda vərdişlərin, üçüncü halda isə bacarıqla­rın yaranması baş verir.
Buradan isə aydın olur ki, təlim o zaman müm­kündür ki, müəyyən bilik, vərdiş və bacarığa yiyələn­mək üçün insanın fəaliyyəti şüurlu məqsədlərlə idarə olunsun. Həqiqi mənimsəmə həmişə müxtəlif idrak məsələlərinin həlli ilə bağlı olan fəal pro­sesdir. Belə mənimsəmə nəticəsində əldə edilən bi­liklər müəyyən sistem təşkil edir və təcrübəyə tətbiq oluna bilir.
Təlim şagirdlərin biliklər sistemini mə­nimsə­­mə­­­lə­­rinə və həmin bilikləri təcrübəyə tətbiq etmək üçün la­zım olan vərdiş və bacarıqlara yiyələnmələrinə yönəlmiş məqsədyönlü idrak fəaliyyətidir.
Təlim məqsədəyönəlmiş prosesdir. Burada in­sanın öyrənməsi baş verir. Lakin hər cür öyrənməni təlim adlan­dırmaq olmaz. Yalnız mütəşəkkil, məqsə­dəuyğun və planlı öyrənmə prosesini təlim adlandır­maq olar.
Adətən, təlimdən danışarkən müəllimin bura­dakı rolunu nəzərə alırıq. Təlim prosesində öyrədən müəllim və öyrənən şagird mövcud olur. Onların qarşılıqlı təsiri şəra­itində, həm müəllim, həm də şagirdin fəallığının təsiri altında şagird bi­lik və vərdişlər əldə edir. Müəllim isə həmin pro­sesi idarə edir.
Təlimin müvəffəqiyyəti psixoloji cəhətdən bir-biri ilə bağlı olan üç amildən asılıdır: nəyi öyrədirlər, kim və necə öyrədir, kimi öyrədirlər.