Dilmurod quronov a d a b iy o t s h u n o s L ik k a k ir ish oliy va o ‘rta maxsus ta'lim vazirligi


fikr-mulohazalari kabilar bevosita muallif tilidan beriladi. Muallif obrazi



Yüklə 37,25 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə81/182
tarix05.12.2023
ölçüsü37,25 Kb.
#173845
1   ...   77   78   79   80   81   82   83   84   ...   182
Dilmurod quronov a d a b iy o t s h u n o s L ik k a k ir ish ol

fikr-mulohazalari kabilar bevosita muallif tilidan beriladi. Muallif obrazi
asarda tasvirlangan badiiy voqelikni yaxlitlashtiruvchi subyektiv asos
bo'lganidek, avtor nutqi asarning moddiy tarafini yaxlitlashtiruvchi
unsurdir. Muallif nutqi vositasida asar qismlari, voqealar, tafsilotlar
yaxlit bir organizmga - badiiy matnga birikadi. Muallif nutqi grammatik
jihatdan adabiy til normalariga yaqinlashadi, biroq uning adabiy til
normalariga to'la muvofiq bo'lishini talab qilishlik xato bo'lur edi.
Zero, yozuvchi milliy til imkoniyatlarini kengaytirishga, o'zining
his-kechinmalarini, o ‘y-hislarini imkon qadar yorqin ifodalashga
intilarkan adabiy til normalaridan chekinishi mumkin. Va ayni shu
chekinishlar vaqti kelib adabiy til normasiga aylanishi mumkinligi
ham ehtimoldan yiroq emas.
Personajlar nutqini individuallashtirish zarurati badiiy asar
tilidagi differensatsiyalanganlikni yanada orttiradi. Chunki asardagi
har bir personajning nutqi uning xarakter xususiyatlariga,
dunyoqarashi, muhiti, m a’naviy qiyofasi, m adaniy-m a’rifiy
darajasi kabi jihatlarga muvofiq bo'lishi lozim. Chunki, epik va
dramatik asarlarda qahramon xarakterini yaratishning asosiy
vositalaridan biri personaj nutqi sanaladi.
Badiiy nutq ikki shaklda: sochma(nasr) va tizma(nazm)
shakllarda mavjuddir. Nasriy nutq tuzilishi jihatidan kundalik muloqot
tiliga o'xshash bo'lsa, she’riy nutq muayyan bir o'lchovga solingan,
hissiy to'yintirilgan nutq sanaladi. Nasriy nutq epik va dramatik
asarlaming asosiy nutq shakli hisoblanadi. Shu bilan birga, she’riy
yo'lda ham epik va dramatik asarlar yaratilishi mumkinligini unutmaslik
kerak. She’riy nutq esa lirik asarlaming asosiy nutq shaklidir. Badiiy
nutq shakllari haqida gapirganda, uning yana monologik va dialogik

Yüklə 37,25 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   77   78   79   80   81   82   83   84   ...   182




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin