Din” arabcha soʻz boʻlib, oʻzbek tilida “ishonch”, “itoat”, “jazo” degan ma’nolarni anglatadi. Din falsafasi

8.1.10-chizma.

Odamzodning paydo boʻlishi haqida juda koʻp gʻoyalar ham mavjud:

1. 
   Diniy qarashdagi gʻoya... (Ruhiy olam mavjudligi, uning oldin paydo boʻl.)
   

2. 
   Darvin ta’limoti... Bu ta’limot olimlar tomonidan hozirda turli bahslarga sabab boʻlmoqda.
   

3. 
   Panspermiya (Yerga tiriklik urugʻining meteoritlar orqali kelgani) gʻoyasi oʻzining juda koʻp tarafdorlariga ega. Bu qarashni asoslashga urinib bir necha kitoblar yozgan olim Erix fon Deniken oʻz taxminlarini qisqacha shunday bayon qiladi: Bizning erimizga juda qudratli kelgindilar uchib kelishgan, ular bir juft yovvoyi ikki oyoqlini ushlashib, ular ustidan genetik tajriba oʻtkazishib, keyin oʻz hollariga qoldirishgan. Ulardan tugʻilgan bolalar odamzod nasliga asos solgan. Shundan keyin kelgindilar bir necha marta Yerga tushib, oʻz tajribalariga muayyan oʻzgartirishlar kiritishgan, Aftidan, bu jarayon hozir ham davom etayotir, deydi Erix fon Deniken.
   

4. 
   Bundan tashqari, yana odamzodning Yerda paydo boʻlishi bilan bogʻliq koʻplab taxminlar mavjud. Ularning aksariyatida biz yerliklar ma’lum bir yulduzlardan kelib qolganligimiz “bashorat” qilinadi. Biroq eng obroʻli odamlarning bu boradagi, aytish mumkinki, yakdil xulosalari shunday: Odamzodning Yerda paydo boʻlishi bilan
   

196

bogʻliq muammolar hozircha ochiq qolayotir, aslida nima boʻlgan, e’tirozlarga oʻrin qoldirmaydigan aniq javob yoʻq. Izlanishlar esa davom etmoqda (“OʻzAS”. 2001-yil 22-iyun).

5. 
   Marksizm ta’limoti. Oldin materiya, keyin inson paydo boʻlgan.
   

5. 
   Idealistik ta’limot, oldin ruh, keyin materiya paydo boʻlgan kabi va h.k.
   

Sotsiologiya nuqtayi nazaridan qaraganda, din jamiyat uchun zarur narsa, ijtimoiy hayotning ajralmas qismi. Ijtimoiy munosabatlarni yuzaga keltiruvchi va amalga oshiruvchi omil. Din ijtimoiy vazifalarni bajaradi.