Ə. Q. Abbasov

Şəkil 34. İzolyasiyanın dəyişən yüksək gərginlikdə sınağını aparmaq 
üçün istifadə olunan qurğunun prinsipial elektrik sxemi. 
 
110kV  gərginlikli  paylaşdırıcı    qurğularda  asma 
izolyatorlardan  yığılmış  zəncirlər  (girlyandalar)  və  dayaq 
izolyatorlardan  quraşdırılmış  sütunlardan  istifadə  olunur. 
İstismar  zamanı,  ayrı  –  ayrı  izolyator  üzrə  gərginliyin 
paylanmasını  ölçməklə  ümumi  zəncirin  və  ya  sütunun  
izolyasiya  vəziyyətini  yoxlayırlar.  Bu  məqsədlə  xüsusi  ölçü 
ştanqalardan  istifadə  edilir.  Yoxlama  əməliyyatının  iki 
nəfərdən  az  olmayan  və  xüsusi  olaraq  öyrədilmiş  işçilər 
tərəfindən  aparıla  bilər.  Əməliyyat  işçilərindən  böyüyünün 
(vəzifəcə)  kvalifikasiya  qrupu  IV,  qalanlarınkı  isə  III-dən  az 
olmamalıdır. Ölçmə (ştanqa ilə) yerdən, dayağın üstündən və 
ya  teleskopik  qüllədən  aparılır.  Şimşək  çaxan  zaman, 
dumanda, yağışda  və ya  sulu  qarda  ştanqa  ilə ölçü  aparmağa 
icazə verilmir. 
Ştanqa  ilə  ölçü  aparılan  zaman,  işçilərdən  biri  ölçü 
aparır, digəri isə yerdə dayanaraq ona nəzarət edir. Ştanqa  ilə 
işləyən  zaman  qoyulmuş  qaydalara  əsasən  işicraçısı  ilə 
cərəyan  keçirən  hissələr  arasındakı  məsafəyə  (35kV  –  1m, 

---

143 
 
110KV – 1,5m) əməl edilməlidir. 
Elektrik  maşınlarının,  transformatorların,  kabellərin  və 
naqillərin  izolyasiyasının  müqavimətini  meqometrlə  (1000V 
və  ya  2500V  gərginlikdə  işləyən)  ölçülür.  Meqometr  ilə 
kabellərin  və  kondensatorların  izolyasiya  müqavimətini 
ölçdükdə onlar müəyyən dərəcədə yüklənir və onların uclarına 
adam  toxunduqda  təhlükə  hiss  olunur.  Meqometr  ilə  ölçü 
aparan şəxsin kvalifikasiya qrupu III-dən aşağı olmamalıdır.  
Meqometri  işə  salmazdan  əvvəl,  sınağı  aparılan 
avadanlığa toxunan adamlarının olmamasını təyin olunmalıdır. 
Cərəyanölçən qısqacla (kleş) yükləri ölçmək əməliyyatı 
təhlükəli  sayılır,  çünki,  ölçü  aparan  şəxs  çəpərlənmiş  cərəyan  
keçirən hissələrə yaxın olur. Bu əməliyyat iki nəfər tərəfindən 
aparılır,  böyük  işçinin  (vəzifəcə)  kvalifikasiya  qrupu  IV, 
ikincisininki  isə  III-dən  aşağı  olmamalıdır.  Ölçü  aparan  şəxs 
dielektrik  əlcəklər  taxmalı  və  şkaladan  (cədvəldən)  qiymətlər 
götürəndə üzünü cihaza yaxınlaşdırılmalıdır. 
Kabellərin damarlarının yükünü ölçdükdə damarlar arası 
məsafə 250mm –dən az olmalıdır.