Ə. Q. Abbasov

 
 
 
 
 
 
 

---

5 
 
GİRİŞ 
 
“Əməyin mühafizəsi və elektrik təhlükəsizliyi” fənnində 
əməyin  mühafizəsi,  istehsalat  xəsarətlərinə  qarşı  xəbərdarlıq, 
peşə  xəstəlikləri  və  zəhərlənmələr,  elektrik  enerjisi 
qəbuledicilərində  yanğınlar  və  partlayışlar,  eləcə  də  müəs-
sisələrdə  əmək  mühafizəsinin  ümumi  və  xüsusi  məsələləri 
öyrənilir.  Bu isə, elektrik qurğularının layihələndirilməsində, 
quraşdırılmasında və istismarında vacibdir. 
Müasir  elektrik  qəbulediciləri,  əmək  mühafizəsi 
prinsipləri  əsasında  yaradılmış  yeni  texnika  ilə  təchiz  olunur. 
Elektrik  maşınlarının,  aparatlarının,  kabel  və  hava  xətlərinin, 
eləcə  da  paylaşdırıcı  quruluşların  konstruksiyaları,  onlara 
xidmət  edən  şəxslərin  sağlam  və  təhlükəsiz  əmək  şəraitini  
təmin etməlidir. 
Elektrik  qurğularının  istismarı  zamanı,  ağır  qəzalar  və 
adamlarda bədbəxt hadisələrə gətirib çıxaran müxtəlif zədələr 
(izolyasiyanın deşilməsi, blokirovkaların pozulması və s.) indi 
da  mövcuddur.  Elektrik  qurğularının  istismarı  zamanı,  işçilər 
tərəfindən 
istehsalat 
təlimatlarının 
və 
təhlükəsizlik 
texnikasının  qaydalarının  pozulması,  bədbəxt  hadisələrə  və 
peşə xəstəliklərinə səbəb ola bilər. 
Elektrotexniki  qurğularda  xidmət  edən  şəxslər  üçün, 
xüsusi olaraq, qəbuledici elektrik qurğularının texniki istismar 
qaydaları  və  təhlükəsizlik  texnikasının  qaydaları  qəbul 
olunmuşdur  (elektrik  enerjisinin  istehsalı,  paylaşdırılması  və 
təchizatı idarəsi tərəfindən). 
Elektrik  qəbuledici  qurğularında  təhlükəsizlik  və  əmək 
mühafizəsini  təmin  etmək  üçün  elektrik  avadanlıqlarının 

---

6 
 
konstruksiyaları etibarlı və təhlükəsiz olmalıdır. 
Əmək  mühafizəsində,  istehsalat  sanitariyası  (istehsalat 
otaqlarında  normal  hava  mühiti,  işıqlanma,  ventilyasiya, 
elektromaqnit  və  radioaktiv  şüalanmasının  buraxılan  dozası, 
səsdən və titrəmələrdən mühafizə) böyük rol oynayır. 
Elektrotexniki qurğularda yanğın təhlükəsi, fəhlələrin və 
mühəndis-texniki 
işçilərin 
əməyinin 
mühafizəsi 
ilə 
əlaqədardır.  Elektrotexniki  qurğuların  yanğın  təhlükəsində 
yanğın  profilaktikası  (istehsalatda  yanğınların  yaranmasını 
xəbərdar edən tədbirlər sistemi) əsas rol oynayır.