Əl-Mİzan fi TƏFSİr-el quran içindekiler c: 4 : Al İmran Surəsi



Yüklə 1,08 Mb.
səhifə164/349
tarix02.01.2022
ölçüsü1,08 Mb.
#2148
1   ...   160   161   162   163   164   165   166   167   ...   349
Mən deyərəm ki: Bir çox dəfə açıqladığımız kimi, bir ayələ əlaqədar olaraq bir neçə nüzul səbəbinin nəql edilməsinin və hamısının nüzul səbəbi olmasının qorxusu yoxdur. Enən ayənin müəyyən bir nüzul səbəbinə məhdud olmamasında heç bir qorxu olmadığı kimi bir neçə hadisənin ayənin eniş dövrünə rast gəlməsinin və ayənin məzmununun hamısıyla üst-üstə düşməsində də qorxu yoxdur. Bu səbəbdən Cabirin malın bölünməsiylə əlaqədar bir öhdəçiliyi olmadığı halda ayələ ona cavab verilməsinin yersiz olduğuna söykən/dözülərək hədisin "Malım haqqında nə etməmi əmr edərsən ey Allahın elçisi?" dedim. Bunun üzərinə bu ayə endi..." hissəsinin hədisin doğruluğuna kölgə saldığı deyilə bilməz. Eyni əsərdə ABŞ b. Hamid və Hakimə söykən/dözərək Cabirdən nəql edilən bu rəvayət daha çaşdırıcıdır: "Mən xəstə ikən Rəsulullah vəziyyətimi öyrənmək üçün məni görməyə gəldi. Mən ona "Malımı uşaqlarım arasında necə bölüm" deyə soruşdum. Mənə cavab vermədi və "Allah, sizə övladlarınız haqqında (bunu) tövsiyə edər..." ayəs(n)i endi." (c. 2, s. 125)

Eyni əsərdə İbni Cərir və İbni Əbu Xatəm, Süddidən belə rəvayət edərlər: "Cahiliyyə dövrü insanları, qız uşaqlarına, gücsüz və zəif olan oğlanlarına miras haqqı tanımazdılar. Döyüşmə gücünə sahib olanlar xaricində heç bir kişi atasından miras al/götürə bilməzdi. Şair Xüsusiyyətin qardaşı Əbdürrəhman ölüb özündən Ümmü Kuhhe adında bir bərabər/yoldaşı və beş qızı qalınca, digər varislər gəlib onun buraxdığı malı al/götürüb apardılar. Ümmü Kuhha vəziyyəti Peyğəmbərə (s. a. a) apardı. Bunun üzərinə Allah, bu ayəs(n)i endirdi: "Uşaqlar ikidən çox qız olsalar, ölünün arxada qoyduğunun üçdə ikisi onlarındır. Əgər tək bir qız olsa, yarısı onundur." Daha sonra Peyğəmbər Əfəndimiz Ümmü Kuhha ilə əlaqədar olaraq bu hissəs(n)i oxudu: "Uşağınız yoxsa, buraxdığınızın dörddə biri onlarındır (bərabər/yoldaşlarınızındır); uşağınız varsa, buraxdığınızın səkkizdə biri onlarındır." (c. 2, s. 125)

Yenə eyni əsərdə, əvvəlki rəvayətdə adı çəkilənlər, İbni Abbasdan belə rəvayət edərlər: "Allahın kişi və qız uşağı və ana-ata ilə əlaqədar miras hissələrini təyin etdiyi feraiz yəni hissələrlə əlaqədar ayə enincə, xalqın hamısı və ya bəzisi bundan xoşlanmayıb belə dedilər: 'Ölənin bərabər/yoldaşına dörddə bir və ya səkkizdə bir və bir qıza yarı haqqmı tanıyırsan? Kiçik uşağa da miras verilərmi? Halbuki bunların heç birisi düşmənlə döyüşə bilməz və qənimət əldə edə bilməz.' Cahiliyyə dövründə bu ənənəs(n)i tətbiq edərdilər. Mirası yalnız düşmənlə döyüşə bilən kəslərə verərlər və bu barədə sırasıyla böyük olana prioritet tanıyardılar." (c. 2, s. 125)


Yüklə 1,08 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   160   161   162   163   164   165   166   167   ...   349




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin