1. O‘zgarmas tok mashinalarining yakor cho‘lg‘amlari
O‘zgarmas tok mashinalarining yakor cho‘lg‘amlari ularning asosiy elementlaridan xisoblanib, quyidagi talablarni qanoatlantirishlari shart:
1. Cho‘lg‘am mashinaning nominal kuchlanishi va yuklama tokiga xisoblangan bo‘lishi kerak;
2. Mashinaning (15-20 yil) ishlashi uchun yakor cho‘lg‘ami yetarli elektrik, mexanik mustaxkamlikga ega va issiqlikga chidamli bo‘lishi kerak;
3. Cho‘lg‘amni tayyorlash konstruksiyasi kollektordan elektr tokini uchqunsiz uzatish imkoniyatiga ega bo‘lishi;
4. Berilgan foydali ish koeffitsientini taominlash uchun tanlangan cho‘lg‘amni tayyorlashda rangli metalni kam sarflanishi;
5. Cho‘lg‘amni tayyorlash texnologiyasi iloji boricha oddiy bo‘lishi shart.
Yakor cho‘lg‘amlari uning magnit o‘zagida joylashganligi sababli baraban tipidagi cho‘lg‘am deyilib ikki turda tayyorlanadi: 1) Sirtmoqsimon (37,a-rasm); 2) To‘lqinsimon (37,b-rasm) va baozi xollarda sirtmoqsimon va to‘lqinsimon seksiyalardan tayyorlangan aralash cho‘lg‘amlar xam qo‘llaniladi: xar bir seksiyani boshi va oxiri bo‘lganligi va xar bir kollektor tunukaga ikkita o‘tkazgich ulanganligi sababli kollektor tunukalarining soni K seksiyalar soni S ga teng bo‘ladi.
