Fənn: Azərbaycan tarixi Şöbə: “Tibb bacısı işi” 2 nömrəli Bakı Baza Tibb Kolleci


Üsyanın məğlubiyyətinin əsas səbəbləri



Yüklə 1,4 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə9/114
tarix12.05.2023
ölçüsü1,4 Mb.
#111879
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   114
Azərbaycan tarixi

Üsyanın məğlubiyyətinin əsas səbəbləri: 
1. Hərəkətın qeyri-mütəşəkkilliyi; 
2. Mir Həsən xanın əyalətin mahallarında keçmiş nüfuz və imkanlarından kifayət qədər istifadə 
etməməsi; 
3. Üsyançıların həlledici məqamda ləng hərəkət etməməsi‖ 
4. Nizami orduya qarşı üsyançıların yaxşı silahlanmaması; 
5. Əhalidəolan ruh düşkünlüyü və s. 
Quba üsyanı. 
XIX əsrin 30-cu illərində Azərbaycanda çarizimin müstəmləkə əsarətinə qarşı baş vermiş 
üsyanlar içərisində iştirakçıların sayına və təsirinə görə ən güclüsü Quba üsyanıdır. Üsyanda çar 
hökumətindən narazı olanlar iştirak edirdi. Car-Balakən, Lənkəranda baş verən üsyanları doğuran 
sosial-iqtisadi səbəblər Quba əyalətində özünü daha qabarıq şəkildə göstərirdi. Quba komendantı 
polkovnik Gimbut əhalidən acgözcəsinə normadan artıq vergi toplayıb mənimsəyirdi. Əhalini rus 
əsgərləri üçün bazar qiymətindən üç dəfə az qiymətə ərzaqlar satmağa məcbur edir, hətta məscidlərdən 
yığılan zəkatıda mənimsəyirdi. Qubada üsyanın əsas səbəblərindən biri də iltizam sisteminin tətbiqi 
idi. İltizamçılar əhalidən nəzərdə tutulduğundan 5 qat çox pul yığırdılar.
Gündüz qalaya toplaşan üsyançılar hakimiyyət qarşısında aşağıdakı tələbləri 
irəli sürdülər: 
1. Əyalətdə süvari toplanmasını dayandırmaq; 
2. Dövlət mükəlləfiyyətlərini azaltmaq; 
3. Komendant Gimbutu və onun ən yaxın adamları Cəfərqulu ağa Bakıxanovu, Məhəmməd xan 
Alpanskini əyalətdən qoymaq və s. 
Birinci mərhələdə vaxt qazanmaq istəyən hökumət güzəştə gedərək, mükəlləfiyyətlərin 
azadılması istisna olmaqla qalan tələbləri qəbul etdi. 
Üsyanın ikinci mərhələsi 1937-ci ilin avqust-sentyabrında başlandı. Şeyx Şamil üsyan rəhbərləri- 
Hacı Məhmməd, İlyas bəy, Xurşud bəy, Həsən bəy üsyana qalxmağa çağırır və onun çağırışı müsbət 
qarşılandı. 1837-ci il avqustun 20-də Hacı Məhəmməd üsyana rəhbər seçildi. Yarəli onun köməkçisi 
seçildi. 



Yüklə 1,4 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   114




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin