3)PİKTOQRAFİYA: MÜASİR HƏYATIMIZDA ROLU Qədim zamanlarda və müasir həyatımızda piktoqrafiya
Piktoqrafiya nədir? Piktoqrafiya qrafiklərin ən primitiv formasıdır, şəkillərlə ünsiyyət qurma üsuludur.
Bu primitiv yazının hansı şəraitdə və harada yarandığını dəqiq bilinmir. E.ə minilliklərdə sümük, taxta və daş üzərində təsvir edilmiş piktoqrafik şəkillərə Şimali Asiya, Qərbi Afrika, Şimali Amerikanın qayalıqlarında, mağaralarında rast gəlinmişdir. Günümüzdə süxurlarda və mağaralarda oxşar nümunələr qorunub saxlanılır. Bu yazı növü ilə qədim dövrlərdə məzar daşları, qayaların və s. üzərində yazı, hərbi münaqişələr və müvəffəqiyyətli ovlanma haqqında məlumatlar yazılmışdır.
Piktoqrafiya rəqəmlər, diaqramlar, vizual şəkillər, sadə şəkillər vasitəsilə obyektlər, hərəkətlər, hadisələr, konsepsiyalar və onların əlaqələri haqqında məlumat verən qədim yazı növüdür.
"Piktoqrafiya" sözünün mənası Piktoqrafiya şəkli yazı formasıdır. "Piktoqrafiya" sözü yunan mənşəli: "pictus" (piktus) - "rəsm" və "grapho" (grafo) - "yazıram " mənasını verir. Beləliklə, hərfi tərcümə "mən şəkil çəkirəm" deməkdir.
Piktoqrafik yazının xüsusiyyətləri Piktoqrafiya ünsiyyət qurmaq üçün universal bir yoldur. Ən azı təsvirlərdə şifrələnən mesajın mənasını anlamaq üçün xüsusi bilik və bacarıqlara ehtiyacınız yoxdur. Müxtəlif dillərdə danışan və hətta oxuya bilməyən insanlar bu cür ibtidai rəsmləri asanlıqla başa düşə bilərlər.
Piktoqram, bir qayda olaraq, müəyyən bir fenomen, obyekt və hərəkət haqqında məlumat verir, bəzən obyektlərin və hadisələrin kompleksini izah edir. Bir səs, heca və ya söz deyil. Qədim insanlar hər hansı bir hadisəni izah etmək üçün bir sıra təsvirləri təsvir edirlər.
Piktoqrafik təsvirlərin kodlanması Qədim zamanlarda piktoqrafik yazı müxtəlif funksiyalara xidmət etmişdir. Müəyyən obyektlərin və hadisələrin təyin edilməsi üçün müəyyən simvollar yox idi. Buna görə təsvirlər ilk növbədə, müəllifin təsəvvürün məhsulu olurdu. Buna görə arxeoloqlar çox vaxt qədim xalqın demək istədiklərini dəqiqləşdirməkdə çətinlik çəkirlər.