strukturunun texnoloji, predmet (əşya) və qarışıq tipləri mövcuddur.
İstehsalın
strukturunun texnoloji tipində sexlər həmcins texnoloji əməliyyatların yerinə
yetirilməsi
üzrə
ixtisaslaşır,
müstəqilləşirlər.
Məsələn,
maşınqayırma
müəssisəsində tökmə, dəmirçi, mexaniki emal, yığma və s. sexlər.
İstehsalın
strukturunun əşya (predmet) tipində sexlər müəyyən məmulatların və ya onların
hissələrinin hazırlanması üzrə ixtisaslaşırlar. Məsələn, avtomobil zavodunda
mühərrik, neftmaşınqayırma zavodunda reduktor, nasos ştanqları və s.
hazırlanması üzrə ixtisaslaşmış sexlər.
İstehsalın strukturunun qarışıq tipində
qeyd edilən tiplərin hər ikisinin-texnoloji və predmet-elementləri mövcud olurlar.
3. Sahibkarlıq- iqtisadi azadlığa söykənən, lakin qanunvericilik aktlarına və
təsərrüfat riskinə əsaslanmaqla, cəmiyyətin məhsul və xidmətlərə ehtiyaclarını
ödəmək üçün, məqsədi gəlir əldə etmək və əmlakını çoxaltmaq olan fəaliyyət
növüdür. Başqa sözlə, sahibkarlıq fəaliyyətinin motivi və məqsədi mürəkkəb bazar
situasiyalarında, güclü rəqabət mübarizəsi şəraitində heç də xeyriyyəçilik etmək
deyil, maddi marağı, sahibkarlıq gəliri əldə etmək istəyi ilə əlaqədardır.
Sahibkarlğın təməlində duran əmək bölgüsü, əmək kooperasiyası və əmtəə
istehsalı və onun mübadiləsinin baş tutması üçün 4 amilin (resursun) mövcudluğu
həlledici şərtdir. Bunlar əmək (iş qüvvəsi), kapital (əsas və dövriyyə), təbii
resurslar və bir də sahibkarlıq fəaliyyətinin özüdür.
Əmək-istehsalın “baş agenti” olan iş qüvvəsi-insanların bilik (intellectual),
təcrübə, vərdiş və fiziki enerjisini sərf etmək bacarığıdır ki, məhsul (əmtəə)
istehsalında onların hamısından məcmu şəkildə istifadə edir.
Kapital-insanların
özləri tərəfindən yaradılmış istehsal vasitələridir-investisiya resurslarıdır. Bunlara
əmək vasitələri (bina, maşın, avadanlıq və s.) və ilkin emaldan keçmiş xammal,
daha doğrusu, materiallar, yarımfabrikatlar və s. aid edilir.
Dostları ilə paylaş: 
