Фирузя мяммядли
Yüklə 3,91 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Фирузя Мяммядли
- «Təzə noxud»
- «Almaz mədəni»
|
Сечилмиш ясярляри
lX Çalışmanın mətnindən göründüyü kimi, burada pe- şələrin açımı verilmişdir. İzahat mahiyyətində verilmiş bu ifadələrin daşıyıcıları – adları tapılmalıdır. Məsələn, «traktor sürən» sözünün «traktorçu»nun açıqlanması olduğunu şagird bilməlidir. Eləcə də «kolkozun üzvü» - «kolkozçu», «qayıq sürən» - «qayıqçı», «kitabxana işçisi» - «kitabxanaçı», «ovla məşğul olan adam» - «ovçu» və s. kimi ifadələrin leksik işarələri müxtəlif peşə adları olduğundan, bu peşələrə dair informasiyanın genişləndirilməsinə o qədər də ehtiyac duyulmur. «Söz köklərində samitlərin işlənilməsi»nə dair verilmiş çalışmalardan 20, 21, 23 nömrəli çalışmalar kənd təsərrüfatı məhsulları, istehsal prosesləri və əmək alətlərinə dair ən müxtəlif məlumatlarla zəngindir. Belə ki, istehsal prosesi ilə bağlı «briqadanın müvəffəqiyyəti», «bitkilərə qulluq», kənd təsərrüfatı məhsulları olan «pomidor şitili», «sarı sünbüllər» kimi ifadələrin yazılışı və məna açımı istiqamətində təhlil şagirdlərə bu ba- rədə aşağı siniflərdə eşidib-bildiklərini, həyatda görüb müşahidə etdiklərini xatırlatma yolu ilə aparıla bilər. 23 nömrəli çalışmada verilmiş «çiyid səpini», «şabalıd meşəsi», «həyət qapısı», «istirahət zonası», «almaz mədəni», «gilas ağacı», «nəbatat bağı», «sement zavodu», «təzə noxud» kimi sintaktik birləşmələrin düzgün yazılış qaydaları üzrə dərsin əsas məqsədi ödənildikdən sonra qalan 394 Фирузя Мяммядли bir neçə dəqiqəlik vaxtdan şagirdlərin peşə təsəvvürlərini zənginləşdirmək üçün səmərəli istifadə etmək olar. Belə ki, müəllim hər bir ifadənin informasiya imkanlarını düzgün qiymətləndirməklə, şagirdlərə göstəriş verə bilər ki, bu mövzuda («həyət qapısı», «gilas ağacı», «sement zavodu» və s.) görüb-bildiklərini, eşitdiklərini və təsəvvür etdiklərini bir neçə cümlə ilə ayrıca dəftərə yazsınlar. Ola bilər ki, şagirdlərdən bəzisinin valideynləri məhz bu sahədə əmək fəaliyyəti göstərir. Belə olan surətdə şagird valideyninin fəaliyyəti barədə bildiklərini yazsın. Tapşırığa əməl olunduqdan sonra nəticəni kollektiv şəkildə oxuyub müzakirə etmək faydalıdır. Vaxt imkan verməzsə, belə müzakirələri əlavə məşğələlərə keçirmək olar. Nümunə olaraq, bu istiqamətdə aparılası işin qısa planını veririk: «Təzə noxud» 1. Noxud – kənd təsərrüfatı bitkisi kimi. 2. Noxudun əkilib-becərilməsinə dair bildiklərin. 3. Noxud məhsulları barədə. 4. Sizin bostanınızda (kəndinizdə, məktəbyanı sahənizdə) noxud əkilirmi? 5. Noxud hansı xörəklərdə işlənir? Yaxud: «Almaz mədəni» 1. Almaz – sənaye məhsulu kimi. 2. Almazdan neçə məqsədə istifadə edilir? |