Fizika ixtisosligidan boshqa ixtisosliklar uchun ma’ruza matnlari to’plami So’z boshi

X 

X
1

X
2
 

A
1
cos(
 
t

1
)

 A
2
cos(
 
t

2
) . (9.9) 
 
Bunday tebranishlarni qo’shilishini grafik ravishda ko’rish mumkin. Buning 
uchun ikkala tebranish amplitudalarini x, u da fazalarni hisobga olib chiziladi. 
So’ng A
1
va A
2
larni parallelogram qoidasi bo’yicha ko’shiladi va natijaviy 
tebranish amplitudasi A topiladi va umumiy tebranish tenglamasi yoziladi. 

---

Garmonik tebranma harakat qilayotgan har qanday sistema ma’lum 
tebranish energiyasiga ega bo’ladi. Bu energiya quyidagicha ifodalanadi: 
W

KA
2
2
, (9.10) 
bu yerda A - tebranish amplitudasi, K- elastiklik koeffitsienti. 
Tebranayotgan sistemalarga misol sifatida matematik va fizik 
mayatniklarni ko’rsatish mumkin. Ularning harakat tenglamasi quyidagicha: 
d
dt
2
2
2
0

 


 , (9.11) 
 
bu yerda 

- mayatnikning burilish burchagi, 

- ikki mayatnik uchun har xil 
ko’rinishga ega bo’lgan kattalik. Bu tenglamaning yechimi quyidagicha: 


 Acos(

t 

 

0