Gapirish ko`nikmasini rivojlantirishda interaktiv metodlarning o`rni

GAPIRISH KO`NIKMASINI RIVOJLANTIRISHDA INTERAKTIV METODLARNING O`RNI


REJA:


1. Chet tilini o`qitishdagi ko`nikmalar.
2. Gapirish ko`nikmasining chet tilini o`qitishdagi o`rni.
3. Interaktiv metodlarning chet tilini o`qitishdagi o`rni.
4. Gapirish ko`nikmasida qo`llaniladigan interfaol usullari.
5. Chet tillarini o'qitishning zamonaviy metodlari
XULOSA
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR


1. Chet tilini o`qitishdagi ko`nikmalar.

Mamlakatimiz mustaqillika erishgandan so’ng chet tillami o’rganishga talab keskin oshdi davlatimiz tomonidan til o’rganishga keng imkoniyatlar yaratilmoqda. Bugungi kunda maktablarda zamonaviy kompyuterlar, elektron manbalar, Intemetga kirish imkoniyati mavjud. Axborot texnologiyalaridan foydalanish nafaqat maktab o’quvchilarining mashg’ulotlarining turli bosqichlarida, balki odatiy ingliz till darslarida ham mumkin. An’anaviy darsning sxemasidagi kompyuter texnologiyalarini joriy etish o’qituvchiga o’quv jarayonini kompyuterdagi ishining bir qismini kompyuterda ishlashni, o’quv jarayonini yanada qiziqarli, rang-barang, qizg’in. Kompyuter o’mini bosa olmaydi, lekin faqat o’qituvchilami to’ldiradi.

Kompyuterni jalb qilish sizga har qanday darsni jozibali va haqiqatan ham zamonaviylashtirishga imkon beradi. Har qanday vazifani bajarish, kompyuterdan foydalanib, darsdan foydalanib, darsning intensivligini oshirish imkoniyatini yaratadi. O’zgamvchan materiallardan foydalanish va operatsion rejalar o’qishni individuallashtirishgayordam beradi. Kompyuterda o’qitishning barcha bosqichlarida qo’llanilishi mumkin: yangi materiallar, birlashtirish, takrorlash, bilimlami boshqarish, ko’nikma va ko’nikmalami tushuntirishda qo’llanilishi mumkin. Shu bilan birga, bola uchun u turli xil funktsiyalarm bajaradi: o’qituvchilar, ishchi vositalari, o’quv qurollari, o’qish ob’ekti, hamkorlik qilish gumhi, o’yin muhiti, o’yin-kulgi. Bu yangi pedagogik texnologiyalami joriy etishga yordam beradi, masalan: ma’lumotlar va kommunikativ, kompyuter va multimedia texnologiyalari bir-biri bilan chambarchas bog’liq. Amalga oshirish axborot texnologiyalari Maktab o’quv jarayonini faollashtirish uchun zamriy shartlami yaratadi. Kompyuter texnologiyasi talabalaming shaxsiy fazilatlarini oshkor etish, saqlash va rivojlantirishga yordam beradi. Maktablarda har bir fan dars jarayonida shu bilan birga ingliz tilli ularning faoliyatida har doim axborot texnologiyalaridan (ma’lumotni saqlash, qayta ishlash va uzatish vositalari) ishlatgan; Ulaming takomilini oshirish samaradorligini oshirishga yordam beradi. Shuning uchun kompyuterdan eng mukammal axborot manbai sifatida, kitob, fawora, televizor, kalkulyator, videomagnitori va boshqalar yordamida kompyuterdan foydalanish. Tabiiyki, o’quv jarayonini takomillashtirishga olib keladi. Kompyuterlar va dasturiy ta’minotning rivojlanishi ulaming rivojlanmagan foydalanuvchilari, shu jumladan ham maktabgacha bolalami o’zlashtirishning eng soddaligiga olib keldi. So’nggi yillarda Maktablarda innovatsion texnologiyalardan foydalanish masalasi tobora ko’proq ko’tarilmoqda. Bu nafaqat yangi texnik vositalar, balki o’quv jarayonlari va o’qitish usullari, o’quv jarayoniga yangi yondashuvdir. O’quv jarayoniga innovatsion texnologiyalami joriy etish Chet tillarini ehtiyojlarga nisbatan chet tillarini o’rganish jarayonida ta’lim va ta’lim usullarini takomillashtirish bilan bog’liq. Chet tillarida o’qitishning asosiy maqsadi -bu maktab o’quvchilarining kommunikatori madaniyatini shakllantirish va rivojlantirish, chet tilida amaliy mahoratni o’rganish.
O’qituvchining vazifasi har bir o’quvchi uchun til bilan amaliy mahoratni yaratish, har bir o’quvchi faoliyatini, ijodini ko’rsatishga imkon beradigan bunday o’quv usullarini tanlash kerak. Hamkorlik, loyihaning metodologiyasi, yangi axborot texnologiyalaridan foydalangan holda zamonaviy pedagogik texnologiyalar, yangi axborot texnologiyalaridan foydalanish, Intemet-resurslami bolalaming qobiliyatlarini hisobga olgan holda, ulaming ta’lim darajasi, ulami individuallashtirish bilim darajasini oshirishda yordam beradi. Aloqaviy yondashuv - bu muloqotni uyg’otadigan strategiya bo’lib, ular bilan aloqa qilishning moddiy va usullarini ongli ravishda tushunishga qaratilgan. Foydalanuvchi Intemetdagi kommunikativ yondashuvni amalga oshirish uchun bu juda qiyin emas. Kommunal vazifa muammoni yoki munozara uchun savol tug’ilishi kerak va o’quvhilar shunchaki ma’lumot almashish, balki uni baholash ham mumkin. Ushbu yondashuvning boshqa turdagi faoliyat turlaridan farqlashga imkon beradigan asosiy mezon shundan iboratki, o’quvchilar o’z fikrlarini bildirish uchun til birligini tanlaydilar. Intemativ yondashuvda Intemetdan foydalanish yaxshiroq emas: uning maqsadi chet tilni o’rganishda va ulaming bilim va tajribasini kengaytirish orqali chet tilini o’rganishda manfaatdor. Internet resurslaridan foydalangan holda chet tillarini o’rganish uchun asosiy talablardan biri bu interaktivlik usulida odatiy deb nomlanadigan darsda o’zaro ta’sir yaratishdir. Interaktivlik "o’zaro maqsadga erishish va nutq mablag’lari natijasini" uyushtirish, muvofiqlashtirish va to’ldirishdir. Haqiqiy til bilan mashg’ulotlar, Internet ko’nikmalar va ko’nikmalami shakllantirishda yordam beradi, shuningdek, lug’at va grammatika o’rganishda haqiqiy qiziqish va, shuning uchun samarali hisoblanadi. Interaktivlik nafaqat hayotdan haqiqiy vaziyatlami yaratmaydi, balki o’quvchilami chet tillari orqali etarli darajada javob berishga majbur qiladi. Shaxsiy dars berishni taklif qiluvchi texnologiyalardan biri bu loyihalar usuli ijodkorlik, kognitiv faoliyat, mustaqillikni rivojlantirish yo’lidir. Loyihalaming tipologiyasi turlicha. Haqiqiy amaliyotda bu turli xil ilmiy-tadqiqot, ijodiy, amaliy yo’naltirilgan va axborotning belgilari mavjud bo’lgan aralash loyihalar bilan shug’ullanishi kerak. Loyihaning ishi o’qish, audit, nutq va grammatika tilini o’rganish uchun ko’p darajadagi yondashuvdir. Loyihaning usuli o’quvchilarda faol mustaqil fikrlami rivojlantirishga katta hissa qo’shadi. Menimcha, loyihalarni tayyorlash bolalami hamkorlik qilishga o’rgatish va hamkorlikni tayyorlash o’zaro yordami va ijodiy qobiliyatlami ko’taradi. Shu bilan birga ingliz tilini o’rganish bo’yicha innovatsion ta’limning mohiyati shundaki, o’quv jarayoni deyarli barcha talabalar bilim jarayoniga jalb qilinishi yangi ped texnollogiyalami qo’llash dars sifatini oshiradi.
Misol uchun quydagi ped texnologiyalami qaraydigan bo’lsak.
“Karusel” texnologiyasi. Ko’plab innovatsion texnologiyalar singari, kamsel qarzga olingan. Bolalar bunday ish turadi, odatda juda ko’p. Ikkita halqa hosil bo’ladi: ichki va tashqi. Ichki halqaning tashqi tomoniga qarab harakatsiz talabalar, tashqi tomondan har 30 sekundda aylanib yuradigan tashqi tomondan. Shunday qilib, ular bir necha daqiqa gapirish uchun vaqtlari bor va suhbatdoshini o’zlarining o’ng tomonida ishontirishga harakat qilishadi. Lauretik tabiatning dialoglari mukammal darajada amal qiladi, mavzu - tanishish, millati, jamoat joyida suhbat va boshqalar. Yigitlar hayajon bilan gapirishadi, kasb dinamik va samarali o’tadi.
“Teatr” texnologiyasi. Tomoshabinlar, mutaxassislar, tanqidchilar va tahlilchilar sifatida qatnashadigan spektrga o’xshash narsa. Bir nechta shogirdlar doiradagi vaziyatni o’ynashadi, qolganlari kuzatilib, tahlil qilinadi. Spektorlaming tegishli kayfiyatini, hissiyotini, xarakterga va tomoshabinlarning vazifasi, o’z xulosalariga amal qilgan narsalarga asoslanib, ulaming xulosalarini aytib berishdir.
^uSotslologlk so’rov” texnologiyasi. U bolalaming harakati davomida taklif qilingan mavzu bo’yicha ma’lumot to’plash uchun hisob davomida harakatlanishni o’z ichiga oladi. Har bir ishtirokchi vazifalar ro’yxati bilan ro’yxatni oladi. O’qituvchi savol-javoblami shakllantirishga yordam beradi, o’zaro ta’sir ingliz tilidan boshlanishini ta’minlaydi.
“Qurilishi tugallanmagan taklif” texnologiyasi. Bolalarni tugallanmagan taklifni o’qishga taklif qilinadi va uni har qanday so’z bilan davom ettiring, bu xayolga kelgan birinchi fikr. Takliflar juda noaniq boshlanadi, shuning uchun yigitlar buni yakunlash uchun deyarli cheksiz imkoniyatlarga ega. Ular turli xil hayot joylariga taalluqli va har qanday mavzulami qamrab olishi mumkin.
“Guruh hikoyasi” texnologiyasi. Ikki yoT bilan amalga oshiriladi. Birinchi usulda har bir o’quvchi allaqachon boshlangan hikoyaga bitta jumlani qo’shadi. Muayyan signalda (bir daqiqadan so’ng) tugallanmagan hikoya bilan varaq birlashmada yuboriladi. Ikkinchi usul mavzuni rivojlantirish uchun yaxshi mos keladi. O’qituvchi ma’lum bir tartibda savollar beradi, jarayonning har bir ishtirokchisi javob yozadi, hech kim uni ko’ra olmaydi va qo’shniga yordam beradi. Harakat aylanada sodir bo’ladi. Shunday qilib, oxirida bir nechta kutilmagan voqealar olinadi.
“Siz biinga ishonasizmi ...” texnologiyasi til amaliyotining ushbu turi har qanday mavzu bo’yicha ishlatilishi mumkin. Va o’quvchi birinchi navbatda o’qituvchiga "ishonish" ga taklif etiladi, so’ngra ma’lum mavzu doirasida ulaming bayonotlari bilan tanishing.
“Miya halqasi” texnologiyasi. Sinflar uchun juda mos keladigan - o’rganilgan materiallar umumjahon yigTnlari. Turlaming mazmuni mutlaqo xilma-xil bo’lishi mumkin va shu bo’limlarda lug’at, grammatik, o’qishni, tinglash va yozishni o’z ichiga oladi. Ushbu texnologiya jiddiy talab qiladi. Qaysi birini o’z ichiga oladi: vazifani rasmiylashtirish, taqdimotni yaratish, diqqat haqida savollar haqida o’ylash, javoblar va javoblar, diplomlar. O’yin boshida hakamlar hay’atini tanlash, talabalaruchun qatnashish tanlovi mavjud. Har bir tur 3 daqiqa davom etadi, shundan so’ng javoblar hakamlar hay’ati hakamlar hay’atiga taslim bo’ladi. Javoblarning to’g’riligi har bir turdan keyin tekshiriladi va muhokama qilinadi va keyin bir qator masalalar ham jamoalarga qo’shimcha ball olib keladi, deb so’rashadi.