Geologiyasi
KONNI ISHLATISHNING TARTIBGA
Yüklə 1,48 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 12.1-rasm. Tuzilishi bir xil tarkibli bo’lgan bir qatlamli ob’ektda neftlilik shegarasini bir me’yorda uzaytirish
|
12.2. KONNI ISHLATISHNING TARTIBGA
SOLISH PRINTSIPLARI Konni ishlatishning tartibga solish printsipi deganda ishlatish ob’ektida drenajlash jarayonini boshqarishning bosh yo’nalishli tadbirlaridan biri tushuniladi. Turli geologik-geofizik sharoitlarda o’ziga xos tartibga solish printsiplaridan foydalaniladi. Uyumni ishlatishning tartibga solish printsipi asosan ob’ektning geologik xususiyatlariga bog’liq (neftlilik chegaralarining nisbatan bir tekis siljishini ta’minlash, uyumning yuqori o’tkazuvchan qismini bo’laklarga «sun’iy kesish» yo’li bilan ildamroq ishlatish, ko’p qatlamli ob’ektlarni ishlatishda pastda joylashgan, yuqori o’tkazuvchanlikka ega bo’lgan qatlamni ildamroq ishlatish, neftgazli uyumlarni ishlatishda gaz-neft tutash yuzasining holatini barqarorlashtirish va h.k.) Geologik tuzilishi maydon bo’ylab bir xil va uyumni ishlatish tabiiy suv bosimli rejimda bo’lgan, neftining qovushqoqligi kam, chegara tashqarisiga va ichiga suv bostiriladigan yoki uyumi keng tasmasimon bo’laklarga bo’lingan (qariyb 4 km) neft 12.1-rasm. Tuzilishi bir xil tarkibli bo’lgan bir qatlamli ob’ektda neftlilik shegarasini bir me’yorda uzaytirish . Neftlilik shegaralari: 1 – boshlang’ish, 2 – joriy; 3 – haydash quduqlari, 4 – shiqarish quduqlari 286
frontini markaziy yig’uvchi quduqlar qatoriga bir me’yorda siljitish printsipi qabul qilinishi mumkin (12.1-rasm). Haydash quduqlarining suvni bir xilda qabul qila olishligi va chiqarish quduqlari debitining bir-biriga yaqinligi sababli qayd etilgan geologik sharoitlarda bunday printsipni amalga oshirish mumkin. Neftlilik chegarasining bir me’yorda siljib borishi qatlamda neftning eng kam yo’qotilishini ta’minlaydi. Boshqa geologik sharoitlarda, ya’ni chegaralarning bir me’yorda siljishining imkoniyati bo’lmagan sharoitda neft ko’p yo’qolishi mumkin. Bir qatlamli ob’ektdagi neft qovushqoqligi kam va qatlam har xil jinslardan tarkib topgan bo’lsa, unga haydalayotgan suv fronti neftlilik chegarasining bir me’yorda tortilish printsipiga erishib bo’lmaydi. Bunga sabab mahsuldorligi yuqori va past bo’lgan qatlamlar zonasida joylashgan haydash quduqlarining suv qabul qilaolishining va chiqarib oluvchi quduqlar debitining turlicha bo’lishidadir. Hamma quduqlar debitini va ularning qabul qilaolishini bir holatga keltirish amalga oshirib bo’lmaydigan vazifa hisoblanadi, chunki kam mahsuldor zonalarda joylashgan quduqlar debiti va qabul qilaolish qobiliyatini yuqori mahsuldor zonalardagi quduqlar darajasiga ko’tarish mumkin emas, ammo ularni yuqori mahsuldor zonalardagi quduqlarda chegaralab qo’yish, uyumlarning neft beraolishining umuman kamayishiga va ularni ishlatish muddatining cho’zilib ketishiga olib keladi. Shuning uchun ham qayd etilgan geologik sharoitlarda uyumning nisbatan mahsuldor uchastkasini zudlik bilan ishga tushirishni nazarda tutish, uni tartibga solish printsipidan foydalanish maqsadga muvofiq. Neftlilik chegarasini (chegara tashqarisiga yoki chegara ichkarisi suv bostirishda) yoki haydalayotgan suv frontining (chegara ichkarisiga suv bostirishda) chegarasini ildam siljitish, birinchi navbatda uyumni ishlatishni va qatlamning nisbatan mahsuldor uchastkalariga suv bostirishni hamda chegara suvi yoki haydalayotgan suv bilan uyumni «tabiiy» ravishda kesib, alohida bloklarga bo’lib yuborishni ta’minlaydi (12.2-rasm). Mazkur printsipni amalga oshirishda haydash quduqlaridan suv haydashni ko’paytirish va yuqori mahsuldor zonalarda joylashgan quduqlardan suyuqlikni chiqarib olish orqali «tabiiy kesish» jarayoni jadallashtiriladi. Keyinroq «tabiiy kesish» zonalarida suvlangan chiqarish quduqlarining bir qismi haydash quduqlariga aylantiriladi. Buning natijasida uyumning kam mahsuldor qismlariga kuchli ta’sir etish yo’li bilan zaxiralarni chiqarib olish sur’ati oshiriladi. Yüklə 1,48 Mb. Dostları ilə paylaş:
|