Guliston davlat universiteti pedagogika va psixologiya kafedrasi oila pedagogikasi

3. Oilaning tarbiyaviy vazifasi.
O’ziga xos tarbiya muhiti bo’lgan oila 
farzandlarning kamolotini ta’minlashda muhim o’rin tutadi. Oilaning tarbiyaviy 
imkoniyatlari beqiyosdir. Bolaning tabiiy alomatlari va nasl-nasabi qanchalik 
ahamiyatga ega bo’lmasin, tarbiya hal qiluvchi rolni o’ynaydi. Oilaning tarbiyaviy 
vazifasi 
bolalarda ma’naviy-axloqiy, aqliy, jismoniy, estetik, mehnatsevarlik, jinsiy, 
ekologik, huquqiy, iqtisodiy fazilatlarni tarbiyalash
dan iborat.
Ota-onalar 
farzandlarda 
yoshlikdanoq 
ma’naviy-axloqiy 
sifatlarning 
shakllanishiga e’tibor qaratishlari lozim. Zero, “oilada uyushtirilajak axloqiy 
tarbiyaning maqsadi bolalarda eng oliy axloqiy sifatlar ota-ona hamda oilaning 
boshqa a’zolari, shuningdek, atrofdagilarga nisbatan mehr-muhabbat, kattalarga 
hurmat, kichiklarga muruvvat, kamtarlik, to’g’riso’zlik, mehnatsevarlik, sahovat, 
insonparvarlik, adolat, vijdon, or-nomus, g’urur, intizom, ijtimoiy burchni anglash 
63
Репродуктивность // 
http://www.malina-mix.com/topic23942.html
. 

---

76 
va h.k.ni shakllantirishdan iboratdir. Shaxsda mazkur sifatlarning qaror topishida 
oiladagi sog’lom muhit, oila a’zolarining psixologik jihatdan o’zaro yaqinliklari, 
ehtiyoj, qiziqish va hayotiy yondashuvilaridagi umumiylik, bir-birlarini har qanday 
vaziyatda qo’llab-quvvatlay olishlari, ota-onalar tomonidan barcha farzandlariga nisbatan 
qo’yilayotgan talablar, shuningdek, ularga ko’rsatilayotgan e’tiborning bir xil 
bo’lishi oila tarbiyasida ijobiy natijalarga erishishning omillari sanaladi. Oilada 
muayyan an’ananing qaror topganligi, unga oila a’zolari tomonidan bildirilayotgan 
hurmat, shuningdek, keksa avlod vakillarining shaxsi, ularning ijobiy sifatlari, 
mehnatda erishgan (garchi u oddiy bo’lsa ham) yutuqlari, atrofdagilar bilan munosabati 
borasidagi suhbat yoki xotiralarning tashkil etilishi bolalarda hayotiy e’tiqodning 
shakllanishini ta’minlaydi”
64
. 
Oilaning tarbiyaviy imkoniyatlarini o’rgansh asosida shunday xulosalarga 
kelish mumkin: 
1) oilaning bolaga ta’siri boshqa har qanday tarbiyaviy harakatlardan kuchli; 
2) oilada shunday sifatlar shakllanadiki, oiladan tashqari hech qaerda bunday 
sifatlar shakllanishi mumkin emas; 
3) oila muhitida shaxsning ijtimoiylashuvi amalga oshadi, shu sababli oilada 
jamiyat a’zosi – fuqaro, vatanparvar shaxs, bo’lg’usi oila boshlig’i, qonunga rioya 
qiluvchi huquqiy faol shaxs, iste’molchi voyaga etkaziladi, binobarin, oila qanday 
bo’lsa, jamiyat ana shunday bo’ladi. 
4) oila an’analarning davomiyligini ta’minlaydi; 
5) oilaning muhim ijtimoiy funktsiyasi fuqaroni tarbiyalashda aks etadi; 
6) oila kasb tanlashga muhim ta’sir ko’rsatadi.