Guruh talabasi ning biorganik kimyo fanidan amaliy mashg’uloti namangan 2023

_______________________
2-MAVZU: YOG’LARNI EMULSIYA HOLATIGA O’TKAZISH.
Kerakli asbob va reaktivlar: probirkalar, 1ml li pipetka, letsitin, oqsilning 10% li eritmasi, natriy karbonatning 10% li eritmasi, sovunning 1% li eritmasi, paxta moyi.
Yog’larni sirt aktiv moddalar-ishqor, ishqoriy reaktsiya beruvchi tuzlar-sovun, soda, fosfat tuzlari, oqsil, fosfatidlar, o’t kislota tuzlar emulsiyaga aylantiradi. Bu moddalar mayda-mayda yog’ parchalarining atrofini yupqa parda ko’rinishida o’rab, shu orqali ularni qaytadan birikishiga yo’l qo’ymaydi.
Ishning bajarilishi. 6 ta probirka olib, ularning birinchisiga 1 ml distillangan suv, ikkinchisiga ozgina letsitin, uchinchisiga 1 ml o’t suyuqligi, to’rtinchisiga 1 ml natriy karbonat, beshinchisiga 1 ml sovun, oltinchisiga shuncha miqdorda oqsil eritmasidan quyib, probirkalarning hammasiga 2-3 tomchidan paxta moyi tomizilgach, ulardagi aralashmani yaxshilab chayqatiladi. So’ng probirkalarda emultsiya hosil bo’lishi kuzatiladi.
O‘simlik xomashyosi asosidagi preparatlarning zamonaviy
YUQX bilan analiz qilish
Odatda YUQX dorivor o‘simliklar va farmsanoat uchun keng qo‘llanilganligi sababli bu usul dorilarni identifikatsiya qilishda jahon farmakopiyasida katta ashamiyatga ega.
Odatdagi YUQXda olingan natijalarni aniq hisoblash va taqqoslashda qiyinchiliklarga duch kelinadi. Oddiy YUQXning natijalari biz e’tibor bermagan har xil omillar ta’sirida noaniq chiqadi. Metodologiyani takomillashtirishda qarama-qarshiliklar keltirib chiqaradi, to‘g‘ri va aniq natijalar olish uchun kamchiliklarga uchraydi. Shunday qilib, YUQXni eskirib borayotgan usul sifatida qarash va uni nisbatan ko‘proq ahamiyatga ega bo‘lgan yuqori samarali suyuqlik xromatografiyasi
(YUSSX) yoki boshqa usul bilan almashtirish kerak degan fikrga kelishi mumkin. Shularga qaramay bu usulning o‘ziga xos xususiyatlari bor, masalan; analizda faqat “surat”ini olish identifikatsiya qilish imkonini beradi, shu bilan birga barqarorlikni tekshirish uchun yoki ishlab chiqarishda mahsulot sifatini aniqlashda o‘ziga xos ahamiyatga ega. Analizning tezkorligi va kam sarfliligi bilan ham ahamiyatlidir. Farmatsevtika va kimyo sanoatining tezkorlik bilan rivojlanishi o‘z-o‘zidan YUQX usulubining ham takomillashini talab etadi. Mazkur ishda YUQX uslubining nazariy ma’lumotlarini va amaliy natijalarini ochib berishga harakat hilingan.