Heyət n darə ed lm

Pablisiti 

*    Pablisiti  PR  texnologiyaları  sırasında  ən  təsiredicilərindən  biri 

sayılır: 

* Pablisiti – ictimayət arasında subyektin müsbət məhşurluğu. 

 

462 

 

*  Pablisiti  –  subyektin  ictimayət  arasında  müsbət  məşurluğa  nail 

olması; 

*  Pablisiti  (bir  texnologiyası  kimi)  –  subyektin  ictimayət  arasında 

müsbət məhşurluğa nail olması texnologiyası. 

      Publisitini əldə etməyin ən geniş yayılmış yolları: 

    1. Hansısa bir xəbərin hazırlanması (məlumatın və ya hadisənin) və 

bu  haqda  ictimayi  yayım  vasitəsini  telefonla  ya  da  ki  pressrelizin 

vasitəsilə xəbərdar etmək. 

 

Bu  aksiyanın  özünün  ctimayi  yayım  vasitələrin  iştirakı  ilə 

keçirmək.  Əgər  ayrı-ayrı  qazetlər,  radio  və  televiziya  kanalları  bu 

xəbəri yaysalar bu halda məqsədə nail olunacaq. 

    2.  nformasiyanı  yaymaqa  (təkcə  jurnalistlərlə  yox)  imkanları  olar 

ictimayi quruluların nümayəndələri ilə şəxsi münasibətlər qurmaq. 

 

Bunun  formalarından  birisi  presskonferensiya  ola  bilər,  hansı  ki 

pressanın diqqəti adətən cəlb edir, əgər müzakirə obyekti yada ki çıxış edən 

özü iştirak edən ictimayi yayım vasitələri üçün maraq kəsb edirsə. 

 

Firma  daxilində  ekskursiyaların  təşkili  pablistinin  bir  növü 

kimi qiymətləndirmək olar. 

    3. Daha yüksək səviyəli ictimayi qruplar, yada ki insanlara gələcəkdə 

ə

laqələri  inkişaf  etdirməyə  malik  olan  insanlarla  kontaktlar  yaratmaq 

(bu  lobbirovaniya  adlanır).  Subyekt  həm  qanunvericiliklə  məşqul  olan 

və  dövlət  qulluğunda  işləyən  adamları  labirovat,  həmdə  ayrı-ayrı 

nüfuzlu  şəxsləri  (məsələn,  məhşur  veriliş  aparıcılarını,  elmi  və  aristo-

katiya təbəqəsini), onların fikrinə təsir eləmək və bunun vasitəsilə icti-

maiyyətin  inamını  qazanmaq.  Bura  məhşur  şəxslərə  məhsulun  veril-

məsinin prezentasiyasını aid etmək olar, o məqsədlə ki o birisilər bunu 

görüb onların arxasıyca bu addımı təkrər edəcəklər. 

 

Pablisitinin fərqləndirən cəhət odur ki, - o diqqəti “tələb” edə 

bilməz, yəni ki insanı ona maraqlı olmayan nəisə oxumağa cəlb etmək 

olmaz.  Burada  pablistinin  əsas  təsir  etmək  bacarığı  cəmləşib,  cünki 

onun inam səviyyəsi publisitin inamından daha yüksəkdir. 

                        Publisitinin müsbətləri: 

*  reklamla  və  şəxsi  satışla  müqaisədə  maya  dəyəri  aşağıdır  (nəşirlərə, 

pressaya , çapa görə pul vermək ya da ki efir vaxta görə lazım deyil); 

*  reklama  nisbətən  inam  səviyyəsi  daha  yüksəkdir  (çünki  məlumat 

üçüncü şəxsin vasitəsilə ötürülür); 

*  daha  yüksək  informasiya  tutumu  (redaksion  material  kimi  təqdim 

olunan  xəbər  özündə  daha  çox  detallar  cəmləşdirə  bilər,  nəinki  sadə 

 

 

 

463 

reklam informasiyası); 

*  daha  çox  oxucuların  diqqətini  çəkir  (oxucuların  məcburedici 

informasiyanı adətən qəbul etmirlər); 

* vaxt (firma press-relizi tez burax bilir) 

 

Pablsitinin çatışmamazlıqları: 

 

*  hətta  efir  üçün  pul  verməyəndə  PR  ştatını  saxlanılması,  xəbərlərin 

hazırlanması və yayılması, lobirovaniye daimi xərclər tələb edir,;   

* birdəfəlik istifadə. 

Xeyriyyəçilik.  Xeyriyyəçi  tədbirlər  PR-ın  çox  vacib  istiqamətidir.  Bu 

cür  fəaliyyətin  həyata  keçirilməsində,  yüksək  etik  motivlərdən  başqa 

təşkilatda praqmatik səbəblərdə var; 

* yüksək korporativ mədəniyətin və vətəndaşlığın nümayişi 

*  azad  sahibkarlığın  dəyərlərini  sosial  sferaya,  təhsilə  və  incəsənətə 

tətbiqi; 

* rəqabət olan kompaniyalar üçün yaxşı bir nümunənin nümayişi 

        * cəmiyətdə həyat səviyəsini və keyfiyəti artırılması.     

   

  Xeyriyəçi fəaliyyətinin geniş yayılmış formaları: 

1. kompaniyanın adını daşıyan konkret hansısa, tədbirlərin yadaki 

fondların təsisi; 

2. xeyrəçi kompaniyanın təşkilinin və keçirilməsində vasitəçilik 

3. formal olaraq proektlərin başında firma rəhbərliyin təyin etmək və bu 

məqsədlə hansısa proyektlərə rəhbərlik eləmək. 

4.  cəmiyətin  həyatını  tədqiqat  eləmək  və  firma  ən  yaxşı  vasitəçilik   

eləməyi bacardığı problemləri üzə çıxarmaq. 

 

23.2. PR və layihə 

 

              Lerman qanunu: Əgər kifayət qədər pulun və vaxtın varsa hər 

hansı bir texnoloji problemi həll etmək olar. 

 

Lerman  qanunun  nəticəsi:

  Sizə  heç  vaxt  pul  ya  da  ki  vaxt 

çatmayacaq. 

 

 

PR  layihənin,  hər  bir  layihədə  olduğu  kimi,  dörd  xarakterik 

xüsusiyəti var: 

1) layihələr konkret məqsədlərə nail olmasına yönəldilib. 

 

464 

 

2)  layihələr  bir-birilə  bağlı  koordinasiya  şəklində  hərəkətlərin 

nəzərdə tutur. 

3) layihələrin yerinə yetirilmə vaxtı məhduddur, və müəyyən   

başlanqıcısı və axırı var. 

4) bütün proyektlər təkrarolunmaz və unikaldır. 

Lahiyə menedjerin məqsədi nədir? 

Təcrübəsiz menecer yəqin ki qısa cavab verəcək: “ şlərin yerinə 

yetirilməsini təmin etmək”. 

Təcrübəli  menecer  dəqiqləşdirəcək:  “ şlərin  təyin  edilmiş  vaxta, 

texniki tapşırığa və ayrılmış vəsaitə uyğun olaraq yerinə yetirmək”. 

                  Müəyyən bir məqsədə nail olması təyin edilmiş vaxt, maliyə,   

texniki  vəsaitlər,  və  maksimal  səmərə  ilə,  son  nəticəsi    keyfiyyətinə 

görə, sənədləşdirilmiş, məsələn, texniki tapşırıq fəaliyyət layihə adlanır.                     

  Çox vaxt həm də layihə adlanır: 

* layihə fəaliyyətinin məqsədlərini təsvir edilməsi 

* layihə məqsədlərin nail olunmasının prosesi. 

PR-layihə, hər bir ayrı lahiyə kimi planlıaşdırmadan başlayır və 

bu  özünə  mütləq  analatik  hissəsini  daxil  edir  –  bundan  qabaqdakı 

RACE paraqrafı yada salın. 

Planlaşdırma,  öz  növbəsində,  proyektin  sturkturlaşmasından   

və resurs analizindən ibarətdir. 

Strukturlaşma  imkan  verir  ki,  məqsədləri  kontrolu  mümkün 

olan işlərə bölək,buda öz növbəsində lahiyə üçün lazım olan xərcləri və 

resursları müəyənləşdirməyə imkan verir. 

lahiyənin strukturlaşmasının məqsədləri: 

1. Ümumi məqsədlərdən adi fəaliyyətə keçməsi 

2.  darə olunan və kontrol edilən iş blokların alınması 

3.  şə məhsuliyət daşıyanların paylanması. 

4.  büdcənin  və  ayrı  tələb  olunan  resursların  daha  dəqiq  müəyyən 

edilməsi   

Layihənin resurs analizinə daxildir; 

* əldə olan resursların siyasını müəyyənləşdirilməsi   

* hər bir tələb olunan resursun həcminin müəyyənləşdirilməsi   

* layihənin hansı resurs çərçivəsində həyata keçirilməsinin   

müəyyənləşdirilməsi. 

* resurs təminatın kalendar günlərin müəyyənləşdirilməsi; 

Proyektin    vaxt təhlilinə daxildir: 

* işlərin müddətini müəyyənləşdirilməsi 

 

 

 

465 

* işlərin başlanmasının və qurtarmasının müəyyənləşdirilməsi 

* logik əlaqələrin müəyyənləşdirilməsi 

  layihənin  idarəedilməsi  –  vaxt,  qiymət,  keyfiyyət,  əşya  sahəsində 

dəyişiklərin  idarəedilməsi  deməkdir.  layihənin  idarəedilməsi:  1)  risk-

lərin, 2) kontraktların, 3) informasiya axının    və 4) heyətin – idaəedil-

məsi deməkdir. 

    Konflikt  şəraitində  firmadaxili  kommunikasiyaların 

idarə    edilməsində problemlərin həll edilməsi. 

Aşağıdakı material real konflikt şəraitində fəaliyyət planıdır, və 

bu material PR-agentlik tərəfindən rus bankların birisi üçün hazırlanıb. 

Lahiyə, onu hazırlayanların fikrincə, göstərir ki effektiv komunikasiya 

siyasəti  konflikt  şəraitində  (böyük  komersiya  bankı  ilə  bağlı  olan  ha-

disələr)  həm  konflikti  həll  edə  bilər,  həm  də  onu  təşkilatın  xeyrinə 

çevirə bilər. 

      Situasiyanın  təsviri:  Konflektin  həll  edilməsi  üçün  praktik  kom-

munikasiya  planın  hazırlanması.  1996-cı  ilin  yanvar  ayında  ən  böyük 

rus  banklarından  birisinin  (sonralar  bank)  rəhbərliyi  daxili  resursların 

optimiləşdirmə haqqında qərar qəbul etdi. Ayrıca olaraq, işlərin böyük 

bir hiss (30-dək) təxirə salınmalı idi və bankın idarələrin birisi bağlan-

malı idi. Bu addımlara tələbat var idi, və buda onunla bağlı idi ki, 1992-

93 illərdə rusiyada komersiya bankların surətli inkişafı var idi və bank 

xidmətləri  bazarında  müəyyən  yer  tutmaq  üçün  ən  yaxşı  mütəxəsisləri 

banka  dəvət  etmə  siyasəti  həyata  keçirilirdi.  1995-ci  ilin  axırına  bank 

sektorunda vəziyyət stabilləşdi, böyük, orta və xırda bankların iş sferası 

dəqiq müəyyənləşdi., təzə bankların yaranma tepmi azaldı (təsir), 1994-

cü  (qara  çərşənbə  axşamı) və  1995-ci  (banklar  arası  kreditlərin  avqust 

böhranı)  maliyyə  böhranı  daha  da  bankların  istiqamətlərini  müəy-

yənləşdirir,  bəzilərin  vəziyyətini  daha  da  möhkəmləşdirir,  bir  çoxunu 

isə  tamam  bazardan  sıxıb  çıxartdı.Nəticə  olaraq,  müəyyən  müddətdən 

başlayaraq müəyyən mütəxəssislərə tələbat xeyli aşağı düşdü. 

 

Münaqişənin  yaradıcı  səbəbi  bu  halda  mütəxəsislərə  olan 

tələbatın kəskin aşağı düşməsi oldu, və beləliklə artıq 300 artıq insanın 

işdən  azad  edilməsi  haqqında  söhbət  gedirdi.  Vəziyyətin  birazda 

gərginləşməsinə  bank  rəhbərliyin  nəqliyata,  daxili  resursların  istifadə 

edilməsinin ixtisar edilməsi haqqında sərəncamı oldu. 

  Belə  hərəkətlər  informasiyanı  səhv  təsviri  vasitəsilə  bank  haq-

qında  daxili  və  xarici  ictimayi  fikirdə  gərginliyin  artmasına  gətirib 

çıxarır.   

 

466 

 

  Bu  nəticələri  proqramlaşdıraraq  və  onları  azaltmaq  məqsədilə, 

bank  rəhbərliyi  ictimai  əlaqələr  və  kommunikasiya  (sonralar  agentlik) 

üzrə mütəxəssislərə yardım üçün müraciət etdi, və bu planı hazırladılar. 

 

 

Situasiyanın analizi: 

1.

  Mümkün nəticələr 

Bankın özündə: 

* bank kollektivin daxilində “gərginlik” 

* işçilərin işləmək bacarığın azaldılması 

* cürbə-cür şayələrin yayılması 

* rəhbərliyə inamın azaldılması 

* konkret şəxslər arası konfliktlərin artması 

* yaxşı işçilərin getməsinin artması 

                ctimayi fikir və pressada: 

* bankda baş verən hadisələri (işçilərin ixtisar edilməsi) mətbuatda baş 

verən tənəzzülünün nümunəsi kimi qələmə vermək; 

* kliyentlər tərəfindən inamsızlıq; 

*  rəqabət  aparan  tərəflərdən  bankın  vəziyyətini  pisləşdirən  hərəkətlər 

(bank haqqında yalan şayələr yayamaqdan ta iqtisadi hərəkətlərə qədər). 

 

2. Real nəticələr: 

 

Proyektin  başlanmasının  əvvəlinə  bankda  baş  verən  hadisələr 

haqqında  məlumatın  alınması,  və  bank  rəhbərliyin  yuxarıda  qeyd  olu-

nan qərarları bir sıra negativ proseslərin real inkişafına gətirib çıxartı; 

* bankın daxilində şayələrin inkişafına gətirib çıxartdı. 

* ictimayətin bir hissəsinin banka qarşı ehtiyatlı davranışa gətirib   

çıxartdı; 

*  bankdan  qıraxda  onun  maliyyə  vəziyyətinin  zəif  olduğu  şayələrin 

yayılması. 

Bəllidir  ki,  insanlar  şayələri  çox  ciddi  qəbul  edirlər,  və  diqqətə  laiq 

olmayan informasiya kimi baxmırlar.   

 

nsanlar pis xəbərlərə inanmağa hazırdılar, çünki daxilən onlar 

belə  xəbərdən  qorxurlar.  Bu  isə  təşkilatda  stressin  və  konfliktin 

simptomudur.   

 

Ancaq,  qeyd  etmək  lazımdır  ki,  bankda  qıraxda  burada  baş 

verən hadisələrə agentliyə müraciyətin momentinə o səviyyəyə çatma-

mışdır ki, onu “işçilərlə ictimayət arasında gərginlik” kimi adlansın. 

 

Kompaniyanın əsas məqsədi: Yuxarıda qeyd olunanları nəzə-

rə  alaraq,  proqramın  münəgişənin  idarə  edilməsi  məqsədi  aşağıdakı 

 

 

 

467 

formada  təsvir  edilə  bilər:  bankın  daxilində  və  xaricində  işçilərin 

ixtisara salınmasının mümkün mənfi nəticələrin qarşısı alınması. 

Bu cür problemlərin həl edilməsinin ümumi prinsiplər. 

 

Qeyd  etmək  lazımdır  ki,  işçilərin  işdən  ixtisar  olunması  həm 

təşkilatın işçiləri üçün, həm də rəhbərlik üçün çox ciddi problemdir.  şçini 

ixtisar  edərkən,  rəhbər,  və  ən  əvvəl,  işçinin  rəhbəri  həmişə  öz  hərəkətinə 

görə müəyyən narahatçılıq hiss edir. O biri tərəfdən işçilərin böyük sayda 

ixtisarı, hər hansı təşkilatın daxili mühitinə böyük təsir göstərir. 

 

Agentlik  mütəxəssilərin  fikrinə  görə,  bu  vaxtların  nəzərə 

alınması  agentliyin  və  bahkın  rəhbərliyin  qoyulmuş  məqsədə  nail 

olmaq üçün hərəkətərin əsasında durmalıdır. 

 

O  bir  tərəfdən  qeyd  etmək  lazımdır  ki,  hər  bir  kompaniyanın 

ümumi prinsiplər var, hansılar ki bunun problemlərin həllinə yönəldilib: 

*  daxildə  və  xaricdə  yayımlamaq  üçün  nəzərdə  tutulmuş  rəhbərliyin 

mövqeyin üst-üstə düşməsi; 

*    bank  haqqında  məlumatın  yayım  kanalların,  ən  vacib  mətbuatta, 

bağlanılması: 

*    mətbuat ücün məsuliyət daşıyan bir nəfərin təyin edilməsi 

*  təşkilatın  daxilində  rəhbərliyin  addımları  haqqında  informasiyanın 

mümkün qədər geniş yayılması: 

*    təşkilatda qeyriformal qrupların yaradılmasının qarşısı alınması: 

*  kollektivin  daxilində  “qeyri  formal  liderlərin”  müəyyən  edilməsi  və 

onlarla aktiv işin aparılması. 

 

Rəsmi fikir (versiya) (ən vacib müddəalar) 

1.  Bank  resursların  optimallıqı  üçün  görüləsi  işlərin  proqramın  bank 

rəhbərliyi tərəfində qəbul edilməsi. 

2. Optimallaşma bütn daxili resurslara aiddir: maddi, texniki, insan. 

3. Proqramın məqsədi – bankın işini yaxşı      olmadığı obyektiv xarici 

iqtisadi şəraitdə yaxşılaşdırmaq.   

4. Dəyişiliklər bankın bütün şöbələrinə və strukturuna təsir edəcək. 

5.  Proqram  uzun  müddət  vaxt  çərçivəsində  yaradılıb  və  rus  maliyə 

biznesində onun analoqu yoxdur. 

6. Proqram artıq tətbiq edilir. 

7. Proqram müəyyən bir müddətdə həyata keçirməyi nəzərdə tutulur. 

 

Bank rəhbərliyin hərəkətləri 

1. Bankın işçilərinə müraciyət etmək, və bu müraciət ən-ənəvi olmalıdır 

 

468 

 

və bura daxil olmalıdır: 

* keçən ilin işi haqqında qısa hesabat; 

* müasir kredit bazarında real vəziyyəti haqqında açıqlamanın     

  verilməsu. 

* optimizasiya proqramın qısa və aydın şəkildə izahatı 

* proqramın başlayacağı və bitəcəyi tarixin dəqiq göstərilməsi 

*  proqram  çərçivəsində  qəbul  edilmiş  qərarların  izahatı  (işçilərin 

yeməyi haqqında sərəncam, skladların işin vaxtı və sairə);   

* bankın növbəti ildə planların və perspektivlərin təsviri. 

2. Banka orta səviyəli rəhbərliyin işində iştirak etmək. 

3.  şdən  hər  bir  azad  olunan  işçiyə  şəxsən  (yazılı  formada)  müraciət   

eləmək. 

 

Kadrların idarəsi üçün təkliflər 

1. Bankdan azad olan işçilərə bankın prezidentin minnətdarlıq haqqında 

yazılı müraciətin təşkil edilməsi 

2.  şdən  çıxaranların  ayrı  iş  yerlərinə  işə  düzəlməsi  haqqında  əmək 

birjası ilə reallaşmanın razılaşmanın əldə olunması. 

3. Kadrlar axtaran komersiya təşkilatlarla razılaşmanın əldə edilməsi. 

4. Bütün işdən çıxarılanlara müavinətlərin (vıxodnoe posobie) verilməsi. 

5.  Gələcəkdə  istifadə  edilməsi  üçün  məlumat  bazasında  işdən 

çıxarılanlar qada informasiyanın saxlanılması. 

6. Bankın işçilərini iş yerlərində yeməklə təmin edilməsi (məqsəd-qəbul 

edilmiş qərarların nəticələrini lokallaşdırmaq).   

 

  Daxili  işlər  üzrə  təkliflər    (ictimayətlə  əlaqələrin  idarə 

edilməsi üçün) 

1.  şçilərə yönəldilmiş bank rəhbərliyin müraciəti (illik müraciət).   

2. Optimizasiya proqramının yerinə yetirilməsi haqqında informasiyaya 

işçilərin azad şəkildə buraxılması (inam telefonu vasitəsilə, və sairə). 

3.  Orta  səviyəli  rəhbərlərin  iclasında  iştirakı  və  onların  gələcəkdə 

təlimatlandırılması (agentliyin işçilər ilə birlikdə) 

4.  Şifahi  (şaiyələrin)  məlumatların  yayılmasını  və  idarəedilməsinin 

təşkili. 

ctimayi informasiya vasitələrilə münasibətlərin qurulmasına dair 

(ictimayətlə və agentliklə münasibətlərin qurulması) təkliflər. 

1.  Sanballı  iqtisadi  nəşirlərdə,  jurnallarda  bankın  daxili  resursların 

optimallaşdırma proqramları haqqında məlumatların çap edilməsi. 

2.  ctimayi  nformasiya  Vasitələrində  bankın  yeni  filialların  açılamsı 

 

 

 

469 

haqqında məlumatın çap edilməsi (ekspansiyanın təbliğatı). 

3. “Finansovıye  zvestiya” ya da  ki “Kommersant-Dayli” qəzetlərində 

bank  sahəsində  yeni  əldə  olunmuş  yeniliklər  haqqında  məlumatın  çap 

edilməsi. 

4.  Mərkəzi  iqtisadi  nəşriyyatların  jurnalistləri  üçün  səhər  -press 

yeməyini  hazırlanması.  Görüşün  mövzusu  –  bank  idarəçiliyində  yeni 

yanaşmalar və banklarda resursların optimallaşdırılması. 

5.  Ən  böyük  siyasi-ictimayi  nəşrlərdən  birisində  bank  prezidenti  ilə 

mühasibənin    təşkili. 

6.  Mümkün  olan  jurnalistlərin  “arzuolunmaz”  suallarına  cavabların 

hazırlanması  (işçilərin  professionallığını  artırması  haqqında  arqu-

mentlər və sair). 

 

3. Əsas nəticələr. 

 

Hal-hazırkı fəaliyyət proqramı agentliyin mütəxəsisləri tərəfin-

dən  öyrənilmək  üçün  bankın  müvafiq  qurumlarına,    ictimayyətlə  əla-

qələr idarəsinə və heyətlə işləmə idarəsinə təqdim edilmişdir. Müvafiq 

(lazımlı)  razılaşmalardan  sonra  proqram  qəbul  edilmişdir,  və  bundan 

sonra  iki  həftə  ərzində  agentliyin  işçiləri  tərəfindən  bankda  konflikt 

situasiyaları  həll  etmək  və  kommunikasiyaları  qurmaq  məqsədilə,  o 

cümlədən  qrup  şəklində  treninqlər  və  rəhbərliklə  şəxsi  söhbətlər,  bir 

sıra  tədbirlər  həyata  keçirilmişdir.  Ancaq,  proqramın  reallaşması 

bitəndən  bir  ay  sonra  müəyyən  çətinliklər  yarandı:  rəhbərlikdən  fərqli 

olaraq  (idarə  və  filiallar  rəhbərləri),  orta  səviyyəli  rəhbərlər  (şöbə 

müdirləri),  proqramın  müəyyən  hissələri  düzgün  reallaşdırılmamışdır. 

ə

n birinci, bu aiddir işdən çıxarılma prosedurasına. Nəticə, orta səviyəli 

bank  rəhbəri  üçün  və  işdən  çıxaranlarla  kommunikasiyaları  qurulması 

isitqamətdə,  agentliyin  mütəxəsisləri  tərəfindən  bir  sıra  treyninqlər  və 

məsləhətləşmələr təşkil olunmuşdur. 

          Təsvir etməyin faydalısı nöqteyi nəzərindən bu problemə baxaraq, 

bir  neçə  müsbət  məqamlar  qeyd  etmək  olar;  hansılar  ki  münagişənin 

effektiv idarəedilməsinin bir nəticəsidir:   

* münagişənin nəticəsində bankın daxili mühiti kəskin şəkildə pisləş

-

məmişdir. 

*  bankın  daxilində  mütəxəsislərin  vasitəsilə  düzgün  qurulmuş  müna-

subətlər  rəhbərliyə  imkan  verdi  ki  nəzərdə tutulmuş  proqram  müstəqil 

şə

kildə həyata keçirilsin; 

* kommunikasiyalar guruluşun tələblərinə və şərtlərinə uyğun gəlir; 

*  bankın  müvafiq  idarəetmə  guruluşu  bu  cür  situasiyaların  proqram-

 

470 

 

laşdırmaq  və  qabağının  alınması  üçün  proqnozlaşdırma  və  qabağını 

alınması üçün lazım olan bilikləri və bacarıqları əldə etdilər. 

* bankın rəhbərliyi firmadaxili kommunikasiyaların    səviyyəsini onun 

indiki  vəziyətə  uyğun  saxlanılmasını  vacibliyini  anladı  və  konfliktli 

situasiyalarıda düzgün, hərəkətləri    davranışı əldə etdi.           

* yeni şəraitdə bank öz inkişafını davam etdirir. 

        Təqdim  edilmiş  proyektin  təhlilinə  keçməmişdən  əvvəl,  bir  neçə 

suala cavab verməyə cəhd göstərək: 

1.  Heyətlə  bağlı  vəziyyət  bankda  krisizin  inkişafı  üçün  həll  edici  ola 

bilərmi? 

2. Proyektin hazırlayan mütəxəsislərin bütün təklif və nəticələri ilə biz 

razıyıqmı? 

3.  Təklif  edilmiş  proyekt,  yalan  (və  ya  qabaqcadan  yalan  qurulmuş) 

informasiyanın əsasında manipulasiya nəzərdə tuturmu? 

4. Nə dərəcə proyekti işləyənlərin proqnozu düzgündür? 

5. Hesab etmək olar mı bütün nəzərdə tutulmuş hərəkətlər PR təsnifa-

tına və onun məzmununa uyğundur? 

6. Hesab etmək olar ki konflikt kommunikativ bazaya keçirilib və sonra 

onu həll etmək? 

7. Bankın müvafiq qurumu PR şöbəsi kimi işləyib, yoxsa ictimaiyyətlə 

münasibətlərin  tənzimləyən  şöbə  kimi  (ya  da  ki  ictimaiyyətə  nəzarət 

kimi)? 

        Çox  təsüfflər,  bu  suallar  cavablar  çətin  ki,  PR-ictimayətini 

sevindirsin. 

        Söz  gəlmişkən,  “Kapital”  qazetinə  mühasibə  verərkən  bu  agent-

liyin  rəhbəri  dedi:  “Agentliyin  əməkdaşları  çox  professional  hərəkət 

ediblər.  fikir  verin  bankın  müfistləşməyinə  baxmayaraq  onun 

kliyentlərinin bu haqda iki həftədən sonra xəbər tutmuşdurlar. 

 

XÜLASƏ 

 

1.  PR-n  texnoloji  əsası  PR  proyektin  strukturunu  təsvir  edən  RACE 

sistemidir: 

* analiz, tədqiat və məsələnnin qoyuluşu: 

* proyektin və onun büdcəsinin hazırlanması; 

* proyektin həyata keçirilməsi vasitəsilə kommunikasiyanın realaşması 

* nəticülərin tədqiqatı, qiymətləndirilməsi və mümkün işlərin bitirməsi 

2.  midclə işləyərkən özünə əsas yeddi sualı verməlisən. 

 

 

 

471 

* Subyektin imidci necədir? 

* Subyektin özü üçün hansı imic arzuolunmazdır? 

* Subyekt öz-özünə necə körünür? 

* Əslində o necədir?   

* Öz ictimayətin baxışına görə o necə olmalıdır? 

* Birinci beş suallara cavablar üst-üstə düşə bilərmi? 

* Bunun üçün nə etmək lazımdır? 

3. Adətən xarici və daxili imicləri fərqləndirirlər, yəni ki, daxili və xa-

rici  ictimaiyətin  subyekti  haqqında  təsəvürü.    Öz  növbəsində,  daxili 

ictimaiyyət – bu təkcə təşkilatın heyəti deyil, həm də topmenecmentdir, 

sahibkarlarıdır. Çox vaxt bu üç qrup üst-üstə düşmür, ümumiyyətlə on-

lardan  birincisi  bir  neçə  fikirləşmə  tərzinə,  təhsilinə,  səviyyəsinə,  so-

sial-psixoloji stereotiplərinə görə qruplara bölünür.   

4.  nformasiya  qıtlığı  şəraitində  və  subyekt  haqqında  olan  məlumatın 

ziddiyətli  olduğu  şəraitdə  (təşkil  olunmuş  və  yadaki  qəsdən  yaranma-

mış),  ictimayətə  subyekt  haqqında  qeyri-adekvat  təsəvvür  edir,  bu  da 

miflərin yaranması və yayılmasına səbəb olur. 

5. PR üzrə mütəxəssisə yaxşı mətnlə işləmək bacarğı ilə bərabər, xarici 

dillərin  və  ictimayi  informasiya  vasitələrilə  işləmək  texnologiyaları, 

həm də menecmenti, iqtisadiyyatı, sosiologiyanı, psixologiyanı, statisti-

kanı və sairə bilməyi tələb olunur.   

6. PR texnologiyalardam ən təsirlisi pabliksitidir – subyektin ictimaiyət 

arasında müsbət formada məhşurlaşmasıdır. 

7. Xeyrəcilik daxili və xarici ictimaiyətlə ən təsirli vasitədir. 

8. PR-proyekti hər hansı bir ayrı proyekt kimi , 4 xüsusiyətə malikdir: 

* konkret nəticələr nail olmağa yönəldilib. 

*qarşılıqlı  bir-birinə  bağlı  hərəkətlərin  yerinə  yetirilməsinin  koordina-

siyasını nəzərdə tutur; 

* zaman nöqteyi-nəzərdən məhduddur: onun əvvəli və axırı var; 

* hər bir proyekt kimi təkrar olunmaz və unikaldır.