Hörmətli oxucular
Fədakar olmalısız ki, işinizin ustasına çevriləsiz
Yüklə 9,12 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 7. Ünsiyyət qabiliyyətinizi inkişaf etdirin. Əlaqələrinizi genişləndirin.
- 6. Fədakar olmalısız ki, işinizin ustasına çevriləsiz.
- Ətrafınızın sizə təsiri, insanlarla münasibət və netvorkinq
|
6. Fədakar olmalısız ki, işinizin ustasına çevriləsiz. Yaxşı nəticə uzunmüddətli gərgin iş tələb edir. Məşhur natiqlərdən biri yazırdı ki, yarım saatlıq çıxışı üçün yüzlərlə saat vaxt sərf edir. Uğur təsadüf və ya bəxtin nəticəsi deyil. Heç nə etməmiş qazanmaq olmaz. Saata nə məqsədlə baxdığınız sizin həmin işdə uğurunuzun göstəricisidir (“vaxt tez bitsəydi gedərdim” düşünürsüz, yoxsa qoyduğunuz vaxt çərçivəsində işi çatdırmaq barəsində?). Ən yüksəkmaaşlı amerikalılar həftənin 6 günü ərzində orta hesabla gündə 10 saat işləyirlər. Uinston Çörçil sanki, ilkin kapitalı olmayan sizin kimi biznesmenlər üçün vaxtilə belə demişdi: “Öz qanım, ağır zəhmətim, göz yaşlarım və tərimdən başqa təklif edəcək heç nəyim yoxdur”. Vaxt sərf etmədən, zəhmət çəkmədən qazanmaq mümkün deyil. Çox lotereya oynayanlar, maliyyə piramidalarına pul yerləşdirənlər xülyalara qapılaraq rahatca varlı olmaq istəyən insanların klassik nümunələridir. Öz sahənizin ən yaxşısı olmağa çalışın. Bunun üçün əvvəlcədən yaxşı şəraitdə başlamaq vacib deyil. Stiv Cobs və Stiv Voznyak biznesə qarajda başlamışdılar. Tələsmək olmaz. İsveçrə Kulinariya İnstitutunu bitirmək üçün 7 il oxuyub olduqca mürəkkəb imtahanlardan keçmək tələb olunur. Amma bu məktəbin məzunları dünyanın istənilən məşhur restoranına ən yüksək maaşla işə məmnuniyyətlə qəbul olunurlar. Sizdən gözləniləndən daha çox edin (istər biznesdə, istərsə də muzdlu işdə). Avtoritar müdir haqqında hadisə 40 yadınızdadırmı? Gözləndiyindən artığını edəcəyinizi adətən heç kim ağlına belə gətirmir. Buna görə də əlavə etdiyiniz qarşı tərəfə xoş bir sürpriz olur və onun yaddaşında həkk olunur. Yazdığınız hədəflərə çatmaq üçün malik olmalı xüsusiyyətləri adətə çevirin. Əvvəl dediyimi bir daha təkrar edirəm. Psixoloqların qənaətinə görə bunun üçün 3 ay vaxt sərf etmək lazımdır. Neqativ adətlərinizdən əl çəkin. Beləliklə, il ərzində özünüzdə azı 4 dəyişiklik edin. Buna nail olmağın üsullarından biri də öhdəçilikdir. Bir nəfər siqareti atmaq qərarına gələndən sonra geriyə yolu olmasın deyə hörmət etdiyi bütün tanışlarına bu barədə məktub göndərir. Hər dəfə əli siqaretə uzananda həmin adamların onu necə lağa qoyacaqlarını və iradəsiz sayacaqlarını göz önünə gətirməsi onu bu pis fikirdən daşındırırdı. Məqsədlərə çatmaqda da bu üsulun köməyi var. Misal üçün, mən də bu kitabın tamamlanması üçün bu üsuldan istifadə etdim. Bir treninqdən sonra təklif olundu ki, hər iştirakçı bir öhdəlik götürsün və onu elan etsin. Bildirdim ki, bir aya kitabı yekunlaşdıracam. Bundan sonra geriyə yol qalmadı:). Həmişə “daimi mükəmməlləşdirmə” prinsipilə yaşayın. Bu prinsip “kaydzen” adlanır, ilk dəfə Toyotada tətbiq edilib və mümkün qədər hər gün, çox xırda da olsa, hər hansı sahədə mükəmməlləşdirməni nəzərdə tutur. 7. Ünsiyyət qabiliyyətinizi inkişaf etdirin. Əlaqələrinizi genişləndirin. Deyl Karneginin “Dostları necə qazanmalı və insanlara necə təsir etməli” kitabını oxumusuzmu? Ondan sonra bu mövzuda minlərlə kitab yazılsa da, müəllif bəziləri tərəfindən tənqid edilsə də, bu əsər indiyədək öz aktuallığını qoruyub saxlayır. Ünsiyyət qabiliyyəti uğur qazanmaq üçün ən vacib keyfiyyətlərdəndir. Milyardçı Endrü Karnegi zavod rəhbəri 41 ixtisaslaşan Pedersen&Partners şirkətindən tanınmış iri holdinqlərin birinə rəhbər vakansiyası üzrə görüşə dəvət aldım. Tələblərdən biri ingilis dilini mükəmməl bilmək idi. Onlara dedim ki, dili səlis bilmirəm. Bax beləcə mehribancasına vidalaşdıq:). 6. Fədakar olmalısız ki, işinizin ustasına çevriləsiz. Yaxşı nəticə uzunmüddətli gərgin iş tələb edir. Məşhur natiqlərdən biri yazırdı ki, yarım saatlıq çıxışı üçün yüzlərlə saat vaxt sərf edir. Uğur təsadüf və ya bəxtin nəticəsi deyil. Heç nə etməmiş qazanmaq olmaz. Saata nə məqsədlə baxdığınız sizin həmin işdə uğurunuzun göstəricisidir (“vaxt tez bitsəydi gedərdim” düşünürsüz, yoxsa qoyduğunuz vaxt çərçivəsində işi çatdırmaq barəsində?). Ən yüksəkmaaşlı amerikalılar həftənin 6 günü ərzində orta hesabla gündə 10 saat işləyirlər. Uinston Çörçil sanki, ilkin kapitalı olmayan sizin kimi biznesmenlər üçün vaxtilə belə demişdi: “Öz qanım, ağır zəhmətim, göz yaşlarım və tərimdən başqa təklif edəcək heç nəyim yoxdur”. Vaxt sərf etmədən, zəhmət çəkmədən qazanmaq mümkün deyil. Çox lotereya oynayanlar, maliyyə piramidalarına pul yerləşdirənlər xülyalara qapılaraq rahatca varlı olmaq istəyən insanların klassik nümunələridir. Öz sahənizin ən yaxşısı olmağa çalışın. Bunun üçün əvvəlcədən yaxşı şəraitdə başlamaq vacib deyil. Stiv Cobs və Stiv Voznyak biznesə qarajda başlamışdılar. Tələsmək olmaz. İsveçrə Kulinariya İnstitutunu bitirmək üçün 7 il oxuyub olduqca mürəkkəb imtahanlardan keçmək tələb olunur. Amma bu məktəbin məzunları dünyanın istənilən məşhur restoranına ən yüksək maaşla işə məmnuniyyətlə qəbul olunurlar. Sizdən gözləniləndən daha çox edin (istər biznesdə, istərsə də muzdlu işdə). Avtoritar müdir haqqında hadisə 40 yadınızdadırmı? Gözləndiyindən artığını edəcəyinizi adətən heç kim ağlına belə gətirmir. Buna görə də əlavə etdiyiniz qarşı tərəfə xoş bir sürpriz olur və onun yaddaşında həkk olunur. Yazdığınız hədəflərə çatmaq üçün malik olmalı xüsusiyyətləri adətə çevirin. Əvvəl dediyimi bir daha təkrar edirəm. Psixoloqların qənaətinə görə bunun üçün 3 ay vaxt sərf etmək lazımdır. Neqativ adətlərinizdən əl çəkin. Beləliklə, il ərzində özünüzdə azı 4 dəyişiklik edin. Buna nail olmağın üsullarından biri də öhdəçilikdir. Bir nəfər siqareti atmaq qərarına gələndən sonra geriyə yolu olmasın deyə hörmət etdiyi bütün tanışlarına bu barədə məktub göndərir. Hər dəfə əli siqaretə uzananda həmin adamların onu necə lağa qoyacaqlarını və iradəsiz sayacaqlarını göz önünə gətirməsi onu bu pis fikirdən daşındırırdı. Məqsədlərə çatmaqda da bu üsulun köməyi var. Misal üçün, mən də bu kitabın tamamlanması üçün bu üsuldan istifadə etdim. Bir treninqdən sonra təklif olundu ki, hər iştirakçı bir öhdəlik götürsün və onu elan etsin. Bildirdim ki, bir aya kitabı yekunlaşdıracam. Bundan sonra geriyə yol qalmadı:). Həmişə “daimi mükəmməlləşdirmə” prinsipilə yaşayın. Bu prinsip “kaydzen” adlanır, ilk dəfə Toyotada tətbiq edilib və mümkün qədər hər gün, çox xırda da olsa, hər hansı sahədə mükəmməlləşdirməni nəzərdə tutur. 7. Ünsiyyət qabiliyyətinizi inkişaf etdirin. Əlaqələrinizi genişləndirin. Deyl Karneginin “Dostları necə qazanmalı və insanlara necə təsir etməli” kitabını oxumusuzmu? Ondan sonra bu mövzuda minlərlə kitab yazılsa da, müəllif bəziləri tərəfindən tənqid edilsə də, bu əsər indiyədək öz aktuallığını qoruyub saxlayır. Ünsiyyət qabiliyyəti uğur qazanmaq üçün ən vacib keyfiyyətlərdəndir. Milyardçı Endrü Karnegi zavod rəhbəri 41 Çarlz Şvaba illik 1 milyon dollar maaş təyin etmişdi. İndiki pulla 400 milyon dollar edir. Özünün dediyinə görə o, bu maaşı insanlarla ünsiyyət qurmaq bacarığına görə alırdı (dil tapmaq, inandırmaq, motivə etmək). Ətrafınızın sizə təsiri, insanlarla münasibət və netvorkinq Sizin əhatə dairəniz daxili aləminizi əks etdirir. Deyin dostunuz kimdir, deyim siz kimsiz. Eyni zamanda, ətrafınız da (insanlar, iş, istirahət yerləri) sizə ciddi təsir göstərir. Krabların belə bir xüsusiyyəti var. Onları bir vedrəyə atsanız, çölə çıxmaq istəyəni digərləri dartıb salır içəri. Cəmiyyətimizi xatırladırmı? Digər eksperimentdə meymunları bir otaqda ac saxlayırlar. Sonra ağacdan bir banan asırlar. Bunu görən ilk meymun ona çatmağa can atanda bütün meymunların üstünə buz kimi soyuq su tökürlər. Bunu bir neçə dəfə etdikdən sonra yeni cəhd edən meymunu digərləri sadəcə döyürdü və bir müddət sonra heç kim daha cəhd etmirdi. Otağa salınan başqa meymun da bananı götürməyə cəhd etdikdə onun da başına bu əhvalatı gətirirdilər. Bundan sonra o da daha təşəbbüs göstərmədi. Beləliklə bir-bir üzərinə su tökülmüş bütün meymunları yeniləri ilə əvəzlədilər. Sonradan otaqda su tökülmüş bir dənə də meymun qalmayanda da davranış dəyişmədi. Sizi aşağıya dartan, inkişaf etməyə qoymayan əlaqələri mümkün qədər məhdudlaşdırın. İnsanlara qarşı diqqətli olun, daim kömək etməyə çalışın, səmimi tərifləməkdə xəsis olmayın, tənqid etməyin və etdikləriniz gözləmədiyiniz yerdən sizə qayıdacaq. İnsanlar əvvəlcə özlərinə qarşı yaxşılıq gözləyirlər ki, sonradan reaksiya versinlər. Belə etməyin. Əvvəl əkməlisiz ki, sonradan biçəsiz. Birinci siz olun. Xeyriyyəçiliklə məşğul olun və əvvəl-axır xeyrini 42 görəcəksiz. Dünyanın ilk dollar milyardçısı olan Con Rokfeller cavanlığında həftədə 3,75 dollar maaş alırdı. 20%-ni yığır, 50%- ni kilsəyə verir, qalan 30%-ə yaşayırdı. 52 yaşında dünyanın ən zəngin insanı olanda ağır xəstəliyə tutulur. Həkimlər ona çoxu bir il vaxt vermişdilər. Rokfeller neft şirkətlərinindəki paylarının yarısını sataraq 500 milyon vəsaitlə ilk Rokfeller Fondunu təsis etdi və möcüzə baş verdi. Xəstəlik təslim oldu, biznes də uğurla davam etdi. O, 97 yaşadək ömür sürdü və varidatı ilk fondun yaradılmasından əvvəlki dövrlə müqayisədə xeyli çoxalmışdı. Hacı Zeynalabdin Tağıyevin adı çəkiləndə hansı hissləri keçirirsiz? 1920-ci ildə Azərbaycan Demokratik Respublikasının süqutundan sonra onun bütün əmlakı müsadirə edilir. Nəriman Nərimanov Tağıyevin xeyriyyəçiliyinə görə onu qoruyur və yaşamaq üçün mülklərindən birini seçmək imkanı verir. O, vaxtilə xeyriyyəçilik etməsəydi belə, əmlakı müsadirə olunacaqdı və özünə heç nə qalmayacaqdı. Amma filantropik fəaliyyətinə görə Tağıyev daim xalqımızın yaddaşında qalacaq. Bu barədə bir çox müəlliflər yazıblar. Məsələn, Co Vitale “Pulu necə qazanmalı” kitabını tamamilə bu fikir əsasında qurub. Pulunuz az olanda da digərlərinə təmənnasız kömək edin, əvəzini görəcəksiz. Bill Qeyts, Uorren Baffet və Mark Sukerberq öhdəlik imzalayıblar ki, varidatlarının yarısını xeyriyyəçiliyə xərcləyəcəklər. Ömür yoldaşı və işgüzar partnyorun axtarışına ciddi yanaşın. Bu seçim ömrünüzü dəyişdirə bilər. Kağızda xırdalıqlarınadək onlarda görmək istədiyiniz keyfiyyətləri yazın və belə insanı təsəvvür edin. Öz müsbət və çatışmayan keyfiyyətlərinizi də yazın, üzərində işləyin. Cazibə qanunu sizi qovuşduracaq. Sizi nə qədər insan pozitiv adam kimi tanıyırsa, uğur qazanmaq üçün imkanlarınız bir o qədər çox olacaq. Tanışlarınız 43 Çarlz Şvaba illik 1 milyon dollar maaş təyin etmişdi. İndiki pulla 400 milyon dollar edir. Özünün dediyinə görə o, bu maaşı insanlarla ünsiyyət qurmaq bacarığına görə alırdı (dil tapmaq, inandırmaq, motivə etmək). Ətrafınızın sizə təsiri, insanlarla münasibət və netvorkinq Sizin əhatə dairəniz daxili aləminizi əks etdirir. Deyin dostunuz kimdir, deyim siz kimsiz. Eyni zamanda, ətrafınız da (insanlar, iş, istirahət yerləri) sizə ciddi təsir göstərir. Krabların belə bir xüsusiyyəti var. Onları bir vedrəyə atsanız, çölə çıxmaq istəyəni digərləri dartıb salır içəri. Cəmiyyətimizi xatırladırmı? Digər eksperimentdə meymunları bir otaqda ac saxlayırlar. Sonra ağacdan bir banan asırlar. Bunu görən ilk meymun ona çatmağa can atanda bütün meymunların üstünə buz kimi soyuq su tökürlər. Bunu bir neçə dəfə etdikdən sonra yeni cəhd edən meymunu digərləri sadəcə döyürdü və bir müddət sonra heç kim daha cəhd etmirdi. Otağa salınan başqa meymun da bananı götürməyə cəhd etdikdə onun da başına bu əhvalatı gətirirdilər. Bundan sonra o da daha təşəbbüs göstərmədi. Beləliklə bir-bir üzərinə su tökülmüş bütün meymunları yeniləri ilə əvəzlədilər. Sonradan otaqda su tökülmüş bir dənə də meymun qalmayanda da davranış dəyişmədi. Sizi aşağıya dartan, inkişaf etməyə qoymayan əlaqələri mümkün qədər məhdudlaşdırın. İnsanlara qarşı diqqətli olun, daim kömək etməyə çalışın, səmimi tərifləməkdə xəsis olmayın, tənqid etməyin və etdikləriniz gözləmədiyiniz yerdən sizə qayıdacaq. İnsanlar əvvəlcə özlərinə qarşı yaxşılıq gözləyirlər ki, sonradan reaksiya versinlər. Belə etməyin. Əvvəl əkməlisiz ki, sonradan biçəsiz. Birinci siz olun. Xeyriyyəçiliklə məşğul olun və əvvəl-axır xeyrini 42 görəcəksiz. Dünyanın ilk dollar milyardçısı olan Con Rokfeller cavanlığında həftədə 3,75 dollar maaş alırdı. 20%-ni yığır, 50%- ni kilsəyə verir, qalan 30%-ə yaşayırdı. 52 yaşında dünyanın ən zəngin insanı olanda ağır xəstəliyə tutulur. Həkimlər ona çoxu bir il vaxt vermişdilər. Rokfeller neft şirkətlərinindəki paylarının yarısını sataraq 500 milyon vəsaitlə ilk Rokfeller Fondunu təsis etdi və möcüzə baş verdi. Xəstəlik təslim oldu, biznes də uğurla davam etdi. O, 97 yaşadək ömür sürdü və varidatı ilk fondun yaradılmasından əvvəlki dövrlə müqayisədə xeyli çoxalmışdı. Hacı Zeynalabdin Tağıyevin adı çəkiləndə hansı hissləri keçirirsiz? 1920-ci ildə Azərbaycan Demokratik Respublikasının süqutundan sonra onun bütün əmlakı müsadirə edilir. Nəriman Nərimanov Tağıyevin xeyriyyəçiliyinə görə onu qoruyur və yaşamaq üçün mülklərindən birini seçmək imkanı verir. O, vaxtilə xeyriyyəçilik etməsəydi belə, əmlakı müsadirə olunacaqdı və özünə heç nə qalmayacaqdı. Amma filantropik fəaliyyətinə görə Tağıyev daim xalqımızın yaddaşında qalacaq. Bu barədə bir çox müəlliflər yazıblar. Məsələn, Co Vitale “Pulu necə qazanmalı” kitabını tamamilə bu fikir əsasında qurub. Pulunuz az olanda da digərlərinə təmənnasız kömək edin, əvəzini görəcəksiz. Bill Qeyts, Uorren Baffet və Mark Sukerberq öhdəlik imzalayıblar ki, varidatlarının yarısını xeyriyyəçiliyə xərcləyəcəklər. Ömür yoldaşı və işgüzar partnyorun axtarışına ciddi yanaşın. Bu seçim ömrünüzü dəyişdirə bilər. Kağızda xırdalıqlarınadək onlarda görmək istədiyiniz keyfiyyətləri yazın və belə insanı təsəvvür edin. Öz müsbət və çatışmayan keyfiyyətlərinizi də yazın, üzərində işləyin. Cazibə qanunu sizi qovuşduracaq. Sizi nə qədər insan pozitiv adam kimi tanıyırsa, uğur qazanmaq üçün imkanlarınız bir o qədər çox olacaq. Tanışlarınız 43 çoxaldıqca, onların içərisində tələb olunan resurslara malik olan şəxslərin olması ehtimalı bir o qədər artır. İlk baxışdan mənəviyyatdan uzaq görünsə də, əgər siz əlaqələrinizi insanlara kömək edərək, onlardan da kömək almaq məqsədilə qurursuzsa burada mənfi heç nə yoxdur. Axı onlar sizin yaxınlarınız deyillər. Əsas odur ki, məqsəd birtərəfli xeyir güdmək olmasın. Ətrafınızı özünüz formalaşdırın. Uğurlu, bacarıqlı və pozitiv insanlarla əlaqələrinizi genişləndirin. Yaxşı olar ki, müdiriniz də məhz belə olsun. Harvard universitetində Devid MakKlelland tərəfindən 25 il ərzində keçirilən eksperiment göstərdi ki, insanın “nüfuz qrupu”nun uğurun qazanılmasında rolu olduqca böyükdür. Əlaqə şəbəkəsi yaradın və ondan istifadə edin. Hər birimizin orta hesabla -da 200 dostumuz var. Deməli, dostların dostları ilə birlikdə 40 000 nəfər olur. Doğrudanmı bu insanların arasında tanışlıqda qarşılıqlı marağı olanları tapmaq çətindir? Ceyms Lafferti 1986-cə ildə P&G şirkətinin rəhbər işçiləri üçün fitnes üzrə təlimatçı işləyirdi. O, ən uğurlu insanlarla ünsiyyətdə olarkən onlardan çox şey öyrəndi. Hansısa bir məqamda o, qərara gəldi ki, biznesdə inkişaf etmək istəyir, bunu şirkətdəki fitnes tələbələrinə bildirdi və marketinq sahəsində özünü sınamaq şansı qazandı. Uğurla inkişaf edərək, o, əvvəlcə P&G-in Filippin bölməsinin rəhbəri, sonra Qərbi Afrikada Coca-Cola-nın və axırda dünyada ikinci siqaret istehsalçısı olan British American Tobacco-nun rəhbəri oldu. Məqsəd qoysaz istədiyiniz insanla tanış ola bilərsiz. Elə bilirsiz bu mümkün deyil? 6 əl nəzəriyyəsinə görə hər birimiz dünyada bütün insanlarla ən çoxu 5 insan vasitəsilə tanışıq. Misal üçün, mən Barak Obama ilə 2 insan vasitəsilə tanışam:). Mənim bir maraqlı biznesmen tanışım var. İlk iri layihəsi üçün ona ölkəmizin ən nüfuzlu qərar verən şəxslərinə yol taparaq onlarla layihəsini müzakirə etməli idi. Bu prosesin necə etdiyini 44 Ÿ M ü r a c i ə t , x a h i ş e t m ə k d ə n , t a n ı ş o l m a q d a n çəkinməyin. Alınmasa da ruhdan düşməyin. Keytin fəhlə atası şəxsən tanımadığı rəhbərinə müraciət edərək oğlunu ən yaxşı məktəblərdən birinə düzəltdi. Bir biznes müəllifi yazırdı ki, “hələ ömrümdə bir nəfər də olsun utancaq uğurlu biznesmen görməmişəm”. Ÿ Ta n ı ş o l m a ğ ı , d a n ı ş m a ğ ı ö y r ə n i n . S t e n f o r d universitetinin biznes məktəbinin araşdırmalarına görə uğurlu məzunları birləşdirin keyfiyyət yaxşı danışıq qabiliyyəti olmuşdu. Keyt məktəbdə oxuyarkən qolf məktəbində varlılara qulluq edirdi. İşə can yandırdığına görə ən yaxşı işçi adını qazanmışdı və hörmətli müştərilərə xidmət ona həvalə olunmuşdu. Keyt onlara kömək edirdi, onlar da Keytə. Ÿ Başqalarına təmənnasız kömək edin. Keytə iş tapmaqda məktəb direktoru kömək etdi (bütün məzunlara etdiyi kimi). Məzunlar da illər keçəndən sonra məktəbi çətin vəziyyətdən qurtardılar. Bankların birində əməkdaşların qiymətləndirilməsi prosesinə psixoloqları cəlb etmək istəyirdim. Bir çox tanınmış 45 mənə danışmışdı. Etdikləri indi gülüş doğursa da fərasətinə heyranam. Xırdalıqları açıqlamayaraq deyim ki, lazım olan şəxslərin iştirak edəcəkləri toy və digər tədbirlərə min bir yolla dəvət alaraq, oxuduqları KİV-lər vasitəsilə məlumatları paylaşaraq və s. yollarla əlaqələr qurdu və layihəsini həyata keçirdi. Netvorkinq barəsində ən populyar kitablardan birinin müəllifi Keyt Ferratsi “Heç vaxt tək yeməyin” kitabında belə deyir: “Qolf klubunda gördüm ki, imkanlı insanlar bir-birinə hər sahədə köməklik edirlər. Bu dünya əlaqə dünyasıdır... Bir müəllifin araşdırmasına görə insanların 56%-i işi tanışlıq əsasında tapır”. Mövzuya aid digər maraqlı məlumatlar: çoxaldıqca, onların içərisində tələb olunan resurslara malik olan şəxslərin olması ehtimalı bir o qədər artır. İlk baxışdan mənəviyyatdan uzaq görünsə də, əgər siz əlaqələrinizi insanlara kömək edərək, onlardan da kömək almaq məqsədilə qurursuzsa burada mənfi heç nə yoxdur. Axı onlar sizin yaxınlarınız deyillər. Əsas odur ki, məqsəd birtərəfli xeyir güdmək olmasın. Ətrafınızı özünüz formalaşdırın. Uğurlu, bacarıqlı və pozitiv insanlarla əlaqələrinizi genişləndirin. Yaxşı olar ki, müdiriniz də məhz belə olsun. Harvard universitetində Devid MakKlelland tərəfindən 25 il ərzində keçirilən eksperiment göstərdi ki, insanın “nüfuz qrupu”nun uğurun qazanılmasında rolu olduqca böyükdür. Əlaqə şəbəkəsi yaradın və ondan istifadə edin. Hər birimizin orta hesabla -da 200 dostumuz var. Deməli, dostların dostları ilə birlikdə 40 000 nəfər olur. Doğrudanmı bu insanların arasında tanışlıqda qarşılıqlı marağı olanları tapmaq çətindir? Ceyms Lafferti 1986-cə ildə P&G şirkətinin rəhbər işçiləri üçün fitnes üzrə təlimatçı işləyirdi. O, ən uğurlu insanlarla ünsiyyətdə olarkən onlardan çox şey öyrəndi. Hansısa bir məqamda o, qərara gəldi ki, biznesdə inkişaf etmək istəyir, bunu şirkətdəki fitnes tələbələrinə bildirdi və marketinq sahəsində özünü sınamaq şansı qazandı. Uğurla inkişaf edərək, o, əvvəlcə P&G-in Filippin bölməsinin rəhbəri, sonra Qərbi Afrikada Coca-Cola-nın və axırda dünyada ikinci siqaret istehsalçısı olan British American Tobacco-nun rəhbəri oldu. Məqsəd qoysaz istədiyiniz insanla tanış ola bilərsiz. Elə bilirsiz bu mümkün deyil? 6 əl nəzəriyyəsinə görə hər birimiz dünyada bütün insanlarla ən çoxu 5 insan vasitəsilə tanışıq. Misal üçün, mən Barak Obama ilə 2 insan vasitəsilə tanışam:). Mənim bir maraqlı biznesmen tanışım var. İlk iri layihəsi üçün ona ölkəmizin ən nüfuzlu qərar verən şəxslərinə yol taparaq onlarla layihəsini müzakirə etməli idi. Bu prosesin necə etdiyini 44 Ÿ M ü r a c i ə t , x a h i ş e t m ə k d ə n , t a n ı ş o l m a q d a n çəkinməyin. Alınmasa da ruhdan düşməyin. Keytin fəhlə atası şəxsən tanımadığı rəhbərinə müraciət edərək oğlunu ən yaxşı məktəblərdən birinə düzəltdi. Bir biznes müəllifi yazırdı ki, “hələ ömrümdə bir nəfər də olsun utancaq uğurlu biznesmen görməmişəm”. Ÿ Ta n ı ş o l m a ğ ı , d a n ı ş m a ğ ı ö y r ə n i n . S t e n f o r d universitetinin biznes məktəbinin araşdırmalarına görə uğurlu məzunları birləşdirin keyfiyyət yaxşı danışıq qabiliyyəti olmuşdu. Keyt məktəbdə oxuyarkən qolf məktəbində varlılara qulluq edirdi. İşə can yandırdığına görə ən yaxşı işçi adını qazanmışdı və hörmətli müştərilərə xidmət ona həvalə olunmuşdu. Keyt onlara kömək edirdi, onlar da Keytə. Ÿ Başqalarına təmənnasız kömək edin. Keytə iş tapmaqda məktəb direktoru kömək etdi (bütün məzunlara etdiyi kimi). Məzunlar da illər keçəndən sonra məktəbi çətin vəziyyətdən qurtardılar. Bankların birində əməkdaşların qiymətləndirilməsi prosesinə psixoloqları cəlb etmək istəyirdim. Bir çox tanınmış 45 mənə danışmışdı. Etdikləri indi gülüş doğursa da fərasətinə heyranam. Xırdalıqları açıqlamayaraq deyim ki, lazım olan şəxslərin iştirak edəcəkləri toy və digər tədbirlərə min bir yolla dəvət alaraq, oxuduqları KİV-lər vasitəsilə məlumatları paylaşaraq və s. yollarla əlaqələr qurdu və layihəsini həyata keçirdi. Netvorkinq barəsində ən populyar kitablardan birinin müəllifi Keyt Ferratsi “Heç vaxt tək yeməyin” kitabında belə deyir: “Qolf klubunda gördüm ki, imkanlı insanlar bir-birinə hər sahədə köməklik edirlər. Bu dünya əlaqə dünyasıdır... Bir müəllifin araşdırmasına görə insanların 56%-i işi tanışlıq əsasında tapır”. Mövzuya aid digər maraqlı məlumatlar: psixoloqla söhbət etdim, amma nəticəsi olmadı. O zamanlar o qədər də tanınmayan bir peşəkarla layihəmiz alındı. Əvvəlcədən ona bildirmişdim ki, bu layihə üçün büdcəmiz məhduddur və simvolik bir məbləğə razılaşdıq. Sonradan hə a mən bu bankdan çıxandan sonra yeni analoji layihəyə sizcə kimi dəvət etdilər? Elədir, həmin mütəxəssisi. Mən başqa şirkətdə Treninq Mərkəzinin təşkili üçün də artıq normal məbləğlə yenə bu adamı cəlb etdim və nəticəsi çox yaxşı oldu. Məncə hər iki tərəf belə münasibətdən qazanmış oldu. Burada Robert Çaldininin “Təsir psixologiyası” bestsellerində yazdığı kimi “qarşılıqlı mübadilə” effektinin təsiri də özünü göstərir. Bir nəfər kiməsə yaxşılıq edibsə qarşı tərəf adətən eynilə cavab verməyə çalışır. Deyiləni təsdiq edən çoxsaylı eksperi- mentlərdən biri haqqında danışım. Dəvət edən şəxs (bu rolu eksperimenti keçirənlərin nümayəndəsi oynayır) cəlb olunan sənətşünasların bir qismini (ayrılıqda) fasilə zamanı öz hesabına aldığı kolaya qonaq edir, digərlərini isə etmir. Ekspert işini bitirdikdən sonra cəlb edən şəxs ona bildirir ki, eyni zamanda lotereya satışı ilə də məşğuldur və bir neçəsini almağı xahiş edir. Nəticədə kolaya qonaq edilən ekspertlər digərlərindən 2 dəfə çox lotereya alırlar. Hə a kolanın qiymətindən artıq ödəyərək. İndi isə imkanınız varsa 2-3 nəfərlik qruplara bölünün. Biri digərlərinə öz problemini danışsın. digərləri real köməkliklərini təklif etsin. Bundan sonra verdiyiniz sözə əməl edin! Ÿ Uğurlu netvorkinq üçün siz gərək qarşı tərəf üçün maraqlı olasız: onlarda maraq doğuran təkliflər edin, onları səmimicəsinə tərifləyin, öz intellektual səviyyənizi daim artırın, maraqlı bacarığınız və ya 46 hobbiniz olsun. Ÿ Əlaqələrin yaradılması vaxt tələb edir. Netvorkinq, bir şey lazım olanda təcili surətdə kimisə tapıb problemləri həll etmək yolu deyil, insanlarla münasibətlərin qurulması istiqamətində sistemli işdir. Bir dəfə -də bir nəfərdən dostluq təklifi aldım. Onun iş yerinə baxdıqda yazdım ki, əgər söhbət reklamdan gedirsə bunun üçün dostluqda olmağa ehtiyac yoxdur. Cavab verdi ki, səbəbi bu deyil. Bir neçə gündən sonra isə, mənim ad günümdə, o, mənə konfransa dəvət göndərdi. Təbriksiz, filansız. Sizcə mən nə etdim? Onu dostluqdan çıxardım. Düzmü etdim? Bilmirəm. İnsanların əksəriyyəti kimi mən də sevmirəm ki, məndən istifadə etsinlər. Ÿ Münasibətlərdə səmimiliyi də unutmaq olmaz. Mən rəhbər vəzifələrdə işləyəndə çoxlu təbrik və hədiyyələr alıram. Bir dəfə işsiz qaldığım dövrdə hədiyyə və təbriklərin sayı xeyli azaldı, nəhayət hədiyyə göndərən bir nəfər qaldı. Aydındır ki, söhbət hədiyyənin özündən yox, müxtəlif vəziyyətlərdə göstərilən diqqətin fərqindən gedir. İnsanın yaddaşında bunlar qalır. Ÿ Mümkün qədər körpüləri yandırmayın. Necə deyərlər, insanlar həyatda iki dəfə görüşür. Tale belə gətirib ki, çalışdığım 2 quruma yenidən qayıtmışam. Əvvəl iri bir holdinqin bankında çalışdıqdan bir neçə il sonra həmin holdinqdə digər şirkətin rəhbərlərindən olmuşam, bundan başqa əvvəl işlədiyim bankların birində sonralar maraqlı bir layihəyə dəvət olundum. Ayrılarkən insanlarla yaxşı münasibəti qoruyun. Mənfi nümunəm də təəssüf ki, var. Bir nəfərlə mənasız yerdə münasibətim elə korlandı ki, bunun mənfi təsirini 47 psixoloqla söhbət etdim, amma nəticəsi olmadı. O zamanlar o qədər də tanınmayan bir peşəkarla layihəmiz alındı. Əvvəlcədən ona bildirmişdim ki, bu layihə üçün büdcəmiz məhduddur və simvolik bir məbləğə razılaşdıq. Sonradan hə a mən bu bankdan çıxandan sonra yeni analoji layihəyə sizcə kimi dəvət etdilər? Elədir, həmin mütəxəssisi. Mən başqa şirkətdə Treninq Mərkəzinin təşkili üçün də artıq normal məbləğlə yenə bu adamı cəlb etdim və nəticəsi çox yaxşı oldu. Məncə hər iki tərəf belə münasibətdən qazanmış oldu. Burada Robert Çaldininin “Təsir psixologiyası” bestsellerində yazdığı kimi “qarşılıqlı mübadilə” effektinin təsiri də özünü göstərir. Bir nəfər kiməsə yaxşılıq edibsə qarşı tərəf adətən eynilə cavab verməyə çalışır. Deyiləni təsdiq edən çoxsaylı eksperi- mentlərdən biri haqqında danışım. Dəvət edən şəxs (bu rolu eksperimenti keçirənlərin nümayəndəsi oynayır) cəlb olunan sənətşünasların bir qismini (ayrılıqda) fasilə zamanı öz hesabına aldığı kolaya qonaq edir, digərlərini isə etmir. Ekspert işini bitirdikdən sonra cəlb edən şəxs ona bildirir ki, eyni zamanda lotereya satışı ilə də məşğuldur və bir neçəsini almağı xahiş edir. Nəticədə kolaya qonaq edilən ekspertlər digərlərindən 2 dəfə çox lotereya alırlar. Hə a kolanın qiymətindən artıq ödəyərək. İndi isə imkanınız varsa 2-3 nəfərlik qruplara bölünün. Biri digərlərinə öz problemini danışsın. digərləri real köməkliklərini təklif etsin. Bundan sonra verdiyiniz sözə əməl edin! Ÿ Uğurlu netvorkinq üçün siz gərək qarşı tərəf üçün maraqlı olasız: onlarda maraq doğuran təkliflər edin, onları səmimicəsinə tərifləyin, öz intellektual səviyyənizi daim artırın, maraqlı bacarığınız və ya 46 hobbiniz olsun. Ÿ Əlaqələrin yaradılması vaxt tələb edir. Netvorkinq, bir şey lazım olanda təcili surətdə kimisə tapıb problemləri həll etmək yolu deyil, insanlarla münasibətlərin qurulması istiqamətində sistemli işdir. Bir dəfə -də bir nəfərdən dostluq təklifi aldım. Onun iş yerinə baxdıqda yazdım ki, əgər söhbət reklamdan gedirsə bunun üçün dostluqda olmağa ehtiyac yoxdur. Cavab verdi ki, səbəbi bu deyil. Bir neçə gündən sonra isə, mənim ad günümdə, o, mənə konfransa dəvət göndərdi. Təbriksiz, filansız. Sizcə mən nə etdim? Onu dostluqdan çıxardım. Düzmü etdim? Bilmirəm. İnsanların əksəriyyəti kimi mən də sevmirəm ki, məndən istifadə etsinlər. Ÿ Münasibətlərdə səmimiliyi də unutmaq olmaz. Mən rəhbər vəzifələrdə işləyəndə çoxlu təbrik və hədiyyələr alıram. Bir dəfə işsiz qaldığım dövrdə hədiyyə və təbriklərin sayı xeyli azaldı, nəhayət hədiyyə göndərən bir nəfər qaldı. Aydındır ki, söhbət hədiyyənin özündən yox, müxtəlif vəziyyətlərdə göstərilən diqqətin fərqindən gedir. İnsanın yaddaşında bunlar qalır. Ÿ Mümkün qədər körpüləri yandırmayın. Necə deyərlər, insanlar həyatda iki dəfə görüşür. Tale belə gətirib ki, çalışdığım 2 quruma yenidən qayıtmışam. Əvvəl iri bir holdinqin bankında çalışdıqdan bir neçə il sonra həmin holdinqdə digər şirkətin rəhbərlərindən olmuşam, bundan başqa əvvəl işlədiyim bankların birində sonralar maraqlı bir layihəyə dəvət olundum. Ayrılarkən insanlarla yaxşı münasibəti qoruyun. Mənfi nümunəm də təəssüf ki, var. Bir nəfərlə mənasız yerdə münasibətim elə korlandı ki, bunun mənfi təsirini 47 indiyədək hiss edirəm:). Ÿ Təşəbbüskar olun. Yeni sahələri öyrənin, təkliflər verin. Ola bilər ki, bu sahə sizə tapşırılsın. Bir stüardessa təklif etmişdi ki, müştərilərə yemək zamanı iki zeytun əvəzinə biri verilsin və aviaşirkət bundan ildə 40 000 dollar qənaət etmiş oldu. Əminəm ki, bu təşəbbüsün sahibi irəli gedəcək. Aktiv olun. Tədbirlər, cəmiyyətlər təşkil edin və ya hazırlığında iştirak edin. Peşəkar təşkilat və qrupların aktiv üzvü olun. İctimai işlərdən qaçmayın. Şəxsi və p e ş ə k a r u ğ u r ü z r ə d ü n y a d a ə n m ə ş h u r məsləhətçilərdən biri olan Brayan Treysi öz həyatından belə bir misal gətirir. Bir gün o, Ticarət palatasının üzvü olur və biznesdə təhsil komitəsində fəaliyyət göstərməyi üzərinə götürür. Aktivliyinə görə yarım il sonra onu komitə rəhbərinin müavini seçirlər. Komitə rəhbəri o ərazidə ən qocaman və nüfuzlu biznesmen idi və dövlət, həmçinin biznes dairələrində geniş əlaqələri vardı və Treysini onlarla tanış edirdi. Yarım ildən sonra Palatanın illik yığıncağının aparılması ona həvalə olundu və hazırlıq işlərinin xeyli vaxt və zəhmət a p a r a c a ğ ı n a b a x m a y a r a q , B r a y a n T r e y s i məmnuniyyətlə razılaşdı. Nəticədə o, bütün nüfuzlu insanlarla tanış oldu. İclasdan sonra onu dövlət orqanına işə dəvət etdilər. Buradakı fəaliyyətin əks- sədası nəticəsində şəhərin ən tanınmış biznesmen- lərindən biri onu işə dəvət edərək iki dəfə çox maaş verdi və üstəlik səhmlərini də bölüşdü. Növbəti 2 il ərzində onun gəliri 2 dəfə də artdı. Nə qədər çox insanın xoşuna gələ bilsəz, bir o qədər sayda qapı sizin üçün açıq olacaq. Ÿ Brendinizin üzərində çalışın. İnsanı zahiri əlamətlərə 48 görə qarşılayırlar (geyim, bədən dili, səs əlamətləri). İlk təəssürat ilk 4 saniyə ərzində yaranır. İlk təəssüratı yaratmaq üçün sizin ikinci şansınız olmayacaq! Bir satıcı uzun bığ və saqqal saxlayırdı. Keyfiyyətləri əla olsa da satışda uğur qazana bilmirdi. Demə, müştərilər belə zahiri görkəmli adama etibar etmirlərmiş. Üzünü qırxandan bir müddət sonra o, öz şirkətində ən yaxşı satıcı oldu. Geyim həm də özünüzə əminlik yaradır. Bir çox eksperimentlər göstərir ki, yaxşı zahiri görünüş insana həyatda köməklik edir. Burada halo effekti özünü göstərir. Nəticədə yaxşı zahiri görkəmə malik olan şəxslər orta hesabla daha rahat iş tapır, ünsiyyət qura bilir, seçkilərdə qalib gəlir, hə a daha ağıllı sayılırlar və məhkəmədə hakimlər tərəfindən daha yumşaq cəzalandırılırlar. Danışığınızı və bədən dilinizi məşq etdirin. Amma, hər halda, daxili keyfiyyətlər d a h a va c i b d i r . U ğ u r l u n e t v o r k i n q ü ç ü n s i z digərlərindən fərqlənməlisiz. Özünüzü müəyyən sahənin ekspertinə çevirin və bunu hamının beyninə yeridin. Jurnalistlərin dostu olun. İnternetdə də imicinizi unutmayın. E-mail ünvanını, avatarınızı, təhlükəsizlik seçənəklərini gözdən keçirin, kənar şəxslərin görə biləcəyi paylaşdığınız məlumatlara xüsusi fikir verin. Bir çox şirkətlər namizədlərin sosial şəbəkələrdəki profayllarını öyrənir. Əlaqələrinizin siyahısını tərtib edin (adı, harada çalışır, şirkətin sahəsi, vəzifəsi, necə (və ya harada) tanış olmusuz, telefon, e- mail, hansı sosial şəbəkələrdə var, hansı tezliklə əlaqə yaradılmalı, növbəti addım nə və nə vaxt olmalıdır). Tanışlarınıza sizi unutmağa imkan verməyin. Yeri gəlmişkən, çatışmayan keyfiyyətlərimdən biri də elə budur, aradan qaldırmağa çalışıram:). 49 indiyədək hiss edirəm:). Ÿ Təşəbbüskar olun. Yeni sahələri öyrənin, təkliflər verin. Ola bilər ki, bu sahə sizə tapşırılsın. Bir stüardessa təklif etmişdi ki, müştərilərə yemək zamanı iki zeytun əvəzinə biri verilsin və aviaşirkət bundan ildə 40 000 dollar qənaət etmiş oldu. Əminəm ki, bu təşəbbüsün sahibi irəli gedəcək. Aktiv olun. Tədbirlər, cəmiyyətlər təşkil edin və ya hazırlığında iştirak edin. Peşəkar təşkilat və qrupların aktiv üzvü olun. İctimai işlərdən qaçmayın. Şəxsi və p e ş ə k a r u ğ u r ü z r ə d ü n y a d a ə n m ə ş h u r məsləhətçilərdən biri olan Brayan Treysi öz həyatından belə bir misal gətirir. Bir gün o, Ticarət palatasının üzvü olur və biznesdə təhsil komitəsində fəaliyyət göstərməyi üzərinə götürür. Aktivliyinə görə yarım il sonra onu komitə rəhbərinin müavini seçirlər. Komitə rəhbəri o ərazidə ən qocaman və nüfuzlu biznesmen idi və dövlət, həmçinin biznes dairələrində geniş əlaqələri vardı və Treysini onlarla tanış edirdi. Yarım ildən sonra Palatanın illik yığıncağının aparılması ona həvalə olundu və hazırlıq işlərinin xeyli vaxt və zəhmət a p a r a c a ğ ı n a b a x m a y a r a q , B r a y a n T r e y s i məmnuniyyətlə razılaşdı. Nəticədə o, bütün nüfuzlu insanlarla tanış oldu. İclasdan sonra onu dövlət orqanına işə dəvət etdilər. Buradakı fəaliyyətin əks- sədası nəticəsində şəhərin ən tanınmış biznesmen- lərindən biri onu işə dəvət edərək iki dəfə çox maaş verdi və üstəlik səhmlərini də bölüşdü. Növbəti 2 il ərzində onun gəliri 2 dəfə də artdı. Nə qədər çox insanın xoşuna gələ bilsəz, bir o qədər sayda qapı sizin üçün açıq olacaq. Ÿ Brendinizin üzərində çalışın. İnsanı zahiri əlamətlərə 48 görə qarşılayırlar (geyim, bədən dili, səs əlamətləri). İlk təəssürat ilk 4 saniyə ərzində yaranır. İlk təəssüratı yaratmaq üçün sizin ikinci şansınız olmayacaq! Bir satıcı uzun bığ və saqqal saxlayırdı. Keyfiyyətləri əla olsa da satışda uğur qazana bilmirdi. Demə, müştərilər belə zahiri görkəmli adama etibar etmirlərmiş. Üzünü qırxandan bir müddət sonra o, öz şirkətində ən yaxşı satıcı oldu. Geyim həm də özünüzə əminlik yaradır. Bir çox eksperimentlər göstərir ki, yaxşı zahiri görünüş insana həyatda köməklik edir. Burada halo effekti özünü göstərir. Nəticədə yaxşı zahiri görkəmə malik olan şəxslər orta hesabla daha rahat iş tapır, ünsiyyət qura bilir, seçkilərdə qalib gəlir, hə a daha ağıllı sayılırlar və məhkəmədə hakimlər tərəfindən daha yumşaq cəzalandırılırlar. Danışığınızı və bədən dilinizi məşq etdirin. Amma, hər halda, daxili keyfiyyətlər d a h a va c i b d i r . U ğ u r l u n e t v o r k i n q ü ç ü n s i z digərlərindən fərqlənməlisiz. Özünüzü müəyyən sahənin ekspertinə çevirin və bunu hamının beyninə yeridin. Jurnalistlərin dostu olun. İnternetdə də imicinizi unutmayın. E-mail ünvanını, avatarınızı, təhlükəsizlik seçənəklərini gözdən keçirin, kənar şəxslərin görə biləcəyi paylaşdığınız məlumatlara xüsusi fikir verin. Bir çox şirkətlər namizədlərin sosial şəbəkələrdəki profayllarını öyrənir. Əlaqələrinizin siyahısını tərtib edin (adı, harada çalışır, şirkətin sahəsi, vəzifəsi, necə (və ya harada) tanış olmusuz, telefon, e- mail, hansı sosial şəbəkələrdə var, hansı tezliklə əlaqə yaradılmalı, növbəti addım nə və nə vaxt olmalıdır). Tanışlarınıza sizi unutmağa imkan verməyin. Yeri gəlmişkən, çatışmayan keyfiyyətlərimdən biri də elə budur, aradan qaldırmağa çalışıram:). 49 Pul bank hesabına necə yığılırsa, münasibətlərdə də xoş hərəkətləri emosional bank hesabına yığmaq olar. Hesabda nə qədər çox vəsait olsa (davranışınızın hesabına) ondan bir o qədər çox istifadə edə bilərsiz (yəni sizə o qədər bağışlanacaq və ya ediləcək). 6 əsas emosional əmanət növü: 1. Anlamaq (bütün digər əmanətlərin açarıdı). Başqasının dərin ehtiyaclarını, maraqlarını anlamaq və öz davranışında mümkün qədər həmin şəxsin prioritetlərini nəzərə almaq. Belə bir vəziyyəti təsəvvür edin: metroda gedirsiz. Dayanacaqda bir kişi öz azyaşlı uşaqları ilə vaqona daxil olur. Uşaqlar az qala camaatın başına çıxırlar, ataları isə heç bir reaksiya vermir. Sizin kişiyə münasibətiniz necə olardı (hər sualdan əvvəl vəziyyəti təsəvvür edərək cavab verin, sonra oxumağa davam edin)? Bəs bilsəydiz ki, elə təzəcə onun həyat yoldaşı dünyasını dəyişib? Əgər bilsəydiz ki, yoldaşını öldürən elə özüdü? Bəs bilsəydiz ki, heç demə yoldaşı terrorçu imiş və bütün şəhəri zəhərləmək istərkən əri onu öldürüb? Görürsüzmü bir anda eyni hadisəyə qarşı fikrimiz neçə dəfə dəyişdi?! 2. Xırdalıqlara diqqət: əlamətdar tarixləri unutmamaq, ətrafdakılara diqqət göstərmək, xoş söz demək və s. 3. Öhdəlik və verdiyin sözə əməl etmək. 4. Yaxınlarından nə gözləyirsənsə açıb de. Onlar da sənə desinlər. Münasibətlərdə qeyri-müəyyənlik nə qədər az olsa bir o qədər yaxşıdır. 5. Şəxsiyyətin bütövlüyü. Sözlər, hərəkətlər və fikirlər biri- birinə uyğun olmalıdır (xüsusi halları nəzərə almasaq, məsələn, xəstəni qorumaq üçün ona pis xəbərin deyilməməsi). Düzgünlük, sadiqlik (hə a hazırda yanınızda olmayanlara qarşı). Onun əksi ikiüzlülük, riyakarlıqdır. 6. Hesabdan çıxarış edildikdə səmimi üzrxahlığın 50 edilməsi. Yüklə 9,12 Mb. Dostları ilə paylaş:
|