Ibob. O‘zbek va yapon tillarida hisob so‘zlar

 
 

---

15 
1.3. Miqdor son va sonning ma’no turlari. 
Sonlar ma’no va grammatik jihatdan olti xil turga bo‘linadi. 
Sanoq sonlar 
Bir turdagi sonlar narsa buyumlarning umumiy sonini, miqdorini bildiradi: bir 
qop paxta, o‘ttiz uch bahodir. 
1. Sanoq sonlar ba’zi bir adabiyotlarda miqdor son deb yuritilgan. 
Nutqimizda bir so‘zi miqdor ifodalashdan tashqari quyidagi ma’nolarni ham 
ifodalaydi: 1) noaniqlik (bunda u qandaydir olmoshiga sinonim bo‘ladi): Eshikni 
bir kishi taqillatyapti; 2) kuchaytiruv (bunda u juda so‘ziga sinonim bo‘ladi): Bir 
yugurdim, bir yugurdim; 3) ketma-ketlik (bunda u dam, goh bog‘lovchilariga 
sinonim bo‘ladi): Bir menga, bir unga qaraydi; 4) chegaralash (bunda u faqat 
yuklamasiga sinonim bo‘ladi): Hamma keldi, bir Ahmad kelmadi; 5) tenglik 
(bunda u teng so‘ziga sinonim bo`ladi): Qonun oldida hamma bir.
Yapon tilida sanoq sonlar mavjud bo‘lib, ular quyidagicha ifodalanadi. 
一 
ichi - bir、 
二 
ni – ikki 
三 
san - uch、 
四 
yon - uch、 
五 
go - besh、 
六 
roku - olti、 
七 
nana - yetti
八 
hachi - sakkiz, 
九 
kyu - to‘qqiz、 
十 
jyu - o‘n 
Ushbu sonlar qo‘shilishi orqali sonning ko‘p xonaliga aylanishini asosiy 
qismning so‘ngida to‘xtalib o‘tamiz. Miqdor sonning ahamiyati shundaki, u 
sonning boshqa ma’noviy turlarini yasashda asos - o‘zak bo‘lib keladi. Shuning 
uchun mazkur bitiruv malakaviy ishida miqdor songa aloqador bo‘lgan boshqa 
sonning ma’noviy guruhlari haqida ma’lumot berishni joiz deb topdik. 
Bu imkoniyat yapon tilida ma’lum doirada chegaralangandir. Chunki yapon 

---

16 
tilida har bir predmet uchun o‘zining sanoq sistemasi bor. Xuddi shunday o‘ziga 
xoslik xitoy va yapon tillarida ham mavjud.