193
bu bo‘limlar ishlamaydi. Agar voyaga yetmagan hayvonga estrogen yuborilsa, bu
jarayonlar boshlanishi tajribada isbotlangan.
Amfibiyalar va hasharotlar metamorfozining gormonal boshqarilishi.
Amfibiyalar va hasharotlarning imaginal organlari rivojlanishini va ularning gisto-
sitologik differensiasiyasini tiroksin va triodtironin gormonlari boshqaradi. Bu
gormonlarni gipofizning oldingi qismi gormonining ta‘sirida qalqonsimon bez ishlab
chiqaradi.
Lichinkalik davrining oxirida tashqi muhit omillari ta‘sirida tireoid gormonlari
ishlab chiqarilishini gipotalamusning tireotropin –relizing gormoni gipofizning
tireotropin gormoni orqali boshqariladi. Bu gormonlar metamorfozni sintez,
reabsorbsiya, parchalanish , mo0rfogenez jarayonlarini boshqaradi. Bu jarayonlarni
bitta gormon qanday boshqaradi? Hozirgi paytda shu narsa aniqki, har bir jarayon
ma‘lum dastur asosida boshqariladi. Gormonlar asta sekin ko‘payib, metamorfozni
boshqaradi. Agar tireoid gormon rivojlanishning dastlabki davrida ko‘paysa,
metamorfoz buziladi. Gormonlar rivojlanishning dastlabki davrlarida ko‘paysa,
metamorfoz buziladi. Gormonlar rivojlanishning dasturini boshqaruvchi yagona
omil emas, balki shu jarayonning koordinatori hisoblanadi.
Hasharotlarda metamorfoz gavdani mutloqo qayta qurish bilan bog‘liq.
Lichinkaning ba‘zi organlari jinsiy voyaga yetganda ham o‘zgargan holda saqlanib
qoladi. Hasharotlarda indivudial rivojlanish 2 bosqishdan:dastlab lichinkalik, keyin
definitive organlar hosil bo‘lishidan iborat. Birinchi bosqichda gormonlarning
qanday ahamiyatga ega ekanligi aniq emas.
Hasharotlar lichinkasining lichinkasining va metamorfovini markaziy nerv
sistemasining neyrosekretor hujayralari ishlab chiqaradigan ekziotropin va
protorakal bez ishlab chiqaradigan ektizon gormonlari boshqaradi. Yuvenil gormoni
ham muhim ahamiyatga ega . bir nechalichinkadan keyin imaginal kutikula,
imaginal disk differensiasiyasi kuzatiladi.
Dostları ilə paylaş: 
