İnformatika (MÖvzular və testləR) yeniDƏN İŞLƏNMİŞ NƏŞR

fərdi 
kompüterlərin
yaradılmasına gətirib çıxartdı. 
XX əsrin 70-ci illəri fərdi kompüterlərin yaradılması ilə əlamətdardır. 
Fərdi kompüterlərin aparat vasitələrinin inkişaf edilməsi və tənzimlənməsi 
məqsədi ilə, həmçinin onların Windows 8 (həmçinin Windows-un yeni versiyaları- 
Windows 10 ilə) əməliyyat sistemi ilə uzlaşması üçün Microsoft, Intel, Compaq 
şirkətləri bu tip kompüterlər üçün xüsusi təsnifat hazırlamışlar. Təsnifatlar hər il 
yenilənir və onların qarşısında aşağıdakı məqsədlər qoyulur: 

aparat və proqram vasitələrinin keyfiyyətini yüksəltməklə istifadəçinin 
müxtəlif xarakterli sorğularına cavab vermək; 

Windows əməliyyat sistemi örtüyü altında işləyən aparat vasitələrinin və 
drayverlərinin istehsalını təşkil etmək, onların yüksək keyfiyyətli, ucuz, 
məhsuldar olmalarına nail olmaq; 

yeni konstruktor və texnoloji məsələlərin həll olunaraq həyata 
keçirilməsini təmin etməklə yeni modellərin yaradılmasına nail olmaq. 

---

İ N F O R M A T İ K A 
____________________________________________________________ 
98 
Beləliklə, istifadə olunan hər bir fərdi kompüter özünəməxsus 
xarakteristikaya malik olur. 
FƏRDİ KOMPÜTERLƏRİN TƏSNİFATI 
VƏ İNKİŞAF YOLU 
Elm və texnikanın müxtəlif sahələrində istifadə edilən fərdi kompüterlərin 
əsas xüsusiyyətləri aşağıdakılardır: 

əmrlər sistemi; 

yaddaşın tutumu; 

işləmə sürəti; 

satış qiyməti. 
Əmrlər sistemi fərdi kompüterlərdə həyata keçirilə bilən elementar əmrlərin 
siyahısıdır. Bu siyahıya əsasən toplama, çıxma, vurma və bölmə əmrləri daxildir. 
Yaddaşın tutumu fərdi kompüterin yaddaşında yerləşdəriləcək maksimum 
informasiyanın miqdarıdır. 
İşləmə sürəti fərdi kompüterin daxilində yerləşən mikroprosessorun bir 
saniyə ərzində yerinə yetirdiyi əməliyyatların sayıdır. 
Fərdi kompüterin satış qiyməti isə söylənilənlər nəzərə alınmaqla digər 
amillərdən də çox asılıdır. 
Ümumiyyətlə, fərdi kompüterləri (və ya elektron hesablama maşınlarını) 
müxtəlif şəkildə təsnifləndirirlər. Bunlardan ən çox istifadə olunanları hesablama 
maşınlarının fəaliyyət (əməliyyat) prinsipinə və təyinatına görə, həmçinin 
ölçülərinə və funksional imkanlarına görə təsnifləndirilməsidir. 
Fəaliyyət (əməliyyat) prinsiplərinə görə hesablama maşınlarının 
təsnifləndirilməsi aşağıdakı kimidir: 

analoq hesablama maşınları; 

rəqəm hesablama maşınları; 

hibrit hesablama maşınları. 
Analoq hesablama maşınları maşına kəsilməz şəkildə təqdim olunan 
informasiyanı təhlil etmək üçün istifadə edilir. 
Rəqəm hesablama maşınlarına informasiya diskret şəkildə daxil olur. Belə 
maşınların işləmə sürətlərinin az olmasına baxmayaraq, onlar iş prosesində 
yüksək dəqiqlik nümayış etdirirlər. Rəqəm hesablama maşınları bir saniyə ərzində 
bir neçə milyonlarla informasiyanı təhlil edirlər. 
Hibrit hesablama maşınları əvvəlkilərdən fərqli olaraq həm kəsilməz, həm də 
diskret formada daxil olan informasiyanı təhlil edirlər. Bu tip maşınlardan 
ixtisaslaşdırılmış sahələrdə istifadə etmək əlverişlidir. 
Hesablama maşınlarını təyinatına görə aşağıdakı kimi təsnifləndirirlər: 

ümumi təyinatlı (universal) hesablama maşınları; 

problemyönlü hesablama maşınları; 

---