insan alverinə qarşı
mübarizə sahəsində
cavab tədbirləri
Azərbaycan Respublikasında
Ehtiyacların qiymətləndirilməsi:
International Organization for Migration
YEARS
Bu hesabatda əks olunmuş fikirlər müəlliflərə aiddir və Beynəlxalq Miqrasiya
Təşkilatının (BMqT) mövqeyini əks etdirməyə bilər. Hesabatda istifadə
edilmiş təyinat məntəqələri və məzmunun təqdimatı hər hansı ölkənin,
ərazinin, şəhər və ya rayonun və ya onun inzibati vahidlərinin hüquqi
statusu, onun sərhədləri və ya hüdudları ilə bağlı BMqT adından hər hansı
fikrin ifadə edilməsi anlamına gəlmir.
BMqT humanist və nizamlı miqrasiyanın miqrantlara və cəmiyyətə faydalı
olması prinsipinə sadiqdir. Hökumətlərarası təşkilat kimi BMqT, miqrasiyanın
operativ problemlərinin həllinə yardım etmək, miqrasiya məsələlərinin
daha da dərindən dərk edilməsinə nail olmaq; miqrasiya vasitəsilə sosial və
iqtisadi inkişafı təşviq etmək və miqrantların şəxsi ləyaqət hissini və rifahını
dəstəkləmək məqsədilə beynəlxalq ictimaiyyətdən olan tərəfdaşları ilə
birlikdə fəaliyyət gostərir.
BMqT bu tədqiqatın hazırlanması və nəşrinə göstərdiyi maliyyə dəstəyinə
görə BMqT-nin İnkişaf Fonduna öz minnətdarlığını bildirir.
Naşir:
Beynəlxalq Miqrasiya Təşkilatı
Yaşar Hüseynov küçəsi 18
AZ 1069
Baku, Azerbaijan
Tel: +994 12 465 90 71
Faks: +994 12 465 90 73
E-mail: iombaku@iom.int
Veb-sayt: www.iom.int
© 2016 Beynəlxalq Miqrasiya Təşkilatı (BMqT)
Bütün hüquqlar qorunur. Bu nəşrin heç bir hissəsi naşirin əvvəlcədən yazılı
icazəsi olmadan çoxaldıla, axtarış sistemində saxlanıla və ya hər hansı
formada və yaxud hər hansı vasitələrlə (elektron, mexaniki, surətcıxarma,
səsyazma və ya digər üsulla) ötürülə bilməz.
75_16
Beynəlxalq Miqrasiya Təşkilatı
üçün Marika MakAdam
tərəfindən hazırlanmışdır
International Organization for Migration
YEARS
insan alverinə qarşı
mübarizə sahəsində
cavab tədbirləri
Azərbaycan Respublikasında
Ehtiyacların qiymətləndirilməsi:
Ehtiyacların qiymətləndirilməsi:
Azərbaycan Respublikasında
insan alverinə qarşı mübarizə
sahəsində cavab tədbirləri
iii
Minnətdarlıq
Beynəlxalq Miqrasiya Təşkilatı (BMqT) bu hesabatın hazırlanması və
qiymətləndirilməsi prosesində BMqT ilə əməkdaşlıq edən Azərbaycanın bütün
dövlət rəsmilərinə, həmçinin donor təşkilatlarının, beynəlxalq və qeyri-hökumət
təşkilatlarının nümayəndələrinə öz təşəkkürünü bildirir. Xüsusilə aşağıdakı təşkilatlar
və qurumlara təşəkkür edirik:
Daxili İşlər Nazirliyinin İnsan Alverinə qarşı Mübarizə Baş İdarəsi
Dövlət Miqrasiya Xidməti
Dövlət Sərhəd Xidməti
Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi
Ombudsman aparatı (Azərbaycan Respublikasının İnsan Hüquqları üzrə Müvəkkili);
Baş Prokurorluq
Ədliyyə Nazirliyi
Azərbaycan Respublikası Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi yanında İnsan
Alveri Qurbanlarına Yardım Mərkəzi
Azərbaycan Respublikası Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi yanında Dövlət
Əmək Müfəttişliyi Xidməti
“Təmiz dünya” İctimai Birliyi
Azərbaycan Uşaqlar Birliyi
“Qadın Təşəbbüsü və Sosial Problemlərin Həllinə Yardım” İctimai Birliyi
"Tamas" Regional İnkişaf İctimai Birliyi
"Maarifpərvərlik" Azərbaycan Gənclərinin İctimai Yardım Assosiasiyası
Regional İnsan Hüquqları və Media Mərkəzi
Avropa İttifaqının Azərbaycandakı Nümayəndəliyi
İsveçrənin İnkişaf və Əməkdaşlıq Agentliyi
Miqrasiya Siyasətinin İnkişafı üzrə Beynəlxalq Mərkəz
BMqT, xüsusi olaraq DİN-in İnsan Alverinə qarşı Mübarizə Baş İdarəsinə, ələlxüsus
İnsan Alverinə qarşı Mübarizə Baş İdarəsinin rəisi, general Şərif Əsədullayevə, eləcə
də cənab Samir Zeynalov, cənab İlkin Qurbanov, cənab Ramil Kazımov və cənab Elçin
Orucova öz minnətdarlığını bildirir.
Bu hesabat aşağıda adı çəkilən BMqT əməkdaşlarının davamlı dəstəyi və töhfələri
olmadan mümkün olmazdı: Serhan Aktoprak, Könul Kərimova, Myra Albu, Anh
Nguyen və Denise Lassar.
iv
Mündəricat
Minnətdarlıq ..............................................................................................................iii
Qısaltma və ixtisarlar ................................................................................................. v
1. Giriş .................................................................................................................... 1
1.1. Tədqiqatın ümumi konteksti ...................................................................... 1
1.2. Tədqiqatın metodologiyası ........................................................................ 1
1.3. Tədqiqatla bağlı məhdudiyyətlər .............................................................. 6
2. Nəticələr ............................................................................................................. 9
2.1. Müəyyənləşdirmə və istiqamətləndirmə ................................................... 12
2.2. Yardım və müdafiə ..................................................................................... 19
2.3. Təhqiqat və cinayət təqibi ......................................................................... 27
2.4. Qarşısını alma ............................................................................................ 37
2.5. Əlaqələndirmə və əməkdaşlıq ................................................................... 45
3. Tövsiyələr ......................................................................................................... 51
3.1. Müəyyənləşdirmə və istiqamətləndirmə ................................................... 52
3.2. Yardım və müdafiə ..................................................................................... 54
3.3. Təhqiqat və cinayət təqibi ......................................................................... 56
3.4. Qarşısını alma ............................................................................................ 58
3.5. Əlaqələndirmə və əməkdaşlıq ................................................................... 60
Əlavələr .................................................................................................................. 63
A. Ədəbiyyat ................................................................................................ 63
B. Müsahibə prosesində iştirak etmiş təşkilatlar ........................................ 65
C. Müsahibənin şablon forması .................................................................... 66
D. Sorğu aləti şablonu ................................................................................... 74
E. Qiymətləndirmə indikatorları ................................................................... 85
v
Qısaltma və ixtisarlar
MDB
Müstəqil Dövlətlər Birliyi
CT-NAT
İnsan alveri ilə mübarizə bağlı ehtiyacların qiymətləndirilməsi
vasitəsi
GRETA
Avropa Şurasının insan alverinə qarşı mübarizə üzrə Ekspertlər
Qrupu
ICMPD
Miqrasiya Siyasətinin İnkişafı üzrə Beynəlxalq Mərkəz
BƏT
Beynəlxalq Əmək Təşkilatı
BMqT
Beynəlxalq Miqrasiya Təşkilatı
DİN
Daxili İşlər Nazirliyi
MFP
Milli Fəaliyyət Planı
QHT
Qeyri-hökumət təşkilatı
MİM
Milli İstiqamətləndirmə Mexanizmi
ATƏT
Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatı
BMT
Birləşmiş Millətlər Təşkilatı
UNTOC
BMT-nin “Transmilli mütəşəkkil cinayətkarlığa qarşı”
Konvensiyası
Ehtiyacların qiymətləndirilməsi:
Azərbaycan Respublikasında
insan alverinə qarşı mübarizə
sahəsində cavab tədbirləri
1
1. Giriş
1.1. Tədqiqatın ümumi konteksti
Beynəlxalq Miqrasiya Təşkilatının (BMqT) layihəsi çərçivəsində həyata keçirilmiş
bu tədqiqat BMqT-nin daxili maliyyələşdirmə mexanizmi olan BMqT İnkişaf Fondu
vasitəsi ilə təşkilatın üzv dövlətləri tərəfindən maliyyələşdirilmişdir. Tədqiqatın
məqsədləri bunlardır:
● Əsas təşkilatların müvafiq ölkədə/regionda insan alverinə dair mövcud
vəziyyətlə bağlı rəylərini və bu cinayətə qarşı mübarizə sahəsində cavab
tədbirlərinə aid məlumatları toplamaq və təhlil etmək.
● Əsas təşkilatların insan alverinə dair vəziyyətlə və mövcud tendensiyalarla
bağlı perspektivlərini, habelə insan alveri qurbanlarının müəyyənləşdirilməsi
və istiqamətləndirilməsi, onlar üçün yardım və müdafiənin göstərilməsi, bu
cür cinayətlərin qarşısının alınması və bu sahədə əməkdaşlığın aparılması ilə
əlaqədar boşluqları müəyyən etmək.
● Əsas nəticələri əldə etmək və müvafiq cavab tədbirlərinin gücləndirilməsi,
qeyri-münasib proseslərin tənzimlənməsi, həmçinin ölkə və mümkün dərəcədə
region səviyyəsində çatışmazlıqların aradan qaldırılması məsələlərinə dair
tövsiyələr təklif etmək.
Tədqiqatın başqa bir məqsədi fərqli ölkələrə və regionlara uyğunlaşdırılması mümkün
olan ehtiyacların sürətli qiymətləndirilməsi vasitəsini (CT-NAT) işləyib hazırlamaqdan
və bu vasitəni Azərbaycanda, Gürcüstanda və Ermənistanda tətbiq olunan təcrübə
əsasında nəzərdən keçirməkdən ibarətdir.
1.2. Tədqiqatın metodologiyası
Ehtiyacların qiymətləndirilməsi prosessi əsas altı addımdan ibarət idi: 1) yuxarıda
qeyd olunan üç ölkə üzrə əsas materialların masaüstü araşdırılması; 2) ehtiyacların
qiymətləndirilməsi vasitəsinin işlənib hazırlanması; 3) elektron sorğunun paylanması,
4) ölkədaxili müsahibələrin aparılması; 5) müvafiq məlumatların toplanması, əldə
olunmuş nəticələrin təhlil edilməsi və qiymətləndirmə hesabatının hazırlanması və 6)
aparılmış təhlillərin nəticələrinin və təklif olunmuş tövsiyələrin tədqiqat ölkələrinin
hər birində keçirilmiş üç seminar vasitəsi ilə qiymətləndirilməsi.
I. Giriş
2
Masaüstü araşdırma:
masaüstü araşdırma zamanı üç tədqiqat ölkəsinin insan alverinə dair əsas sənədləri,
həmçinin ehtiyacların qiymətləndirilməsi metodologiyasına aid əsas materiallar
nəzərdən keçirilmişdir. Bununla bağlı əsas səylər sözügüdən ölkələrdə lazımi
sayda sənədlərin seçilməsi üçün göstərilmişdir. Müvafiq sənədlərin, tədqiqat
hesabatlarının və digər qiymətləndirmə materiallarının müəyyən edilməsi üçün
bilavasitə müəllif tərəfindən aparılmış araşdırma ilə yanaşı BMqT-nin Azərbaycan,
Gürcüstan və Ermənistandakı Nümayəndəliklərinin əməkdaşları masaüstü araşdırma
ilə əhatə olunacaq başqa əsas sənədləri də müəyyən etmişdirlər. Ehtiyacların
qiymətləndirilməsi metodologiyasına töhfə verən materiallar ehtiyacların
qiymətləndirilməsi vasitələrinin və analitik çərçivələrin işlənib hazırlanması məqsədi
ilə nəzərdən keçirilmişdir. Nəticədə 100-dən çox sənədə baxılmışdır və əsas 61
materialdan istinad ədəbiyyatı kimi istifadə olunmuşdur (Əlavə A).
Ehtiyacların qiymətləndirilməsi vasitəsinin işlənib hazırlanması:
ehtiyacların qiymətləndirilməsi vasitəsinin komponentləri, o cümlədən,
qiymətləndirmə hesabatının hazırlanması işini istiqamətləndirən şablon forma
tədqiqat ölkələrində sınaqdan keçirilməsi üçün masaüstü araşdırma əsasında işlənib
hazırlanmışdır. Həmin vasitə bunlardan ibarətdir:
● Üç tədqiqat ölkəsində əsas təşkilatların əməkdaşları ilə fərdi müsahibələrin
aparılması zamanı istifadə üçün nəzərdə tutulmuş müfəssəl müsahibə
bələdçisi (Əlavə C).
● Sözügedən üç ölkədə doldurmaq və müstəqil konsultanta geri göndərmək
üçün BMqT-nin müvafiq Nümayəndəlikləri vasitəsi ilə tərcümə olunması və
elektron poçtla paylanması nəzərdə tutulan elektron sorğu forması (Əlavə D).
● Məlumatların təhlili işinin istiqamətləndirilməsi, qiymətləndirməni aparan
şəxslərə elektron sorğular və ölkədaxili müfəssəl müsahibələr əsasında
toplanmış məlumatları müvafiq cədvəllərə daxil etmək imkanının yaradılması
və məzmunlu müqayisələrin aparılması üçün nəzərdə tutulmuş məlumatların
təhlili üzrə işçi vərəq. Eyni zamanda, insan alverinə qarşı mübarizə sahəsində
cavab tədbirlərinin ölkələr üzrə sürətli qiymətləndirilməsinə imkan verən
məlumatların təhlili üzrə işçi vərəq hər biri beş meyardan ibarət olan beş
kateqoriya üzrə çərçivə və əməliyyat indikatorlarından təşkil olunmuş
müqayisəli təhlil cədvəlini də özündə əks etdirir (Əlavə E).
İnsan alverinə qarşı mübarizə sahəsində ehtiyacların sürətli qiymətləndirilməsi
vasitəsinin işlənib hazırlanması prosesi ilə yanaşı BMqT-nin Azərbaycan, Gürcüstan
və Ermənistandakı Nümayəndəliklərinin əlaqəli şəxsləri müfəssəl müsahibədə və ya
sorğuda iştirak edəcək əsas təşkilatların müəyyən edilməsi və dəvət olunması işinə
cəlb edilmişdir.
I. Giriş
3
Ölkədaxili müsahibələr:
2016-cı il yanvarın 13-25-də müstəqil konsultant müfəssəl müsahibə bələdçisindən
istifadə edərək 92 şəxsin iştirakı ilə ümumilikdə 40 müsahibənin aparılması üçün üç
tədqiqat ölkəsinin hər birində üç gün vaxt sərf etmişdir.
● Azərbaycanda (28-i kişi və 8-i qadın olmaqla) 36 şəxslə 14 müsahibə
aparılmışdır;
● Gürcüstanda (6-sı kişi və 13-ü qadın olmaqla) 19 şəxslə 10 müsahibə
aparılmışdır.
● Ermənistanda (19-u kişi və 18-i qadın olmaqla) 37 şəxslə 16 müsahibə
aparılmışdır.
Müsahibə prosesində iştirak etmiş 92 nəfər şəxsin 58%-ni kişilər (n=53), 42%-ni isə
qadınlar (n=39) təşkil edirdi ki, daha çox kişi iştirakçı Azərbaycanda qeydə alınmışdır
(36 iştirakçının 28-i, başqa sözlə 78%-i kişilər idi). Üç ölkədə aparılmış müsahibələrin
yarısından çoxunda hökumət təşkilatlarının nümayəndələri iştirak edirdi (n=21).
Müsahibənin şablon forması (Əlavə C) bu müsahibələrin keçirilməsi üçün istifadə
olunmuşdur və sözügedən ölkələrdə əldə olunmuş təcrübə əsasında bir daha
nəzərdən keçirilmişdir
Müsahibə iştirakçılarının cinsi
58%
42%
Qadınlar
Kişilər
Müsahibədə iştirak etmiş təşkilatların profili
2
0
21
7
5
1
4
0
5
10
15
20
25
hüquq müha
fizə
orqanları
ədliy
yə sis
temi
hök
umə
t tə
şkila
tları
QHT
-lər
hök
umə
tlər
arası
be
ynəlx
alq tə
şkila
tlar
və
təndaş cəmiy
yə
ti
təşkila
tları
digər tə
şkila
tlar
I. Giriş
4
Azərbaycana gəldikdə, üç gün ərzində Bakı şəhərində ümumilikdə 36 şəxsi əhatə
etməklə 14 müsahibə aparılmışdır. Həmin müsahibələrdən 10-u dövlət orqanları/
qurumları ilə aparılmışdır. Bundan başqa, Azərbaycandan yeddi nəfər elektron
sorğuya öz cavablarını vermişdir.
Azərbaycandakı müsahibə iştirakçılarının cinsi
22%
78%
Qadınlar
Kişilər
Azərbaycanda müsahibədə iştirak etmiş təşkilatların profili
10
2
0
2
4
6
8
10
12
0
0
1
1
hüquq müha
fizə
orqanları
ədliy
yə sis
temi
hök
umə
t tə
şkila
tları
QHT
-lər
hök
umə
tlər
arası
be
ynəlx
alq tə
şkila
tlar
və
təndaş cəmiy
yə
ti
təşkila
tları
Elektron sorğunun paylanması:
Elektron sorğular (Əlavə D) BMqT tərəfindən tərcümə edilərək müvafiq təşkilatların
müfəssəl müsahibələrdə iştirak etməmiş əməkdaşları arasında paylanmışdır. Həmin
təşkilatların paytaxtdan kənarda çalışan əməkdaşlarının əhatə olunması BMqT-nin
əlaqəli şəxslərindən xahiş edilmişdir. Müfəssəl müsahibə iştirakçıları elektron sorğuya
cavab verə biləcək münasib həmkarları barədə öz təşkilatlarına təklif verməyə dəvət
olunmuşdurlar. Bu xahişlə ilə bağlı verilmiş bir neçə təklif müfəssəl müsahibələrdə
I. Giriş
5
iştirak edənlərin çoxunun bu sahədə aparıcı təşkilatlarda işləmələrini təsdiq etmişdir.
Elektron sorğu respondentləri isə bu sorğunu qiymətli töhfələrlə zənginləşdirə
biləcək həmkarları ilə bölüşməyə dəvət olunmuşdur. Tamamlanmış sorğunun geri
göndərilməsi üçün son tarix kimi 2016-cı il yanvarın 31-i müəyyən edilmişdir. Sorğunun
müvafiq vaxtda və qaydada doldurulmasını və geri göndərilməsini təmin etmək üçün
BMqT əməkdaşları əlaqədar təşkilatlarla bir növ vasitəçi rolunu oynayırdı.
7-si Azərbaycandan, 6-sı Gürcüstandan və 6-sı Ermənistandan olmaqla elektron
sorğuya yalnız 19 cavab verilmişdir ki, hər bir ölkənin payına təxminən eyni
sayda cavab düşürdü. Sorğuda iştirak etmiş 19 respondentin əksəriyyəti (68%-
i) qadınlar idi (n=13). Respondentlərin əhəmiyyətli bir hissəsini hökümətlərarası
təşkilatlar təmsil edirdi. Gürcüstandan olan sorğu respondentlərinin hamısı
qadınlar idisə, Azərbaycandan olan yeddi respondentdən yalnız biri qadın idi. Sorğu
respondentlərinin heç də hamısı bütün suallara cavab verməmişdir.
Sorğu respondentlərinin təmsil olunduğu (etdiyi) təşkilatlar
3
4
8
4
hüquq mühafizə orqanları
ədliyyə sistemi
hökumət təşkilatları
QHT-lər
hökumətlərarası beynəlxalq təşkilatlar
digər təşkilatlar
Sorğuya verilmiş cavabların sayı
Gürcüstan
6
Ermənistan
6
Azərbaycan
7
I. Giriş
6
Məlumatların təhlili və qiymətləndirmə hesabatının hazırlanması:
Tamamlanmış və konsultanta qaytarılmış bütün elektron sorğuların məlumatları
təhlil məqsədi ilə müvafiq cədvəllərə daxil edilmişdir. Eyni zamanda, bütün müfəssəl
müsahibələr üzrə qeydlər də müvafiq məlumat cədvəllərinə daxil edilmişdir. Bu
proses tədqiqat ölkələri üzrə keyfiyyət məlumatlarının ümumiləşdirilməsinə,
habelə verilmiş töhfələrin və perspektivlərin təhlilinə şərait yaratmışdır. Toplanmış
məlumatlar gündəmdə olan mövzuların aktuallığına və növlərinə diqqətin yetirilməsi,
beş əsas tematik mövzu üzrə nəticələrin əldə olunması və boşluqların müəyyən
edilməsi və aradan qaldırılması üçün tövsiyələrin hazırlanması istiqamətində
konsultanta köməklik göstərmişdir. Qiymətləndirmə hesabatının işlənib hazırlanması
zamanı məlumatların müvafiq cədvəllərə daxil edilməsi və təhlil olunması əsasında
əldə edilmiş nəticələr başqa cür cədvəllərdə, müxtəlif qrafiklər və sxemlərdə öz
əksini taparaq istifadə olunmuşdur. Öz növbəsində ehtiyacların qiymətləndirilməsi
vasitəsi gələcəkdə qəbul və istifadə edilmə məqsədi ilə BMqT-yə təqdim etmək üçün
təkmilləşdirilmişdir.
Tədqiqat nəticələrinin qiymətləndirilməsi seminarı:
Hesabatda əks olunmuş nəticələri təqdim etmək və əlaqədar təşkilatlar üçün təklif
olunan tövsiyələrin qiymətləndirilməsi işinə həmin təşkilatları cəlb etmək məqsədi ilə
üç tədqiqat ölkəsinin hər birində qiymətləndirmə seminarları təşkil olunmuşdur. Bu
seminarların hər birində əsas nəticələrdən və tövsiyələrdən ibarət qısa prezentasiyalar
təqdim olunmuşdur və təklif olunan tövsiyələri nəzərdən keçirmək üçün əlaqədar
təşkilatları təmsil edən iştirakçıların qruplar üzrə bölgüsü aparılmışdır. 2016-cı il
aprelin 25-də Bakı şəhərində keçirilmiş seminar zamanı iştirakçıların verdikləri rəylər
əsasında hesabatın yekun variantı hazırlanmışdır.
1.3. Tədqiqatla bağlı məhdudiyyətlər
Aparılmış tədqiqatla bağlı bir sıra məhdudiyyətlər mövcuddur ki, onların da
açıqlanması vacibdir.
Üç ölkə üzrə məlumatların qeyri-bərabər və məhdud olması: Bir sıra əsas sənədlərin
ölkələrdən bəziləri üçün köhnə, digərləri üçün isə nisbətən yeni olması masaüstü
araşdırma zamanı hasil edilmiş müəyyən qənaətlərin təhrif olunmasına gətirib
çıxarmışdır. Bəzi hallarda masaüstü araşdırmalar zamanı müəyyən edilmiş sənədlər
bir sıra mənbələrdə təkrarlanan eyni məzmunun bir daha təkrarlanmasından ibarət
idi. Məlumatlarla bağlı başqa bir məhdudiyyət müəyyən edilmiş informasiyanın
xarakterindən irəli gəlir: masaüstü araşdırmalar zamanı müəyyənləşdirmə və
istiqamətləndirmə, əlaqədar təşkilatlar arasında əməkdaşlıq və xüsusilə də insan
alveri cinayətinin qarşısının alınması məsələlərinə dair informasiya ilə müqayisədə
insan alverinə dair mövcud vəziyyətlə və tendensiyalarla, habelə təhqiqatlarla
və cinayət təqibi ilə bağlı daha məzmunlu informasiya əldə olunmuşdur. Nəhayət,
masaüstü araşdırma zamanı yalnız ingilis dilində mövcud olan sənədlər nəzərdən
keçirildiyindən, başqa dillərdə mövcud olan dəyərli informasiya mənbələrinin bu
araşdırmadan kənarda qalması mümkün olmuşdur.
I. Giriş
7
Üç tədqiqat ölkəsindən yalnız 19 (Azərbaycandan 7, Gürcüstandan 6 və Ermənistandan
6) sorğunun geri göndərilməsi məlumatların məhdud olmasının başqa bir səbəbidir.
Bundan başqa, müfəssəl müsahibələrdə iştirak etmiş əməkdaşların sayı kifayət qədər
çox olsa da, onlardan yalnız bəziləri müzakirələr zamanı fəallıq nümayiş etdirmişdir.
Azərbaycanda keçirilmiş görüşlərdə ümumilikdə iştirakçıların sayı çox olmuş, lakin
təyin edilmiş iştirakçılar müzakirələrə daha çox töhfə vermişdir. Gürcüstanda
keçirilmiş görüşlərdə çox az sayda (19 nəfər) şəxs iştirak etmiş və onların əksəriyyəti
müzakirələrdə fəallığı ilə seçilmişdir.
Dostları ilə paylaş: |