115
Temirchilik,
kulolchilik, shishasozlik,
zargarlik, to‘qimachilik, ko‘nchilik, su
-
yaktaroshlik kabi o‘ttizdan ortiq sohalar
rivojlanib borgan. Masalan,
shishasozlikda shisha
-
dan ishlangan buyumlar (oshxona buyumlari, jihozla
-
ri, bezakli taqinchoqlar, siyohdon, tuvak va boshqalar)
ga turli rangda jilo berish urf bo‘lgan. Bundan tashqari,
imoratlarni bezash, jihozlashda shishasozlikning imko
-
niyatlaridan keng foydalanilgan.
Imoratlarga o‘rnatilgan deraza oynalari ham rang
-
siz, ham rangli bo‘lishi mumkin edi. Panjaralar oralig‘i
-
ga turli rangdagi shishalardan o‘rnatib, imorat ko‘rkini
ochishga harakat qilingan.
Mulohaza uchun
Buxoro, Samarqandda paxtadan to‘qilgan
turli xildagi gazlama-
lar mintaqada hamda xorijiy o‘lkalarda mashhur bo‘lgan. Ko‘n-
chilik mahsulotlaridan esa olmaxon, sobol va boshqa hayvon-
lar terisidan po‘stin (ichuq), charmdan ishlangan oyoq kiyimlari
(izlik), tuya yo qo‘y yungidan to‘qilgan issiq kiyim (qars), guldor
gilam, namatlar va boshqalar bo‘lgan.
Sharqiy Turkistondan Xorazmgacha bo‘l
-
gan katta hududning
siyosiy jihatdan birlashi-
shi savdo-sotiq ishlarida mintaqaning sharqiy
viloyatlari imkoniyatlarining rivojlanishiga sharoit yara-
tib berdi.
Chunonchi, biz bugun «ipak yo‘li» deb bila
-
digan savdo yo‘li to‘g‘ridan-to‘g‘ri Sharqiy Turkistonni
arab o‘lkalari bilan tutashtirib turgan. O‘z davrida shimo
-
liy va janubiy yo‘nalishlarga ega bo‘lgan bu yo‘lning bir
uchi Xitoydan
boshlanib Sharqiy Turkiston, Farg‘ona,
Toshkent, Zarafshon vodiysi, Buxoro orqali shimolda
Volgadan o‘tib
Sharqiy Yevropagacha, janubda esa
O‘rta Sharq orqali O‘rta dengizgacha borgan. Yo‘l uzra
joylashgan shahar va qishloqlardagi ko‘rkam va orasta
bozorlar va karvonsaroylar savdogarlarga xizmat ko‘r
-
satardi, shu bilan birga bundan foyda ko‘radigan bosh-
qa xizmatlar ham keng rivojlangan. Muntazam ravish da
turli yerlarda savdo ko‘rgazmalari uyushtirilib turilgan.
Buxoroda Minorai kalon,
qator masjidlar, Surxon-
daryoda Jarqo‘rg‘on minorasi,
Vobkentda masjid va
minora, O‘zgandda maqbaralar, minora, masjidlar, Sa
-
marqandda madrasalar bunyod etilgan.
Qoraxoniylar sulolasi o‘z faoliyati davomida min
-
taqaning ijtimoiy-siyosiy, iqtisodiy, madaniy taraqqiyo
-
tiga munosib hissa qo‘shgan.
Jarqo‘rg‘on minorasi
Minorai kalon
Dostları ilə paylaş: