Iv asrdan XIII asr boshlarigacha 7-sinf o‘quvchilari uchun darslik
Yüklə 0,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ijodiy faoliyat
- Ma’lumot uchun
|
Ijodiy
faoliyat 122 «Siyosatnoma» asarida davlat bosh- qaruviga aloqador aksariyat qoida va qo - nunlar, usul va vositalar, turli darajadagi davlat idoralari haqida so‘z yuritiladi. Asarning asosiy gʻoyasi shundan iboratki, davlatni oqilona boshqarish, unda qatʼiy qoida va tartib oʻrnatishga, amaldorlarni vijdonli, pok, halol va iymonli boʻlishga, mamlakat obodonligi, uning ahli farovonligi, tinchlik va totuvligini taʼminlash uchun ha - rakat qilishga daʼvat qiladi.. Aynan davlat masalasi bu asarning asosiy g‘oyasini tashkil qiladi. «Siyosatnoma» asari yaratilgan davrdan boshlab olimlar, tarixchilar, adiblar, eng asosiysi, shoh-u hokim - lar diqqatini o‘ziga tortib keladi. Bu asarni sultonlar va mansabdor shaxslar ko‘chirtirib olib, o‘z faoliyatlarida foydalanganlar. «Siyosatnoma»ning eng qadimgi nusxasi Erondagi Tebriz Milliy kutubxonasida saqlanadi. 123 Nima uchun lashkardagi bi- ron-bir xizmatchining maoshi oshiriladigan yoki qisqartirila- digan bo‘linsa, bu haqda, eng avvalo, moliya-soliq devoni bilan kelishib olinishi zarur bo‘lgan? Fikringizni asoslang. Ijodiy faoliyat Saljuqiy hukmdor Ahmad Sanjarning toj kiyish maro- simi. Rashiduddinning «Jome at-tavorix» kitobidan, 1307-yil. Nizomulmulk vazirlik davrida Bag‘dod, Basra, Isfahonda «Nizomiya» nomidagi madrasalar qurdiradi. Buyuk olim Abu Homid G‘azzoliy o‘z vaqtida Bag‘doddagi madrasada dars bergan. Shuningdek, Nizomulmulk davrida taniqli astronom Umar Xayyom shamsiy taqvim – kalendarni isloh etish uchun tuzilgan ishchi guruhga rahbarlikka taklif qili- nadi. Umar Xayyom bu ishni bajarib, devonning ilmiy va davlat ishlarida Nizomulmulk bilan birga faoliyat olib boradi. Biz Umar Xayyomni ko‘proq shoir, aniqrog‘i to‘rtliklar ustasi sifatida taniymiz. Aslida, u yetuk yul- duzshunos, matematika tarixida sonlardan butun mus- bat ildiz topishning umumiy qoidasini birinchi bo‘lib is- botlab bergan olim edi. Ma’lumot uchun 1. Bir davrda yashagan shaxslarning tarixda o‘z izlarini qoldirishiga asosiy sa- bab nimada deb o‘ylaysiz? 2. Bir davrda yashab ijod etgan yana qanday shaxslarni bilasiz? Ularning tarixdagi o‘rni va me- rosining ahamiyati qanday bo‘lgan? 3. Bu davrda qanday mashhur shaxslar va asarlar jahon davlatlari boshqaruviga ta’sir ko‘rsat- gan edi? Yüklə 0,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|