İxtisasın adı: Tərəvəz ustası Modulun nömrəsi

Modulun adı: Ədviyyat, bitki çayları və dərman bitkiləri 
207 
Qeyd:
Tara dedikdə məhsulu qablaşdıran zaman istifadə edilən qablaşdırma materialı başa 
düşülür.
7.4. Müxtəlif ədviyyat, bitki çayları və dərman bitkilərini saxlanması və emalı
Ədviyyat, bitki çayları və dərman bitkilərini uzun müddət saxlamaq üçün aşağı 
temperaturdan istifadə edilir. Saxlanılma temperaturu müvafiq ədviyyat, bitki çayları və 
dərman bitkilərinin donma temperaturuna yaxın olmalıdır. Onların donma temperaturu isə 
onun kimyəvi tərkibindən asılıdır. Bu temperatur tərəvəzin tərkibindəki suyun miqdarından 
asılı olaraq mənfi 0,5-2,5 
0
C arasında dəyişir. Ədviyyat, bitki çayları və dərman bitkilərinin 
saxlanılması zamanı aşağı temperaturun tətbiq edilməsi bəzən onların dad-tam keyfiyyətinə 
mənfi təsir göstərir.
Saxlanılma müddətinə görə ədviyyat, bitki çayları və dərman bitkiləri məhsullarını 3 
qrupa bölürlər. 
1.
 
Uzun müddət saxlanıla bilən ədviyyat, bitki çayları və dərman bitkiləri.
Bu 
qrupa aid olan ədviyyat, bitki çayları və dərman bitkilərinin məhsullarını orta hesabla 
3 aydan 6-8 aya qədər saxlamaq mümkündür. Ədviyyat, bitki çayları və dərman 
bitkilərinin uzun müddət saxlanılmasını təmin etmək üçün cücərmənin və 
xəstəliklərin qarşısını vaxtında almaq lazımdır; 
2.
 
Orta müddətdə saxlanılan ədviyyat, bitki çayları və dərman bitkiləri.
Bu qrupa 
aid ədviyyat, bitki çayları və dərman bitkilərini 1 aydan 2-3 aya qədər saxlamaq olar;
3.
 
Qısa müddətdə saxlanılan ədviyyat, bitki çayları və dərman bitkiləri.
Bu qrupa 
əsasən yarpağından istifadə edilən ədviyyat, bitki çayları və dərman bitkiləri aiddir və 
onları 5 gündən 20 günə qədər saxlamaq olar. 
Saxlanılma rejiminə aşağıdakı amillər aiddir: anbarın temperaturu, nisbi rütubəti, hava 
cərəyanı, işıq və mühitin qaz tərkibi.
Bir çox ədviyyat, bitki çayları və dərman bitkiləri məhsullarının saxlanılması üçün 
temperatur 0 
0
C səviyyəsində olmalıdır. Aşağı temperaturda tənəffüs zəiflədiyindən üzvi 
maddələrin və nəmliyin itkisi azalır. Eyni zamanda aşağı temperaturda mikroorqanizmlərin 
fəaliyyəti zəifləyir. Saxlanılma temperaturu ədviyyat, bitki çayları və dərman bitkilərinin 
toxumalarındakı suyun donma temperaturundan 1-2 
0
C yüksək olmalıdır. Ədviyyat, bitki 
çayları və dərman bitkilərinin tərkibindəki suyun miqdarı onların növündən və sortundan 
asılı olaraq 70 %-dən 95 %-ə qədər nisbi rütubəti olan anbarlarda saxlayırlar. Yarpağından 
istifadə edilən ədviyyat, bitki çayları və dərman bitkilərini saxladıqda onların üzərinə 
vaxtaşırı su çiləyirlər. Nisbi rütubət aşağı olduqda onlar suyun bir hissəsini itirir. 6-8 % su 
itirmiş ədviyyat, bitki çayları və dərman bitkiləri bürüşür. Yarpağından istifadə edilənlərdə 
isə suyunun 2 %-i buxarlandıqda məhsul əmtəə görünüşünü itirir. Bir çox ədviyyat, bitki 
çayları və dərman bitkilərini 85-90 % nisbi rütubətdə saxlayırlar. 
Ədviyyat, bitki çayları və dərman bitkilərinin saxlanılması üçün 2 qrup anbarlardan - 
sadə və ixtisaslaşdırılmış - istifadə edilir. Sadə anbarlara burtlar və xəndəklər aiddir. Sadə 

---