Йусиф Вязир Чямянзяминли (Мягаляляр вя фелйатонлар)

"NİCAT" QİRAƏTXANƏSİ

"Nicat" qiraətxanəsi Qafqazda ən qədim və ən gözəgələn müsəlman qiraətxanələrindən olsun gərəkdir. Zarafat deyil, bir camaat cəmi səy və qüvvəsini bunun saxlanmasına sərf elə­yir. Bunun ilə belə, qiraətxanə nizamsız bir halda qalıb, lazımi mənfəət götürə bilmir. Gedib iki ay bundan irəliki qəzetələri ta­pıb, oxuya bilmirsən! Keçmiş illərinkinə ki, ümid bağlamaq ol­maz. Halbuki qiraətxanə bundan ibarət deyil ki, gündə gedib, tazə qəzetələri oxuyub gələsən. Bunu hər yerdə tapıb oxumaq olar! Amma qəzetə və məcmuələrin keçmiş nömrələrini hər yer­də tapmaq mümkün deyil, bunları yalnız qiraətxanə və ki­tab­xanələrdə ələ gətirmək olar.

Qəzetə məcmuələri camaatın və onun qabaqca gedən­ləri­nin fikri, zikri və felidir, desək, səhv etmirik! Mətbuat millətin tə­rəqqisi yolu­dur. Millət addım atdıqca ayaqlarının izi mətbuat­da qalır! Böylə qiymətli bir şeyi bu gün oxuyub, sabah yola tul­la­maq böyük xətadır!

Tutalım, birisi mətbuatımızın tarixini yazmaq fikrindədir. Bu adama fikrini qüvvədən felə çıxartmaqdan ötrü lazımdır ki, nə qədər Qafqazda və ya Rusiyada türk qəzetə və jurnalları çıxıb, top­lasın. Sonra gərək bunları mütaliə etsin ki, mətbuat barə­sin­də bir şey yazmağa qadir olsun. Bu adamın ümid bağladığı yer "Nicat" qiraətxanəsi olacaq. Çünki türk qəzetələri buraya gəlir və bu da bi­zim ən böyük qiraətxanəmizdir. Buna "Nicat"­da nə cavab verəcəklər, məlumumuzdur: "Biz qəzetələri il ba­şı­nadək saxlayıb, sonra satırıq".

Deməli, əcnəbi qiraətxanələri cildə verib, gələcək üçün zi­qiy­mət material bilib saxladığı şeyləri biz qara kağız hesab elə­yib, baq­qallara satırıq. Məsələ bir mətbuat tarixində deyil, bir çox məsələlər də var. Həmişə biz avam olub dalda qalma­ya­cağız ki. Bizim də tə­rəqqi edəcək vaxtlarımız olacaq.

Müqtədir yazıçılarımız əmələ gələcəklər. Millətimizin tarixi­lə, teatro və musiqimizin keçmişilə maraqlanacaqlar, intihar kimi camaatımıza müzürr şeyin nə vaxtdan aramızda baş ve­rib, nə səbəb­lərdən irəli gəlib və nə şəkildə tərəqqi etməyini ara­yıb tapacaqlar, arvad məsələsinin və hürufat islahının keç­mişini nəzərdən keçirib, gələcəyinə təhər çəkəcəklər və ilax. və ilax.

Bunların hamısında da qədri bilinməyib, baqqallara satılan qə­ze­tə­lərə möhtac olacaqlar!

Əhməd bəy Ağayev kimi böyük qələm sahiblərinin məqa­lə­ləri itib-batmayacaq. Yəqin bir zaman olacaq ki, onları topla­yıb kitab şəklində təb etdirəcəklər. Onda da yenə qiraətxa­nələri­mizə müraciət olunacaq...

Xülasə, "Nicat"ın yeni idarəsi qiraətxanəni islah etdikdə bu nöqtəyə də nəzər yetirsəydi, gözəl olardı.
Yusif bəy Vəzirov