Картографик усулнинг геогрофиядаги аҳамияти ва ўрни



Yüklə 9,42 Mb.
səhifə11/17
tarix15.08.2023
ölçüsü9,42 Mb.
#139393
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   17
3 geografik tadqiqotlarda kartografik metodlardan foydalanish masalalari

Bo'laklarga ajratish ~ bu geotizirnni murakkab qismlarga ajratish va tadqiqotchini qiziqtirgan ma'lumotlardan zarurini ajratib olishdir. Ajratib olingan elementlarning ko'rinishi tadqiqotning maqsadiga mos shaklga keltiriladi, 13.2-rasmda relyef va gidrografiyaning to'g'rilangan chiziqli elementlari tizimi berilgan.



13.5-rasm. Soddalashtirish. Zamonaviy relyef kartasini morfo-izogips
kartasiga aylantirish: a — zwnonaviy relef; b — umumlashgan gorizontallar
yordamida relefni tasvirlash.
Soddalashtirish kartografik tasvirni sodda ko'rinishga keltirib, ikkinchi darajali elementlardan xolis qilish. Gipsometrik tasvirni soddalashtirish va ikkinchi darajali elementlarni olib tashlash natijasida relyefining asosiy, birlamchi tektonik tuzilishi hosil bo'ladi (13.5-rasm).
Detallashtirish soddalashtirishga qarama-qarshi usul bo'lib, kartografik tasvirni to'laroq, batafsilroq tasvirlashdan iborat. Masalan, topografik kartada mavsumiy soy, daryo va boshqa o'zanlardan gorizontallarni o'tkazish orqali erozion jarayonlar tasvirini detallashtirish.
Kontinualizatsiya diskret kartografik tasvirni uzluksiz shakllar bilan almashtirish, masalan aholi kartasidan aholi zichligi kartasini, o'rmonlar kartasidan hududning o'rmon bilan qoplanganlik darajasi kartasini keltirib chiqarish (13.6-rasm).
Diskretlask uzluksiz tasvirdan diskretli sbaklga o'tish. Kartalardagi kartogramma va teng chiziqlardan foydalanib, raqamli model tuzish, unda nuqtali to'r orqali interpolyatsiyani olib borish (13.7-rasm).
O'zgartirish birlamchi va ko'p marotabali, u esa o'z navbatida parallel va ketma-ket bo'lishi mumkin. Parallel o'zgartirishda manba «A» kartadan bir necha hosila A karta (B,C,.......N) olinadi. masalan,










13.7-rasm. Karfografik tasviri qayta o'zgartirish uchun

Yüklə 9,42 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   17




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin