Kirish I bob. Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida bolalarni tarbiyalashda jismoniy tarbiyaning o’rni

I BOB. MAKTABGACHA TA’LIM TASHKILOTLARIDA BOLALARNI 

TARBIYALASHDA JISMONIY TARBIYANING O’RNI. 

I.1. Maktabgacha yoshdagi bolalarni jismoniy tarbiyalashning mazmuni va 

vositalari. 

I.2. Ilk yoshdagi bolalarni jismoniy tarbiyalash. 

II BOB. MAKTABGACHA TA’LIM MUASSASALARIDA MILLIY 

QADRIYATLARDAN FOYDALANGAN HOLDA BOLALARNI 

TARBIYALASH. 

II.1. Milliy o’yinlarning bola tarbiyasiga tutgan o’rni. 

II.2. Jismoniy sifatlarni tarbiyalovchi milliy harkatli o’yinlar tasnifi va ularni 

o’rgatish yo’llari. 

XULOSA 

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR 

 

 

---

KIRISH 

Mamlakatning  qudratini

  belgilaydigan  omillar  ko`p.  Biroq  ularning  eng 

asosiylaridan  biri  shu  yurtda

  voyaga  etayotgan  yuksak  ma`naviyatli,  jismonan 

sog`lom,  har  tomonlama

  barkamol  avloddir.  Zero,  el-yurtning  kelajagi  bugun 

kamolga  etayotgan  yoshlar

  qo`lida.  Ana  shu  ezgu  maqsadlarni  amalga  oshirish 

mamlakatimiz  mustaqil

  taraqqiyot  yo`lidagi  davlat  siyosatining  eng  ustivor 

yo`nalishlaridan  etib

  belgilandi.  Kadrlar  tayyorlash  milliy  dasturi  asosida  yosh 

avlodni  yuksak

  intellektual  salohiyatli,  zamonaviy  bilim  va  tafakkurga  ega,  ayni 

paytda  sog`lom

  turmush  tarziga  rioya  qiladigan,  jismonan  sog`lom,  ruhan  tetik 

insonlar etib

 voyaga yetkazishning samarali tizimi hayotga izchil tatbiq etilmoqda. 

Bu

  jarayonda  o`g`il-qizlarimizni  jismonan  sog`lom,  kuchli  iroda  va  yuksak 

intellektual  salohiyatga  ega  insonlar  etib  tarbiyalashning  bosh  omili,  o`zbek

 

sportining  kelajagi  xalqaro  maydondagi  obro`-e`tiborini  yuksalitirish  asosi

 

bo`lgan bolalar sportini rivojlantirish umummilliy harakatga aylandi. 

O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2016 yil 29 dekabrda qabul qilingan 

qarori

1

 ijrosini ta’minlashda bolalarni maktab ta’limiga tayyorlash darajasini tubdan 

yaxshilash,  ta’limtarbiya  jarayoniga  zamonaviy  ta’lim  dasturlarini  tatbiq  etish, 

malakali  pedagog  kadrlar  bilan  ta’minlash,  bolalarni  har  tomonlama  intellektual, 

ahloqiy,  estetik  va  jismoniy  rivojlantirish  uchun  shart-sharoitlar  yaratish,  ta’lim 

muassasalarning  moddiy-Jismoniy  tarbiya  metodikasi  maktabgacha  yoshdagi 

bolalar  jismoniy  tarbiyasining  o’ziga  xos  xususiyatlarini  ochib  beradi.  Jismoniy 

tarbiya metodikasi amaliyot bilan uzviy bog’liqdir. 

Maktabgacha  yoshdagi  bolalarga  ta`lim-tarbiya  berishning  asosiy  maqsad  va

 

vazifalari  bolalarni  jismoniy  va  aqliy  jihatdan  rivojlantirish,  ularning  ruhiyat,

 

shaxsiy  qobiliyatlari,  intilishi  va  ehtiyojlarini  qondirish,  milliy  va  umuminsoniy

 

qadriyatlarga, mustaqillik g`oyalariga sodiq holda voyaga etib borishini ta`minlash,

 

 

1

 “

2017-2021 yillarda maktabgacha ta’lim tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to’g’risida” gi 

PQ-2707-sonli qarori

 

---

ularni maktabgacha yoshdagi bolalar ta`lim-tarbiyasiga qo`yilgan davlat talablariga

 

muvofiq maktab ta`limiga tayyorlashdan iborat.

 

Bola  dunyoga  kelgan  kundan  boshlab,  davlat  va  jamiyat  hamda  ota-ona

 

zimmasiga  uni  sog`lom,  aqlli,  xushxulqli  qilib  tarbiyalash  vazifasi  qo`yiladi.

 

Davlat  va  jamiyatning  kelajagi  yosh  avlodning  qanday  voyaga  etishiga  ko`p

 

jihatdan bog`liqdir. O`z navbatida jamiyat taraqqiyoti millatning ma`naviy darajasi

 

bilan belgilanadi. 

Mamlakatimiz  mustaqillikka  erishgach  barcha  sohalar  singari  ta`lim

 

tarbiyada ham  ko`pgina yangilanishlarni  amalga oshirish  ehtiyoji tug`ildi. Buning

 

uchun  esa  pishiq-puxta  ishlangan,  ma`lum  maqsad  va  vazifalarni  o`zida

 

mujassamlashtirgan  istiqbolli  dastur  talab  etilar  edi.  Birinchi  Prezidentimizning

 

mustaqillikning ilk yillaridan boshlab ushbu sohada bo`lgan alohida e`tibori, uning

 

taraqqiyoti  timsolida  yurtimizning  porloq  kelajagini,  davlatimizning  buyukligini

 

tasavvur  etganligining  natijasi  o`laroq  1997yilda  "Ta`lim  to`g`risida"  gi  Qonuni

 

hamda  "Kadrlar  tayyorlash  milliy  dasturi"

2

  dunyoga  keldi.  Unda  uzluksiz  davom

 

etadigan  bir  butun  ta`lim-tarbiya  jarayonining  belgilovchi  ilk  turi-maktabgacha

 

ta`lim,  deya  ataladi.  Birgina  ushbu  yondashuvning  o`ziyoq  bu  ta`lim  turiga  har

 

tomonlama  ehtiyotkorlik  va  mehribonlik  bilan  qaramoqni  talab  etadi.  Negaki,

 

bugunki  bolakay  yoki  qizaloq  zimmasida  XXI  asrda  kuchga  to`lib,  sog`lom,

 

bilimli,  aqlli  bo`lib  jamiyatimizning  faol  a`zolariga  aylanishdek  ulkan  vazifa

 

turibti.  Bunda  esa  ular  sizu-bizga-kattalarga  ishonishadi.  Agar  yoshlarimizdagi

 

shijoatni,  kuch-quvvatni,  bilimdonlikni,  fidoiylik  va  vatanparvarlik  bilan

 

uyg`unlashtira olsak, bundan-da ziyoda qudratni topa olmaymiz. 

Maktabgacha  yoshdagi  va  kichik  maktab  yoshidagi  bolalar  bilan 

ish 

olib  borishda  bu  qoidalar  quyidagilarda  o‘z  ifodasini  topadi. 

Shaxsni 

har 

tomonlama 

rivojlantirish 

qoidasi 

harakat 

madaniyati 

iisoslarini  shakllantirishni  va  ayni  vaqtda  aqliy  qobiliyatlami  (topqirlik, 

 

2

 

Mazkur dastur O‘zbekistan Respublikasining 2020-yil 23-sentabrdagi O‘RQ-637-sonli “Ta’lim 

to‘g‘risida”gi qonuniga asosan o‘z kuchini yo‘qotgan.

 

---

kuzatuvchanlik, qiziqish va boshq.), axloqiy fazilatlami (intizomlilik, jamoatchilik 

va  boshq.),  estetik  didni  rivojlantirishni  ta’minlaydi.  U  yoki  bu  alohida  jismoniy 

mashq turlariga erta ixtisoslashuvga yo‘l qo‘yib bo‘lmaydi. U bola salomatligiga va 

uning  uyg'un  jismoniy  rivojlanishiga  zarar  yetkazishi,  yangi  ko‘nikmalar, 

keyinchalik 

sport 

mahorati 

tarkib 

topishida, 

shakllanishida 

i|iyinchilik tug‘dirishi mumkin. Sog‘lomlashtirish yo‘nalishi qoidasi materiallar va 

vositalar  mazmunini,  hajmini  tanlashni  ko‘zda  tutadi,  u  salomatlikni 

mustahkamlashni, 

shifokor-pedagog 

nazoratini 

amalga 

oshirishni 

ta’minlaydi.