C
ədvəl 1.
İllər
Kitabxananın
fondu
Oxucuların
ümumi sayı
Kitabxanaya
ümumi oxucu
g
əlişinin
miqdarı
S
ənəd
verilişinin
miqdarı
1999
1999060
14953
697558
1540159
2000
2003515
15756
747333
1650060
2001
20010227
14519
860996
1685281
2002
2016901
15478
850975
1601860
2003
2025988
14207
811859
1512490
2004
2033986
14886
821538
16115228
2005
2041505
15062
928611
1612288
2006
2045551
15242
946785
1631314
2007
2.458891
64.326
926785
1687686
Elektron kataloqa salınmış çap əsərlərinin illər üzrə qeydiyyatı
C
ədvəl 2.
İllər 2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
5623
7049
24470
23062
24865
26370
22065
C
ədvəl 3.
İllər
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
Kataloq
əsasında
yoxlanılmış
və
yeni
alınmış
ədəbiyyatın
sayı
3664
2551
2991
3019
3050
3060
7619
5278
1755
1475
1784
2281
2300
3529
a)Azərbayca
n dilində
b) Rus
dilində
1669
1076
1207
738
740
1531
Təkrar
keçmiş
ədəbiyyatın
sayı
1667
362
847
1017
900
1205
234
305
Təsvir
olunmuş
kitabların
sayı
849
741
912
838
800
2000
796
1489
Tərtib
olunmuş
koməkçi
kartoçkaları
n
sayı
a)Sistemli
b)əlifba
876
382
971
383
904
423
744
221
750
230
2005
508
883
284
1503
570
Nadir
fondun
kartoçkaları 1862
-
Texniki
cəhətdən
işlənmiş
kitabların saı
a)Kitablara
şifrə
yazılması
b)
kartoçkalara
şifrə
1379
1641
1386
1568
1754
2057
1659
1877
1400
1600
2508
3175
5842
1727
4305
2800
Elmi kitabxanın komplektləşdirmə kitab işləmə və kataloqlaşdırma
şöbəsi 2004-cü ildə 3019 kitab işləmişdir. Bunlardan 2228-i Azərbaycan
dilind
ə, 783-ü rus dilində olmuşdur. İlk dəfə keçən kitabların sayı 669 ədəd
olmuşdur. Əlifba kataloquna 1065 kartoçka düzülmüşdür, 954 adda kitab
elektron kataloqa salınmışdır.
Bak
ı Dövlət Universitetinin Elmi Kitabxanasının kitabişləmə və
kataloqlaşdırma şöbəsi 7619 kitab işləmişdi ki, bunlardan 2220-si azərbaycan
dilində, 399-u rus dilində olmuşdur. İlk dəfə keçən kitabların sayı 796 nüsxə
olmuşdur. Əlifba kataloquna 980 kartoçka düzülmüşdür, 2078 adda kitab
elektron
kataloqa salınmışdır. 2008-ci ildə isə 5317 kitab işlənmiş, 24 disk
alınmışdır, Bunlardan 3335-i azərbaycan dilində, 1967-si rus dilində, ilk dəfə
keçən kitabların sayı 1552 nüsxə olmuşdur. Əlifba kataloquna 2005 kartoçka
düzülmüşdür. 4185 adda kitab elektron kataloqa salınmışdır. Beləliklə BDU-
nun Elmi Kitabxananın kitabişləmə və kataloqlaşdırma şöbəsinin
əməkdaşlarının apardığı işlər nəticəsində kitabxananın informasiya sisteminin
təkmilləşdirilməsi sahəsində xeyli işlər görmüşdür. [3]
Elektron kitabxana istifad
ə üçün açıq olan lokal və uzaq məsafədə
yerləşən paylanmış informasiya ehtiyatlarına malik olur. Elektron
kitabxanaların informasiya ehtiyatları rəqəmli formada hazırlanmış müxtəlif
formatlı sənədlərdən ibarətdir. Elektron kataloqun ədəbiyyat fondu hazırda
ənənəvi kataloqlardan daha dolğun biblioqrafık məlumata malik olduğundan,
oxucuya çoxelementli və çoxsəviyyəli axtarış imkanları təşkil edir. Bunun
nəticəsində ədəbiyyatın oxucuya çatmaq ehtimalı xeyli artır. Kitabxana -
informasiya Sistemində xüsusi avtmatlaşdırılmış işçi yeri nəzərdə tutulmuşdur.
İRBİS Avtomatlaşmış Kitabxana-İnformasiya Sistemində lokal şəbəkə
vasitəsilə elektron kataloqda ədəbiyyat axtarmaq və kitabxanada sərbəst
nüsxəsi olan ədəbiyyatı sifariş vermək üçün "Oxucu Avtomatlaşmış İşçi yeri,
İnternet Beynəlxalq kompüter-informasiya şəbəkəsi vasitəsilə uzaq məsafədən
online ədəbiyyat axtarışı üçün Web-İRBİS kodunu nəzərdə tutmuşdur.
Bu mənada Bakı Dövlət Universiteti Elmi Kitabxanası Sərəncamda
ir
əli gələn məsələlərin həllində qüvvələrini səfərbər edərək, bu istiqamətdə
səylərini əsirgəməməlidirlər.
ƏDƏBİYYAT
1.Az
ərbaycanda kitabxanaların fəaliyyətinin yaxşılaşdırılması haqqında: Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin sərəncamı//Azərbaycan -2007. 21 aprel
2. Bakı Dövlət Universitetinin Elmi Kitabxanasının hesabatları
3. X
ələfov A.A. Bakı Dövlət Universitetinin Elmi Kitabxanası 90 il elm və təhsilin
xidm
ətində: Monoqrafiya-B: Bakı Dövlət Universiteti nəşriyyatı, 2009-210 s.
4. X
ələfov A.A. “İnformasiya bcəmiyyəti və kitabxanaların vəzifələri” Mövzusunda
ümumrespublika elmi-
praktiki seminar//Kitabşünaslıq və vivlioqrafiya.-B.,2005-№5-i 8-17
5.X
ələfov A.A. Qurbanov A.İ.: Kitabxanaların kompütürləşdirilməsinin əsasları:
D
ərslik.-B.: Bakı Universiteti nəşriyyatı, 2007-200 s.
6. İnformasiya, informasiyalaşdırma və informasiyanın mühafizəsi haqqında:
Az
ərbaycan Respublikası Milli Məclisinin Qanunu//Azərbaycan Respublikası Qanunvericilik
Toplusu, 1998-
№6-1214-1222
7. İsmayılov X.İ. Kitabxana və informasiya texnologiyaları: Dərs vəsaiti.-B.: Nurlan
N
əşriyyatı Poliqrafiya Mərkəzi, 2009-312 s.
8. Kitabxanaların kompüterləşdirilməsi “Elmi Tədqiqat laboratoriyası”nın 1999-
2009-cu ill
ər üzrə hesabatları
9. Mustafayeva S. MARC firmasının yaranması və tətbiqi//kitabxanaşünaslıq və
biblioqrafiya; elmi-n
əzəri və təcrübi jurnal.-B:Bakı Universiteti nəşriyyatı, №1.s 75-81
10. Rüst
əmov Ə., Mustafayeva N. Respublika kitabxanalarında əsas proseslərin
avtomatlaşdırılması//Kitabxanaşünaslıq və biblioqrafiya.-2007. №2-s.15-27
A.A
лиев
КОМПЛЕКТОВАНИЕ УЧЕБНОЙ ЛИТЕРАТУРЫ В НАУЧНОЙ
БИБЛИОТЕКЕ БГУ
РЕЗЮМЕ
В статье были проанализированы состояние комплектование учебной
литературы в научной библиотеке БГУ. А также уделоно внимание состав структуры и
степен охвата различных отраслей науки учебной литературы.
A.Aliyev
ACQUISITION OF TEXTBOOKS IN THE SCIENTIFIC LIBRARY OF BSU
SUMMARY
The article analyzed the status of acquisition of textbooks in the Scientific Library of
BSU. And account the composition of the structure and step coverage of the different branches
of science textbooks.
Nadir İSMAYILOV
dosent, “Biblioqrafiyaşünaslıq” kafedrasının müdiri
Fidan NAZİM QIZI
“
Biblioqrafiyaşünaslıq” kafedrasının magistrantı
AMEA-
NIN İNFORMASİYA TEXNOLOGİYALARI İNSTİTUTUNUN
ƏSAS FƏALİYYƏT İSTİQAMƏTLƏRİ VƏ İNFORMASİYA
TƏMİNATI
Açar sözl
ər:əsas fəaliyyət istiqamətləri, informasiya təminatı, elmi-texniki
informasiya,informasiya xidm
əti, informasiya kommunikasiya texnolologiyaları
Ключевыеслова:основные
направления
деятельности,
информационное
обеспечение,научно-технической информация,информационная служба, информация
коммуникация технологии
Keywords:the main activities,information provision, scientific and technical
information, information service,information communication technology
AMEA-
nın İnformasiya Texnologiyalari İnstitutunun əsasını
Az
ərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin 1971-ci il 4 iyun tarixli 121 saylı
s
ərəncamı, Azərbaycan EA-nın Rəyasət Heyətinin 1971-ci il 18 iyun tarixli 26
saylı qərarı ilə xalq təsərrüfatında avtomatlaşdırılmış idarəetmə sistemlərinin
yaradılması və tətbiqi məqsədilə Azərbaycan SSR EA-nın Kibernetika
İnstitutunun nəzdində yaradılmış 1971-ci iyulun 16-dan ( layihə-konstruktor
t
əşkilatı hüququnda) təsərrüfat hesabı eksperimental istehsalat ilə
“Avtomatlaşdırılmış İdarətmə Sistemləri” (AİS) şöbəsi təşkil etmişdir. Şöbəyə
1971-1981-ci ill
ərdə Ç.A.Ağalarov və Z.Ə. İsgəndərzadə rəhbərlik
etmişlər.(1,s.82)
Xalq t
əsərrüfatı işlərinin sürətləndirilməsi və inkişafı üzrə tədbirlər
haqqında Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin 1982-ci il 18 mart tarixli 152
saylı qərarı ilə AİS şöbəsi respublikada AİS-lərin yaradılması və onların
əlaqələndirilməsi üzrə EA-nın və Dövlət Plan Komitəsinin tabeliyində
müst
əqil baş təşkilata çevrilmişdir. Təşkilati işlərdə akad. İsmayıl
İbrahimovun böyük əməyi olmuşdur.Həmin illərdə şöbəyə Yunis Mahmudov
(1982-1988) v
ə Rafiq Qasımov (1988-1991) rəhbərlik etmişlər. 1991-ci ildən
şöbənin direktoru Əli Abbasov olmuşdur.
AİS şöbəsi yarandığı gündən etibarən respublikada texnoloji prosesləri
idar
ə edən xüsüsi hesablama qurğularının yaradılması və tətbiqi ilə məşğul
olmuşdur. Son zamanlar AİS şöbəsinin fəaliyyətinin əsas istiqamətləri
müxt
əlif təyinatlı informasiya-hesablama şəbəkələrinin, ekspert sistemlərinin,
veril
ənlər bankının və paylanmış informasiya emalı sistemlərinin işlənməsi və
t
ətbiqi üzrə elmi-tədqiqat, təcrübi-konstruktor və lahiyə işlərinin həyata
keçirilm
əsindən ibarət olmuşdur.
AİS şöbəsində 200-ə yaxın əməkdaş çalışmış, onlardan 4-ü elmlər
doktoru, 14 n
əfəri isə elmlər namizədi olmuşdur.
1991-1994-cü ill
ərdə AİS şöbəsinin ən böyük nailiyyətlərindən biri də
respublikada ilk d
əfə olaraq (1991-ci ildə) elektron poçt xidmətinin və
İnternet Beynəlxalq kompüter şəbəkəsinin Azərbaycanda qovşaqların
yaradılması və istifadəyə verilməsi olmuşdur.
Ümumilikd
ə bu illər ərzində AİS şöbəsində:
1) Respublikada ilk d
əfə WAN – qlobal şəbəkədə texnologiyaları
(X.25, SNA, DECNET, TCP/IP v
ə s.) tədqiq olunmuş və real praktik nəticələr
əldə olunmuşdur. İlk dəfə respublikada CM-4 tipli EHM-lər əsasında 3
qovşaqdan ibarət hesablama maşınları şəbəkəsi, Moskva-Bakı Tbilisi şəhərlər
arasında X.25 şəbəkəsi yaradılmışdır və s ;
2) Respublikada ilk d
əfə LAN-lokal şəbəkə texnologiyaları tədqiq
olunmuş və müxtəlif qurumlarda tətbiq olunmuşdur;
3) Respublikada ilk d
əfə veb-texnologiyası mənimsənilmiş və 1995-ci
ild
ə AMEA-nın www.ab.az saytı yaradılmışdır.
AİS şöbəsinin o illərdə informasiya texnologiyaları və
telekommunikasiya sah
əsində apardığı tədqiqatların perspektivliyini nəzərə
alaraq şöbə statusu saxlanılmaqla Azərbaycan EA-nın Reyasət Heyətinin 17
yanvar 1997-
ci il tarixli 22/1 saylı qərarına uyğun olaraq Azərbaycan EA
İnformasiya-Telekommunikasiya Elmi Mərkəzi (İTEM) adlandırıldı. Belə ki,
informasiya texnologiyalarının müxtəlif sahələri olan kompüter şəbəkələrinin,
ekspert sisteml
ərinin, informasiya təhlükəsizliyinin təmin olunması kimi elmi-
texniki tutumlu m
əsələlərin həlli istiqamətlərində İTEM-in əməkdaşları
mühüm n
əticələr əldə etmiş və onların böyük əksəriyyəti praktikada tətbiq
olunmuşdur. İTEM düyanın bir sıra qabaqcıl aparıcı elmi təşkilatları ilə
əlaqələr yaratmış və onun əməkdaşlarının müasir informasiya texnologiyaları
sah
əsində bir çox elmi işləri nəşr olunmuşdur.
1991-2001-ci ill
ərdə görülən işlər direktor Ə.M.Abbasovun
r
əhbərliyi ilə həyata keçirilmişdir. Bu işlərin həyata keçirilməsində həmçinin
AİS şöbəsinin Baş mühəndisi R.M.Əliquliyev, laboratoriya müdirləri
M.M
əmmədova, Ə.Əliyev, R.Ələkbərov və Q.Orucov, F.Fərmanov və
başqaları aktiv iştirak etmişlər (1,s.84).
Az
ərbaycan Respublikasının Prezidenti Heyder Əliyevin 15 may 2001-
ci il tarixli f
ərmanının yerinə yetirilməsi istiqamətində Azərbaycan Milli
Elml
ər Akademiyasında struktur dəyişiklikləri haqqında Azərbaycan
Respublikası Nazirlər Kabinetinin 21 may 2002-ci il tarixli 81 saylı Qərarına
əsasən AMEA-nın İnformasiya Telekomminikasiya Elmi Mərkəzin bazasında
İnformasiya Texnologiyaları İnstitutu yaradıldı.
İnformasiya Texnologiyaları İnstitutunun əsas fəaliyyət istiqamətləri
fundamental araşdırmalar aparmağa geniş imkanlar açmışdır. İnstituta
akademik R.M
.Əliquliyev rəhbərlik edir. Onun rəhbərliyi ilə institut qisa
müdd
ət ərzində İKT-nın ən müasir problemləri sahəsində tədqiqatlar
aparmağa malik olan bir kollektivə çevrildi.
İnstitutun əsas fəaliyyət istiqamətləri aşağıdakılardır:
1. Elmi-T
ədqiqat fəaliyyəti;
2. Elmi-
İnnovasiya fəaliyyəti;
3. T
ədris-İnnovasiya fəaliyyəti;
4. Veb-xidm
ətləri;
5. Multimedia xidm
ətləri;
6. Kompüter xidm
ətləri;
İnstitutun əsas fəaliyyət istiqamətlərindən biri olan Elmi-tədqiqat
f
əaliyyətində mətnlərin avtomatik referatlaşdırılması problem olaraq
götürülmüşdür. Bu problem Bul dəyişənli xətti və qeyri-xətti proqramlaşdırma
m
əsələləri kimi formalizə olunmuş və onların həlli üçün evolyusiya və “sürü”
intellektin
ə əsaslanan alqoritmlər işlənilmişdir.
İnformasiya təhlükəsizliyi üçün milli informasiya fəzasının
t
əhlükəsizliyi sisteminin konseptual arxitekturu işlənilmişdir. Bu barədə
informasiya Journal of İnformation jurnalında verilmişdir.
Biometrik texnologiyaların və kriptoqrafik sistemlərin praktiki
üstünlükl
əribirləşdirməklə barmaq izlərinin tekstur deskriptorları əsasında
f
ərdi kriptoqrafik açarların generasiyası üsulu işlənilmişdir. Alınmış nəticələr
Expert Systems with Applications, Automatic Control Computer Sciences
jurnallarında çap olunmuşdur (2,s.8).
Elmi-
İnnovasiya fəaliyyətində İnstitutun iştirak etdiyi Dövlət
Proqramları olduqca əhəmiyyətlidir. İnstitutun iştirak etdiyi Dövlət
proqramları aşağıdakılardır:
1. “Az
ərbaycan Respublikasında 2009-2015-ci illərdə elmin
inkişafı üzrəMilli Strategiya” və “Azərbaycan Respublikasında 2009-2015-ci
ill
ərdə elmin inkişafı üzrə Milli Strategiyanın həyata keçirilməsi üzrə Dövlət
proqramı;
2. “Az
ərbaycan Respublikasında biometrik eyniləşdirmə sisteminin
yaradılması üzrə 2007-2012-ci illər üçün Dövlət Proqramı”;
3. “Az
ərbaycan
Respublikasında
rabitə
v
ə
informasiya
texnologiyalarının inkişafı üzrə 2010-2012-ci illər üçün Dövlət Proqramı”;
4. “2008-2012”-ci ill
ərdə Azərbaycan Respublikasında təhsil
sisteminin informasiyalaşdırılması üzrə Dövlət Proqramı;
İnstitutun nəznində respublika üzrə doktorant və dissertantların
“İnformatika” fənninin tədrisi, namizədlik minimumlarının qəbulunu həyata
keçir
ən, iqtisadiyyat, hümanitar, və s sahələrdə kompüter-informasiya
texnologiyalarının tətbiqi ixtisasları üzrə müasir tələblərə cavab verən Tədris-
İnnovasiya Mərkəzi fəaliyyət göstərir.
T
ədris-İnnovasiya Mərkəzi Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
yanında Ali Attestasiya Komisiyası kollegiyasının 25 oktyabr 2002-ci il tarixli
6 saylı, 16 dekabr, 2002-ci il tarixli 17 saylı, həmçinin AMEA Rəyasət
Hey
ətinin 15 yanvar 2003-cü il tarixli 2/5 saylı qərarlarına əsasən
yaradılmışdır.
T
ədris-İnnovasiya Mərkəzinin fəaliyyətinə doktorant və dissertantlara
informatika f
ənninin tədrisi və imtahanların qəbulu, distant təhsil, e-dövlət
üçün kadr hazırlığı, ali təhsil müəssisələri ilə əməkdaşlıq, olimpiya mərkəzi,
G
ənc Proqramçılar Məktəbi, təhsilin informasiyalaşdırılması prosesində
iştirakı daxildir.
İnformasiya texnologiyaları sahısində elmi kadrların hazırlanması
m
əqsədilə İTEM-də aspiranturanın fəaliyyətə başlaması üçün AMEA RH-nin
16 yanvar 2002-
ci il tarixli 1/1 №-li qərarı olmuşdur.
Bu q
ərara əsasən AMEA İTİ 2002-ci ildən başlayaraq hər il aşağıdakı
ixtisaslar üzr
ə aspiranturaya tələbə qəbulu aparır:
1. Sistemli analiz, idar
əetmə və informasiyanın işlənməsi;
2. Sosial v
ə iqtisadi sistemlərdə idarəetmə;
3. Telekommunikasiya sisteml
əri və kompüter şəbəkələri;
4. İnformasiyanın mühafizə üsulları və sistemləri.
2003-2012-ci ill
ər ərzində 11000-dən artıq doktorant və dissertant
informatika f
ənni üzrə kurslarda iştirak edib imtahan vermişdir.
Az
ərbaycanın rayonlarında fəaliyyət göstərən Kompüter Tədrisi
M
ərkəzlərinə metodik dəstək göndərilmiş, bu kurslarda təhsil alan 581 nəfərin
bilikl
ərinin yoxlanılması və sertifikatlaşdırılması işləri həyata keçirilmişdir.
Ümümt
əhsil məktəblərinin müəllimləri ilə birgə informatika fənninin
t
ədrisi problemlərinin müzakirəsinə həsr olunmuş müxtəlif görüşlər,
seminarlar keçirilmişdir. İKT sahəsinə aid müxtəlif dərsliklər hazırlanmış,
eyni zamanda k
ənar təşkilatlar və müəlliflər tərəfindən hazırlanmış dərs
v
əsaitlərinin ekspertizası və onlara rəylərin verilməsi işləri görülmüşdür.
Hemin dersliklere Beynelxalq İnformatika Olimpiadaları, Yeni Media, Excel,
Adobe Photoshop, Mü
əllimlər üçün Sosial Servislər aiddir.
AZScienceNet kompüter şəbəkəsinə qoşulmuş institutlarda
kabell
əşdirmə işləri aparılmış və 200-ə yaxın kompüter İnternet şəbəkəsinə
qoşulmuşdur. AMEA M.Füzuli adına Əlyazmalar, İqtisadiyyat, Fəlsəfə,
Sosiologiya, v
ə Hüquq, Geologiya İnstitutlarının, Mərkəzi Elmi Kitabxananın
lokal kompüter şəbəkələri intellectual kommutatorlar əsasında yenidən
qurularaq İnternet şəbəkəsinə çıxışla təmin edilmişdir. AZScienceNet
kompüter şəbəkəsini nəticəsində www.azsciencenet.az veb saytı yaradılmışdır
(6,s.1). AMEA R
əyasət Heyətinin 26 sentyabr 2001-ci il tarixli qərarı ilə
www.science.az
portalının yaradılması İnformasiya Texnologiyaları
İnstitutuna həvalə edilmiş və 2003-cü ilin sentyabr ayından istifadəyə
verilmişdir.www.science.az portalı bir-birinin güzgü əksi olan Azərbaycan,
rus, ingilis dill
ərində fəaliyyət göstərir. Portal AMEA Reyasət Heyətinin,
bölm
ə və şöbələrinin, elmi müəssisə və digər təşkilatlarının, həqiqi və müxbir
üzvl
ərin, elmlər doktorlarının fəaliyyətini əks etdirən böyük informasiya
bazasına və güclü axtarış imkanlarına malik olan bir informasiya sistemidir.
Portalda m
əlumat mübadiləsi zamanı müəyyən normalara əməl olunur. Portal
AMEA v
ə bütövlükdə respublika elmi ictimai mühitində baş verən
yenilikl
ərin- müxtəlif seminarların, elmi və elmi-texniki konfranslar,
simpoziumlar, yubileyl
ər, nəşrlər, görüşlər haqqında informasiyaların operativ
əldə edilərək istifadəçilərə, AMEA-nın institut və təşkilatlarında
əməkdaşlarının bir-birilərinin informasiya ehtiyatlarından kütləvi istifadə
etm
əsinə, digər tərəfdən isə onların hər birinin dünya informasiya fəzasında
tanınmasına geniş imkan yaradır. Məlumat mübadiləsi zamanı müəyyən
normalara
əməl olunur (4,s.22).
2012-ci ild
ən etibarən Multimedia Mərkəzi tərəfindən dizayn işləri,
müxt
əlif formatlı kitabların çapı, cildləmə işləri, avtoreferatların çapı, kitab və
jurnalların tərtibatı həyata keçirilir.
İnstitut dünyanın 20 ölkəsi ilə əməkdaşlıq edir. Keçirilən görüşlərdə 19
xarici qurumun 100-d
ən çox alim və mütəxəssisdən ibarət nümayəndə heyəti
iştirak edir. İnstitutun 9 əməkdaşı 14 xarici quruma səfər etmişdir. İnstitutun 4
əməkdaşı bir il müddətinə xarici elmi tədqiqat qurumlarına ezam edilmişdir.
İnstitut bir beynəlxalq konfransda təşkilatçı olmuşdur. İnstitutun əməkdaşlıq
etdiyi beyn
əlxalq təşkilatlar aşağıdakılardır:
1. Terena
2. Thomson Reuters
3. İEEE
4. Springer
5. Microsoft
6. ACM
7. UNCTAD
ELSEVİER-in Türkiyə və Mərkəzi Asiya ölkələri üzrə meneceri
Ayhan Saracoğlu və Almaniyanın “Springer” beynəlxalq elmi bazasının
Türkiy
ə, Qafqaz, və Mərkəzi Asiya ölkələri üzrə meneceri Sıtkı Aktaş ilə
görüşlər keçirilmişdir.
İnformasiya, İnformasiyalaşdırma və İnformasiyanın mühafizəsi
haqqında Azərbaycan Respublikasinin qanununda qeyd edilirki Dövlət
hakimiyy
əti və yerli ozunuidarə orqanları, təşkilati
‐huquqi və mülkiyyət
formasından asılı olmayaraq bütün müəssisə, idarə və təşkilatlar, vətəndaşların
informasiya sisteml
əri, texnologiyaları və onların təminat vasitələrinin
yaradılması və istehsalında bərabər hüquqları vardır.Dövlət informasiya
sisteml
ərinin, texnologiyalarının və onların təminat vasitələrinin yaradılması
v
ə istehsalı sahəsində elmi və təcrubi
‐layihə işlərinin aparılmasına şərait
yaradır (3.s,6).
AMEA-
nin İnformasiya Texnologiyalari İnstitutunun əməkdaşlarının
informasiya t
əminatında “İnformasiya xidməti”nin əsas rolu vardır.
“İnformasiya xidməti”nin tərkibinə adi kitabxana, elektron kitabxana,
İnternetə sərbəst daxil olub lazımi informasiyaları əldə etmək, CDN
texnologiyası əsasında dinamiki formalaşan intellektual informasiya
fondlarının yaradılması və s. kimi imkanlar daxildir. İnstitutun əməkdaşları
dem
ək olar ki, keçmiş SSRI ərazisində nəşr olunan bütün elmi, elmi-praktiki,
texnoloji, populyar v
ə s. kimi kitab və jurnallarla müntəzəm olaraq təmin
olunurlar. İnstitutun əməkdaşları ingilis dilli mənbələr olan IEEE, ACM kimi
nüfuzlu elektron kitabxanalara abun
ə olublar və Springer, Blackwell kimi
n
əşriyyatların e-jurnallarına giriş imkanları var. İnstitutun əməkdaşları vaxtlı-
vaxtında İT sahəsində dünyanın istənilən yerində keçirilməsi planlaşdırılan
beyn
əlxalq konfranslar, toplantılar haqqında məlumatlar alırlar.İnstitutun
əməkdaşlarını elmi-texniki informasiya ilə təmin etmək üçün müasir tələblərə
cavab ver
ən "İnformasiya xidməti" yaradılmışdır. "İnformasiya xidməti"nin
t
ərkibinə adi kitabxana, elektron kitabxana, İnternetə sərbəst daxil olub lazımi
informasiyaları əldə etmək, CDN texnologiyası əsasında dinamiki formalaşan
intellektual informasiya fondu v
ə s. daxildir (5,s.1).
İnstitutun tərkibində fəaliyyət göstərən “İnformasiya xidməti”nin işi
mühüm
əhəmiyyət kəsb edir. Bu xidmət hər şeydən əvvəl insitutun bütün
əməkdaşlarına İnternet xidmətlərindən sərbəst istifadə etmək imkanı yaradır.
İnstitut elmi-texniki informasiya sahəsində elmi-tədqiqat və ali təhsil
mü
əssisələrinin kitabxanalarına, həmçinin respublika səviyyəli digər
kitabxanalara metodiki köm
əyi həyata keçirir.
İnstitutun elmi-texniki informasiya təminatına beynəlxalq elmi-texniki
c
əmiyyətlər və elektron kitabxanalarla əməkdaşlıq daxildir. İnstitut
SpringerLink, IEEE computer society, Cambridge, ACM Digital Library,
IOP Science, Oxford Engilish Dictionary, EBSCO kimi elmi-texniki
c
əmiyyətlər və elektron kitabxanalarla əməkdaşlıq edir. İnstitutun elmi-
texniki informasiya t
əminatında 12 saylı şöbənin mühüm əhəmiyyəti vardır.
12 saylı şöbənin rəhbəri Mədinə Səidovadır. 12 saylı şöbənin əsas elmi
istiqam
ətləri aşağıdakılardır:
1. Elektron kitabxana şəbəkələrinin yaradılması problemləri;
2. E-kitabxana mühitind
ə sosial şəbəkələrin aşkarlanması problemləri;
3.Bibliometrik üsulların e-kitabxana mühitində tətbiqi imkanlarının
araşdırılması;
4. Qeyri-s
əlis məntiq vasitəsilə
kitabxana xidm
ətlərinin
t
əkmilləşdirilməsi problemləri.
12 saylı şöbənin əldə etdiyi əsas elmi nəticələr aşağıdakılardır;
1. İntellektual elektron kitabxana şəbəkələri modeli işlənmişdir;
2.İntellektual
elektron
kitabxanalarda
toplanmış
qeydiyyat
m
əlumatlarının intellektual emalı və analizi məsələləri araşdırılmışdır;
3. Qeyri-s
əlis çoxluqlar nəzəriyyəsinin tətbiqi ilə çap əlyazma
simvolları üçün tanıma sistemi hazırlanmışdır;
4. M
ətnlərin təsnifləşdirilməsi üçün alqoritm təklif olunmuşdur.
İnstitutun əməkdaşlarının məqalələrinin çap olunduğu indeksli
jurnallardan Knowledge-
Based System jurnalında 1 meqalə çap
olunmuşdur.Jurnalda bu məqaləyə 2,422 isnad olmuşdur. Expert Systems with
Applications jurnalında 4 məqalə çap olunmuşdur və 2,203 isnad olmuşdur.
Journal
of Automation and İnformation Sciences jurnalında 1 məqalə çap
olunmuşdur və 0,04 isnad olmuşdur. Bu jurnallar əsas impakt faktorlu
jurnallardır. Jurnalın impakt faktoru bu jurnalda çap olunmuş hər məqaləyə 2
il
ərzində düşən isnadların orta sayıdır. Evvəlcə məqalə jurnala göndərilir əgər
t
ələblərə uyğun gəlirsə qəbul olunur.
Hal-
hazırda institutda 250 əməkdaş fəaliyyət göstərir. İnstitutda, demək
olar ki, İT sahəsinin bütün seqmentləri üzrə yüksək ixtisaslı mütəxəssislər
vardır. İnstitutda 3 akademik, 7 elmlər doktoru, 15 fəlsəfə doktoru, 18
doktorant, 24 dissertant v
ə digər əməkdaşlar elmi-tədqiqat işləri ilə məşğul
olurlar.
Dostları ilə paylaş: |