www. kokanduni.uz MAKTABGACHA YOSHDAGI BOLALARNI SAN ʼ AT FAOLIYATI ORQALI IJODKORLIKKA O ʻ RGATISH Choriyeva Durdona Termiz pedagogika instituti Maktabgacha ta ʼ lim fakulteti Maktabgacha ta ʼ lim yo ʻ nalishi 1- bosqich 101- guruh talabasi Annotasiya. maqolamning mazmuni shundan iboratki maktabgacha yoshdagi
bolalarning ijodkorligini, badiiy va estetik didini shakillantirishda nimalarga e
ʼ
tibor qaratish
kerakligi. Tasviriy faoliyat , qo
ʻ
shiq aytish ,raqs tushish, dramatizatsiya o
ʻ
yinlar yordamida
fikrlash doirasini kengaytirish . Diqqat, xotirasini va tasavvurlarini kengaytirish ko
ʻ
zda
tutilgan. Bolalarda kreativlik va ijodkorligini oshirishda bolalarga ko
ʻ
proq erkinlik berilishi
tarafdoriman. Erkinlik orqali bolalarning shaxsiy fazilatlari ,dunyoqarashini bilib olishimiz va
yanada o
ʻ
stirishimiz mumkin.
Kalit so ʻ zla r.qo
ʻ
shiq ,raqs, ijodkorlik, dunyoqarash, diqqat ,tasavvur, xotira, idrok ,
tasviriy faoliyat, rivojlanish,xayol, obraz, maqsad,muvoffaqiyat.
Ijodkorlik tobora ko'proq aqliy faoliyatning eng mazmunli shakli, keng ko'lamli faoliyatni
muvaffaqiyatli amalga oshirishni ta'minlaydigan universal qobiliyat sifatida qaralmoqda.
Maktabgacha yosh - ijodkorlikni rivojlantirish uchun qulay davr. Aynan shu davrda ko'plab
sohalarda progressiv o'zgarishlar ro'y beradi, aqliy jarayonlar yaxshilanadi (diqqat, xotira,
idrok, tafakkur, nutq, tasavvur), shaxsiy fazilatlar va ular asosida qobiliyat va moyillik faol
rivojlanadi. Diqqatning rivojlanishidagi sezilarli siljishlarga qaramay, maktabgacha yoshdagi
barcha davrda beixtiyor e'tibor ustunlik qiladi. Biroq, bolalar uchun monoton narsaga e'tibor
qaratish hali ham qiyin. Ammo ular uchun qiziqarli bo'lgan faoliyat jarayonida diqqat juda
barqaror bo'lishi mumkin. Shunga o'xshash yosh naqshlari xotirani rivojlantirish jarayonida
kuzatiladi. Kattaroq maktabgacha yoshdagi xotira ixtiyoriy emas. Bola o'zi uchun eng katta
qiziqishni yaxshiroq eslaydi, eng yaxshi taassurot qoldiradi.
"Jismoniy rivojlanish va sog‘lom turmush tarzini shakllanishi Oilada va MTTlarda kun
tarti
biga rioya qilish ko‘nikmalarini shakllantirish, har kuni er
talab ota-onalar yoki katta
yoshdagi bolalar bilan birgalikda ertalabki badantarbiya mashqlarini bajarish, bolani MTT va
oilada shaxsiy gigiyena qoidalariga rioya qilishga o‘rgatish. Bolalarni MTT
va oilada jismoniy
faollikni, sog‘lom turmush tarzini rivoj
lantirishga jalb qilish.Ijtimoiy-hissiy rivojlanishOila,
ona, ota, momo, bobolarning o‘rni haqida to‘g‘ri tasavvur hosil qilish. Bolalarni bir
-biriga
do‘stona munosabatda bo‘lish, xotirjam muloqot
qilish ko‘nikmasini tarbiyalash.Nutq,
muloqot, o‘qish va yozish malakalariBog‘lanishli nutq ko‘nikmalarini rivojlantirish: oila
a'zolari haqida qisqacha tavsiflovchi hikoya yozish ko‘nikmalarini mustahkamlash. Oilasi
haqida hikoya qilish orqali bolalarnin
g so‘z boyligini (sifatlarni qo‘llab) boyitish. Hikoyalar
ya
ratish uchun oila haqidagi illyustrativ materiallardan foydalanish ko‘nikmalarini
shakllantirish. Bilish jarayonining rivojlanishiOila tushunchasini kengaytirish va u bilan
faxrlanish tuyg‘usini r
ivojlantirish. Milliy oilaviy qadriyatlar va an'analarga hurmatni oshirish.
Ijodiy rivojlanishSan’atning turli shakllari orqali “Mening oilam” iborasi haqida tasavvur va
tushunchani shakllantirish".Bolalar ijodiyotini rivojlantirish muammolariga bag'ishlangan
tadqiqotlarda, maktabgacha yoshda bolada uni ijodkor sifatida tavsiflovchi bir qator
xususiyatlar paydo bo'lishi qayd etilgan. Bu yangi mazmunga nisbatan o'zlashtirilgan ish
usullarini qo'llash, vazifalarni hal qilishning o'ziga xos usullarini topish, har xil turdagi
o'zgarishlardan foydalanish va hokazolarda faollik va tashabbuskorlikning namoyonidir. Ijro
faoliyatida (qo'shiq aytish, rasm chizish, dramatizatsiya o'yinlari, raqslar) ijod qilish