Korreksion pedagogika va logopediya

Ruhiy rivojlanishi sustlashgan bolalar

Reja
1 .R.R.S.bolalaming boshqa aloxida yordamga muxtoj bolalardan farqi. 2.Kliniko-psixologik belgilariga ko‘ra R.R.S.bolalar xillari
3 .Ruxiy rivojlanishdagi sustlikning kelib chiqish sabablari.

3. 
   R.R.S.bolalar uchun differensial va integratsiyalashgan ta’limning etilishi.
   

Ulgurmovchi o‘quvchilar orasida ruhiy rivojlanishi sustlashgan bolalar ham uchrab turad' 3 Ularning bilish faoliyati- intellekti mantiqiy tafakkuri, idroki, xotirasi,ixtiyoriy diqqati Л qobiliyati va boshqa xislatlariga birinchi o‘rinda markaziy nerv sistemasining kasalliklar, natijasida ruhiy rivojlanishi sustlashadi. Bunday bolalarda hissiyot, iroda sferasidaj kamchiliklar birlamchi, aqliy zaiflik esa ikkilamchi hodisa bo‘lib hisoblanadi.
T.A.Vlasova, M.S.Pevzner, V.I.Lubovskiy, T.V.Yegorova, K.S.Lebedinskaya! N.A.Nikashina, K.K.Mamedov, T).B.Shoumarov, N.A.Sipina, R.D.Triger va boshqaj olimlaming ma’Iumotlariga ko'ra boshlang‘ich sinf o‘quvchilarining 5, 8 foizini ana shunday bolalar tashkil etadi.
Ruhiy rivojlanishi sustlashgan bolalar aqliy darajasi jihatidan asosan ikki guruhga bo‘linadi:

1. 
   Yengil nuqsoni bor bolalar - bular maxsus sharoitda 1- 3 yil ta’lim- tarbiya olganlaridan keyin o‘qishni ommaviy maktabning tegishli sinfida davom ettirishi mumkin.
   
2. 
   Ruhiy rivojlanishida sezilarli darajada orqada qoigan bolalar — bular naktabni bitirguniga qadar maxsus sharoitda o‘qitilishi kerak. Bunday bolalar maktab dasturini sogiom tengdoshlari qatori o‘zlashtira olmaydi.Ruhiy rivojlanishi sustlashgan bolalarni ommaviy maktabda hamma qatori o‘qitish ta’lim jarayoniga ham salbiy ta’sir ko'rsatadi., ya’ni o‘rtacha o'quvchining saviyasini orqaga tortadi, yaxshi va a’lo o‘zlashtiruvchi o'quvchilami yetarli darajada o‘stirishgato‘sqinlikqiladi.
   

Dastur materiallarini yaxshi o‘zlashtira olmaganligi tufayli ruhiy rivojlanishi sustlashgan bolalar doim muvaffaqiyatsizliklarga uchrayveradi, bu narsa ularning hulq- atvorida aksariyat turli salbiy xislatlar yuzaga kelishiga sabab bo'ladi.
Olimlardan K.S.Lebedinskaya, G.P.Berto‘n, E.M.Dunayeva va boshqalar ruhan sust rivojlanganlikni klinik-psixologik jihatdan quyidagi hillarga bo'lishni tavsiya etadilar. 1) konstitutsional; 2) somatogen; 3) psixogen; 4)serebral shakli.
Ruhan sust rivojlanganlikning konstitutsional shaklini harakterlovchi belgil^aI4

50.