Kurs: 2 Qrup: 722a Tələbə

Korporativ vergilər - Əksər dövlətlərdə korporativ mənfəətlər korporativ vergi dərəcəsində, səhmdarlara ödənilən dividendlər isə ayrı dərəcədə vergiyə cəlb edilir. Belə sistemə bəzən "ikiqat vergi" də deyilir, çünki əslində səhmdarlara çatan mənfəət əslində iki dəfə vergiyə cəlb edilmiş olacaq. İşin bir həlli yolu belədir ki, Avstraliya və Böyük Britaniya vergi sistemlərinə görə dividendi alan şəxsin vergi krediti hüququ var, bu isə dividenddən gələn gəlirlərin artıq vergiyə cəlb olunduğunu təsdiq edir.

2. müəssisədə əmək məhsuldarlığının səviyyəsini xarakterizə edən göstəricilər
 Əmək insanın məqsədyönlü fəaliyyətidir. Əməyin göstəricisi onun məhsuldarlığıdır. Əmək məhsuldarlığını, istifadənin səmərəliliyini ölçmək üçün iki əsas göstərici istifadə olunur: məhsul və əmək intensivliyi.
İstehsal - iş vaxtı vahidinə və ya ildə orta hesabla bir işçiyə və ya işçiyə istehsal olunan məhsulların miqdarı (rüb, ay).
İstehsalın müəyyənləşdirilməsinin üç üsulu var: təbii, dəyər (pul) və əmək. İstehsal maddi və ya dəyər baxımından əmtəə (ümumi və ya satılmış) məhsulların həcminin işçilərin (və ya işçilərin) orta sayına nisbəti kimi müəyyən edilir.
Təbii qiymətləndirmə metodu, istehsal həcmini müvafiq fiziki (təbii) ölçü vahidlərində ifadə etmək mümkün olduqda, mono nomenklatura istehsalında istifadə olunur. Bu metodun üstünlüyü əmək məhsuldarlığının daha dəqiq və obyektiv nəticəsidir. Dezavantajı, yalnız homojen məhsul istehsal edən müəssisələrə tətbiq oluna bilər.
Qiymət metodu ən universaldır və buna görə ən geniş tətbiq tapmışdır. Onun köməyi ilə multinomenclature sənayesi olan müəssisələrdə əmək məhsuldarlığını hesablaya bilərsiniz. Qiymətləndirmə qiymətləndirmə metodundan istifadə etməklə yalnız bir müəssisə daxilində deyil, həm də bir bölgədə, sənayedə və bütövlükdə ölkədə əmək məhsuldarlığını müəyyən etmək və müqayisə etmək mümkündür. Bu göstərici dəyər metodu ilə qiymətləndirilərkən istehsal həcmi olaraq ümumi, satılan və ya satılan məhsullardan istifadə olunur.
İstehsal göstəriciləri yalnız istehsal həcmini ölçmək metodundan deyil, həm də iş vaxtının ölçü vahidindən (gün, saat və s.) Asılıdır.
İstehsalın təyin edilməsi üçün əmək metoduna normallaşdırılmış iş vaxtı metodu da deyilir. Bu metod məhsulların əməyin intensivliyi göstəricisinin istifadəsinə əsaslanır, bu da məhsul vahidi istehsal etmək üçün yaşayış əmək xərclərinin həcmini əks etdirir. Bu göstərici əsasən maşınqayırma müəssisələrində və istehsal müəssisələrində ayrı-ayrı sahələrdə əsas istehsal işçilərinin məhsuldarlığının qiymətləndirilməsində, komandalarda və həcmi fiziki vahidlərdə və ya dəyər baxımından ölçülə bilmədiyi heterojen və natamam istehsalın istehsalında istifadə olunur.
İstehsal göstəricisi ilə əmək məhsuldarlığının səviyyəsini müəyyənləşdirərkən, ölçü (məhsulun həcmi) və düsturun məxrəci (istehsal üçün əmək xərcləri və ya işçilərin orta sayı) müxtəlif ölçü vahidlərində ifadə edilə bilər. Bununla əlaqədar olaraq, istifadə olunan məxrəcdən asılı olaraq düsturlar saatlıq orta, gündəlik orta, aylıq orta, rüblük və orta illik istehsal ayırır.
Saatlıq ortalama istehsal nisbəti, bir işçinin faktiki işlədiyi bir saatlıq bir saat ərzində istehsal etdiyi orta məhsul həcmini xarakterizə edir. İstehsal olunan məhsulların həcmini işləyən adam-saat sayına bölməklə müəyyən edilir. Saatlı çıxışı hesablayarkən, şəhərdaxili boşalma vaxtı işlənmiş adam saatlarına daxil edilmir, buna görə də canlı əməyin məhsuldarlıq səviyyəsini ən dəqiq şəkildə xarakterizə edir.
Orta gündəlik istehsal nisbəti bir işçinin bir iş günü üçün istehsal etdiyi orta məhsul həcmini əks etdirir. İstehsal həcminin işlənmiş adam-gün sayına nisbəti kimi müəyyən edilir. Gündəlik məhsuldarlığı hesablayarkən, tam iş vaxtı kəsilmə və işdən çıxma günləri işlənmiş adam günlərinə daxil edilmir. Bu, orta saatlıq istehsaldan və iş gününün istifadə dərəcəsindən asılıdır, məhsullarına bərabərdir.
Əgər əmək xərcləri işçilərin orta sayı ilə ölçülürsə, orta hesabla bir işçiyə hesablanan orta aylıq (orta rüblük, orta) məhsul əldə edirsiniz (istehsal həcmi və işçilərin sayı ayın, rübün, ilin hansı dövrünə aiddir). Orta aylıq məhsul ortalama bir gündəlik işçinin gündəlik orta məhsuldarlığından və gündə işlədiyi günlərin sayından asılıdır. Aylıq orta məhsuldarlıq dərəcəsi sənaye istehsal işçilərinin orta işçisinə hesablana bilər.
Bir orta işçiyə (işçiyə) düşən orta rüblük və orta illik məhsuldarlığın göstəriciləri də eyni şəkildə müəyyən edilir.
Əmək girişi məhsul vahidinin istehsalı üçün iş vaxtının maya dəyəri. Əmək intensivliyi göstəricisinin üstünlüyü ondan ibarətdir ki, müəyyən bir məhsul növü istehsalının müxtəlif mərhələlərində yaşayan əməyin səmərəliliyini mühakimə etməyə imkan verir, nəinki bütövlükdə müəssisədə, həm də emalatxanada, saytda, iş yerində, yəni. dəyər baxımından hesablanmış bir istehsal göstəricisinin köməyi ilə edilə bilməyən müəyyən bir iş növünün icrasının dərinliyinə nüfuz etmək.
Buraya daxil olan əmək xərclərinin tərkibindən asılı olaraq texnoloji mürəkkəblik, istehsal xidmətinin mürəkkəbliyi, istehsalın mürəkkəbliyi və istehsalın idarə edilməsinin mürəkkəbliyi fərqləndirilir.
Əmək məhsuldarlığının artması makro və mikro səviyyədə nəzərə alınmalı olan böyük iqtisadi və sosial əhəmiyyət kəsb edir.
Makro səviyyədə (milli iqtisadi baxımdan) əmək məhsuldarlığının artması deməkdir: ümumi daxili və milli məhsulun artması,; yığım fondu və istehlak fondunun artması; genişlənmiş çoxalma üçün əsas; ölkə vətəndaşlarının yetişdirilməsi və sosial problemlərin həlli üçün əsas; ölkənin inkişafı və dövlətin iqtisadi qüdrətinin artması üçün əsasdır.
Mikro səviyyədə (müəssisədə) əmək məhsuldarlığının artması imkan verir: əmək məhsuldarlığının böyüməsi orta əmək haqqının artımından üstün olarsa, istehsal və satış xərclərini əhəmiyyətli dərəcədə azaltmaq; paribus ceteris, məhsul istehsalı və satış həcmini artırmaq və buna görə mənfəətin artması; işçilərə orta əmək haqqının artırılması üçün siyasət yürütmək; müəssisənin yenidən qurulması və texniki yenidən qurulması işlərini daha uğurla həyata keçirmək; müəssisə və məhsulların rəqabət qabiliyyətini artırmaq, işin maliyyə sabitliyini təmin etmək.
Əmək məhsuldarlığının səviyyəsinə iki qrupa bölünə bilən bir çox amillər təsir göstərir: işçi üçün fərdi və xarici. Fərdlərə ixtisas, bir yerdə iş təcrübəsi, yaş və s. Daxildir. Aşağıdakı amillər xarici hesab olunur: iş şəraiti, məhsulların əmək intensivliyi səviyyəsi, mövcud əməyin ödənilməsi və stimullaşdırılması sistemi, texnoloji tərəqqi, təbii şəraitin təsiri, istehsalın strukturundakı dəyişikliklər və digər amillər.
Daxili təcrübədə əmək məhsuldarlığını artırmaq üçün ehtiyatların aşağıdakı təsnifatı yayılmışdır:
İstehsalın texniki səviyyəsinin yaxşılaşdırılması (istehsalın mexanizasiyası və avtomatlaşdırılması; yeni avadanlıq növlərinin tətbiqi; yeni texnoloji proseslərin tətbiqi; məhsulların struktur xassələrinin yaxşılaşdırılması; xammalın və yeni struktur materialların keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması);
istehsalın və əməyin təşkilinin yaxşılaşdırılması (standartların və xidmət sahələrinin artırılması; standartlara cavab verməyən işçilərin sayının azaldılması; idarəetmə strukturunun sadələşdirilməsi; mühasibat və hesablama işlərinin mexanizasiyası; iş müddətinin dəyişdirilməsi; istehsal ixtisasının səviyyəsinin yüksəldilməsi);
xarici, təbii şəraitdə dəyişiklik (kömür, neft, filiz, torf hasil edilməsinin geoloji şəraitində dəyişiklik; qida maddələrinin tərkibində dəyişiklik);
istehsaldakı struktur dəyişiklikləri (müəyyən məhsul növlərinin spesifik çəkisinin dəyişməsi; istehsal proqramının mürəkkəbliyinin dəyişməsi; satın alınmış yarımfabrikat və komponentlərin payındakı dəyişiklik; yeni məhsulların xüsusi çəkisinin dəyişməsi).
Qeyd etmək lazımdır ki, əmək məhsuldarlığının artması müəssisənin son maliyyə nəticələrinə birbaşa təsir edir. mənfəət marjası. Bu təsir ilk növbədə məhsul istehsalı və satışının artması və maya dəyərinin azalması ilə özünü göstərir. Eyni zamanda, bu amilə görə maya dəyərinin azaldılması yalnız əmək məhsuldarlığının artım tempinin işçilərin orta əmək haqqının artım sürətini üstələməsi halında olacaqdır.