Leyla Alı qızı Mehdibəyli

HIAL)  çevir

ərək  serotoninin  oksidativ  deaminləşməsini  kataliz  edir.  Sonra  5-

hidroksi-3-indolasetaldehid (5-HIAL), aldehid dehidrogenaza 2 (ALDH2) vasit

əsi 

il

ə  5-hidroksi-3-indolsirkə  turşusuna  (5-HIAA)  çevrilir  və  yaxud  aldehid 

reduktaza (ALDR; EC 1.1.1.21) v

ə ya alkohol dehidrogenaza (ADH, EC 1.1.1.1) 

t

ərəfindən 5-hidroksitriptofola (5-HTOL) çevrilir [59]. 5-hidroksiindolsirkə turşusu 

sidiyin  t

ərkibində  orqanizmdən  xaric  edilir.  Belə  ki,  sağlam  şəxslərin  bir  günlük 

sidiyinin t

ərkibində 2-8 mq 5-hidroksiindolsirkə turşusu ifraz edilir [1].Beyində 5-

HIAA 1-5% konsantrasiyada mövcuddur, ancaq etanolun q

əbulu ilə bariz şəkildə 

arta  bilir.  Dig

ər  bir  kiçik  metabolit  isə,  5-HIAL  ilə  L-sistein  arasındakı 

kondensas

iya  reaksiyasından  meydana  gələn  5-hidroksindol  tiyazolidin 

kar

boksilik turşusudur (5-HITCA) [74].  

---

16 

 

 

Şəkil 1.3. Serotoninin sintezi və deqradasiyası 

Monoamin  oksidaza  fermenti  m

əməlilərdə  iki  izoformada  mövcuddur: 

monoamin  oksidaza  A  (MAO  A)  v

ə  monoamin  oksidaza  B  (MAO  B).  Hər  iki 

izoziml

ər serotonergik neyronlarda, müxtəlif kompartmentlərdə aşkar edilmişdir: 

MAO  B  somada  mitoxondrid

ə,  MAO  A  isə  sinaptik  terminallarda  mitoxondridə 

aşkar  edilir  [15].  Mərkəzi  sinir  sistemində  qlial  hüceyrələr  (astroglia)  sinapsları 

örtür  v

ə  daha  artıq  monoamin  neyrotransmitterlərini  metabolizə  etmək  üçün 

MAO-A v

ə MAO-B-ni də ehtiva edir [41]. 

Epifizd

ə  serotonindən  hormon  xassəsinə  malik  bioloji  aktiv  maddə  -