M ü n d ə r I c a t

Üzvi -bioloji əkinçilik. Bi istiqamət ekoloji, alternativ və bioloji, eləcə 

də  Le-metr-Buş  (Fransa)  və  ya  Myuler  -Ruş  (Şvetsariya)  texnologiyalarına 

---

208 

 

bərabərdir. Onun əsasında duran ideya:  Mineral  maddələr torpaqdan  yalnız 

ionlar  formasında  deyil  һəm  də  makrömolekul  (mikrosom)  formasında 

udulur və torpaq mikroorqanizmləri üçün qida maddələri rolunu oynayır. Bu 

mikroorqanizmlər çətin mənimsənilən birləşmələri bitkilər üçün asan udulan 

maddələrə  çevirir.  Buna  görə  üzvi  bioloji  əkinçilikdə  əsas  -  torpaq  mikro-

florasını  aktivləşdirməklə  torpağın  münbitlıyini  artırmaqdır,  buna  görə  ko-

postu  səthə  verirlər,  torpağın  üst  qatını  torpağın  strukturunu  pozmağa  çalı-

şırlar.  Ziyanvericilərdən  və  xəstəliklərdən  bitkilərin  mühafizəsi  üzvi  əkin-

çilikdə olduğu kimidir. 

Torpağın  xassəsi  һər  şeydən  əvvəl  növbəlı  əkinlərdə  ot  qarışıqlarını 

əkməklə yaxşılaşdırır. Qarışıqların tərkibi soyuğa davamlı bitkilərin toxum-

larından ibarət olmalıdır. Qarışığın tərkibi, məsələn, belə ola bilər: 

 

Bitki                                                                  Toxum, kq/ha 

Lərgə (gülülcə)                                                                20 

Qarabaşaq                                                                        15 

Gülül                                                                                10 

              Ağ xardal                                                                          8 

 

Üzvi-bioloji  əkinçilik  istiqaməti  ekoloji,  alternativ  və  bioloji,  həm-

çinin Lemetr-Buş (Fransa) və ya Müller-Ruş (İsveçrə) texnologiyaları kimi 

eyni əhəmiyyətə malikdir. Bu əkinçiliyin əsası ondan ibarətdir ki, torpaqlar-

dan  mineral  maddələr  yalnız  ionlar  formasında  deyil,  həmçinin  makromo-

lekul  (mikrosom)  formasmda  udulur.  Onlar  bitki  üçün  çətin  mənimsənilən 

birləşmələri asan mənimsənilən birləşmələrə çevirən torpaq mikroorqanizm-

ləri üçün qida maddələri vəzifəsini daşıyır. Odur ki, üzvi-bioloji əkinçilikdə 

əsas məsələ torpaq mikroflorasını qidalandıraraq, onu aktivləşdirmə yolu ilə 

torpağın münbitliyini yüksəltməkdir.  

Bunun  üçün  kompost  torpağın  səthinə  verilir,  üst  qatları  becərdikdə 

torpağın  strukturunu  saxlamağa  çalışır.  Bitkinin  zərərvericilərdən  və  xəstə-

liklərdən qorunması üzvi əkinçilikdə olduğu kimi aparılır. 

Torpağın  xassələri  növbəli  əkində  ot  qarışıqlarının:  noxud,  yonca, 

xəşəmbül, xardal, qarabaşaq becərilməsi yolu ilə yaxşılaşdırıhr. 

Ot  qarışığının  yaşıl  kütləsi  həm  də  yaxşı  yem  hesab  olunur.  Təsər-

rüfatda mal-qara olmadıqda yaşıl kütlə kompostlaşdırılır. 

Qeyd  etmək  lazımdır  ki,  bu  sistemdən  istifadə  edildikdə  tərkibində 

çətin həll olunan mineral elementlər olan gübrələrin (əhəng, bentonit. fosfat, 

sümük unu və s.) istifadəsi istisna edilmir.