M u n darij a

Ye
Yetakchi faoliyat – muayya yosh davrida bolaning ruxiy rivojlanishi, yangi asosiy 
psixik kasalliklarning yuzaga kelishi va shakllanishini belgilab beradigan asosiy va bosh 
faoliyat. Go‘daklik davrida bolaning kattalar bilan munosabati yetakchi faoliyatni tashkil 
etsa, ilk bolalik davrida predmetlar bilan faoliyat, maktabgacha bolalikda o‘yin faoliyati, 
maktab yoshida o‘qish faoliyati va katta yoshda mehnat faoliyati yektakchilik qiladi. 
Yetim bola – otasi xam onasi xam vafot etgan yoki ular sud qaroriga binoan vafot 
etgan deb e‘lon qilingan bola. 
Yo
Yomon xulq – ma‘naviyat rivojlanishiga to‘sqinlik qiladigan, kishilarning axloqiy 
ideallariga, ular e‘zozlaydigan qadriyatlarga zid keladigan odamlar orasidagi 
munosabatlarda salbiy xodisa tarzida namoyon bo‘ladigan insoniyldik talablariga mos 
kelmaydigan xususiyatlar va xatti xarakatlarni o‘zida mujassamlashtirgan salbiy 

---

xarakatlar, ya‘ni odatlar, qiliqlarda namoyon bo‘ladi. Yomon xulqli odam deganda, 
o‘zining xulq atvori qilgan ishlari bilan atrofdagilarga zarar yetkazuvchi axloqan gnopok 
kishini tushunamiz. 
Yosh – insonning jismoniy va ruhiy rivojlanishida xronologik jixatdan 
chegaralangan nisbiy davr. Turli davrning bir xil vaqt o‘lchamlaridan insonning jismoniy 
va ruxiy rivojlanishida o‘z sur‘ati va sifati jixatidan turlicha o‘zgarishlar sodir bo‘ladi. 
Yosh bo‘yicha davrlashtirish – inson xayotining davrlarini anatomik, fiziologik 
va ijtimoiy psixologik belgilar majmui bo‘yichs ajratish. 
Yosh guruxi – yosh belgisiga ko‘ra birlashtiriladigan kishilarning biron bir shartli 
katta guruhi. Yoshni davrlashtirishga muvofiq MTMda bolalarning yoshiga ko‘ra 
an‘anaviy ajratiladigan guruhlar: yasli yoshdagi bolalar guruhi, birinchi kichik yoshdagi 
bolalar guruhi, ikkinchi kichik yoshdagi bolalar guruhi, o‘rta guruh, katta bolalar guruhi 
va maktabga tayyorlov guruhi.