MahirəNərimanqızı

www.elmler.net
 - 
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi
 
Ümumi psixologiya. Psixologiya 
94 
qanunauyğunluğunu dərk edə bilmir. Ona görə də əvvəlki dildə 
və ikinci dildə oxĢar hesab etdiyi faktları fərqləndirməkdə 
çətinlik çəkir. Keçirilmə bir növ dərkedilməmiĢ və 
fərqləndirilməmiĢ xarakter daĢıyır.
Psixoloji tədqiqatlar göstərmiĢdir ki, 
fərqləndirmə 
səviyyəsində
keçirilməyə gəldikdə, bu əvvəlki səviyyədən bir 
çox cəhətlərinə görə fərqlənir. Əvvəla, bu cür keçirilmə dili 
nisbətən sonra, öyrənən adamın faktları mühüm əlamətlərinə 
görə fərqləndirməyə baĢladığı dövrdə özünü göstərir. Məhz 
buna görə də həmin səviyyədə keçirilmə hadisəsi daha məntiqi 
və dərk edilmiĢ olur. Bu zaman istər əlamətlərin, istərsə də 
prinsiplərin keçirilməsi məntiqi xarakter daĢıyır. Keçirilmədə 
onlar faktların mühüm əlamətlərinə istinad etdiklərinə görə bu 
cür keçirilmə həmiĢə müsbət xarakter daĢıyır, insanın yeni 
fəaliyyət sahəsində düzgün bilik, bacarıq və vərdiĢlərə 
yiyələnməsini asanlaĢdırır. 
VərdiĢlərin qarĢılıqlı təsirində interferensiya hadisəsi
. 
Psixoloji tədqiqatlar artıq çoxdan sübut etmiĢdir ki, insan hər 
hansı bir yeni vərdiĢə yiyələnərkən istər-istəməz belə bir 
qanunauygunluqla qarĢılaĢır: yeni məsələ ilə rastlaĢan insan 
fəaliyyət zamanı artıq onda yaranmıĢ, formalaĢmıĢ olan 
priyomlardan istifadə etməyə çalıĢır. Bu zaman insan artıq 
əvvəllər oxĢar məsələlərin həllində tətbiq etdiyi priyomları yeni 
məsələnin həlli prosesinə keçirir. Burada fəaliyyət 
priyomlarının keçirilməsinin məvəffəqiyyəti öz həlli üsulları 
nöqteyi-nəzərindən həmin məsələlərin oxĢarlığının nə qədər 
düzgün qiymətləndirilməsindən asılıdır. Məhz buna görə də 
həmin iĢlərin məqsədləri və obyektləri insan tərəfindən oxĢar 
kimi qavranıldıqda, lakin həmin iĢlərin icra, nəzarət və mərkəzi 
tənzimolunma üsulları fərqləndikdə vərdiĢlərin