SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 3
ǀ
ISSUE 2
ǀ
2022
ISSN: 2181-1601
Uzbekistan
www.scientificprogress.uz
Page 1187
MAMLAKATIMIZ MEHNAT BOZORIDA ISHSIZLIK VA ISH BILAN
BANDLIK HOLATI TAHLILI
Risolatxon Axatjonovna
Qodirova
Ogulhan Ergashovna
Axunova
Nodira Xamrakulovna
Olimova
Farg’ona davlat universiteti
ANNOTATSIYA
Ushbu maqolada mamlakatning ijtimoiy-iqtisodiy siyosatida aholi ish bilan
bandligi
siyosati va ishsizlik darajasi, mehnat bozori bilan bog‘liq muammolarini
yoritilish o’rganilgan. Respublikamiz shahar va shaharchalarda doimiy aholi soni,
mehnat bozorining asosiy ko‘rsatkichlari, mehnat bozoridagi tanglik darajasi, ish bilan
ta’minlashga muhtoj bo‘lgan aholi soni dinamikasi va aholining ishsizlik darajasi tahlil
qilingan.
Kalit so’zlar:
mehnat bozori,
ish bilan bandlike, ishsizlik darajasi, mehnat
resurslari.
Urbanizatsiya jarayonining rivojlanishi shaharlarning o‘sishi va shahar aholisining
shakllanishi, shahar aholisining tabiiy o‘sishi, shahar atrofi hududlarining ma’muriy
jihatdan shaharga qo‘shilib borishi, qishloq aholi manzilgohlarining
shahar maqomini
olishi bilan bog‘liqdir. Shaharlarning o‘sishida shahar atrofi zonalarida shahar turmush
tarzining shakllanib borishi, ya’ni urbanizatsiya jarayonining kuchayishi ham
ahamiyatlidir. Katta shahar atrofida kichik shaharlar paydo bo‘lib,
katta shaharlarga
qo‘shilib boradi va shaharlar aglomeratsiyasi hosil bo‘ladi. Rivojlangan mamlakatlarda
aglomeratsiya jarayoni avj olgan, alohida aglomeratsiyalarning qo‘shilib ketishi
natijasida megapolislar vujudga kelmoqda.
O‘zbekistonda olib borilayotgan tarkibiy islohotlar
doirasida yirik strategik
investitsiya loyihalarini amalga oshirish bilan bir qatorda shaharlar aholisi
farovonligining o‘sishi va barqaror rivojlanishiga yetaklovchi omil sifatida
urbanizatsiya jarayoni tegishli darajada hisobga olinmagan. Natijada so‘nggi
yillarda
urbanizatsiya darajasining pasayish tendensiyasi kuzatilmoqda, shahar aholi punktlari
soni esa atigi 1065 dan 1071 gacha ko‘paygan.
Bugungi kunda O‘zbekistonning barcha hududlarida
aholining urbanizatsiya
darajasi doimiy ravishda o‘sib bormoqda. Qishloq aholisi sonining kamayganligi esa
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining «O‘zbekiston Respublikasi aholi
punktlarining
ma’muriy-hududiy
tuzilishini
takomillashtirish
chora-tadbirlari
to‘g‘risida»gi 2019 yil 13 martdagi 68-sonli qaroriga ko‘ra respublikada 965 ta qishloq
punktiga shaharcha maqomi berilganligi bilan izohlanadi.
Hukumat qaroriga muvofiq,
jumladan, Qoraqalpog‘iston Respublikasida – 11 ta, Fargona viloyatida – 76 ta, Buxoro
